نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

درد شانه چپ و قلب،علائم خطرناک و ارتباط درد شانه با حمله و سکته‌های قلبی و حتی مرگ

برخی بیماری‌های قلبی ممکن است به صورت دردی در شانه سمت چپ تجربه شوند. بنابراین در صورتی که درد شانه چپ همراه با علائمی مانند درد قفسه سینه، درد دست چپ، تنگی نفس و یا حالت تهوع و استفراغ همراه باشد، باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد تا احتمال بروز مشکلات قلبی بررسی شوند. در این مقاله علاوه بر بررسی ارتباط بین درد شانه چپ و قلب، به صحبت پیرامون استرس و درد پشت کتف چپ، درمان خانگی درد کتف چپ، درد عصبی شانه راست، روش‌های درمانی نوین و عوارض احتمالی ناشی از عدم توجه به ارتباط بین درد شانه چپ و قلب و همچنین درمان آن خواهیم پرداخت.

فهرست مطالب

علت اصلی بروز درد شانه چپ و قلب

درد شانه چپ به دردی گفته می‌شود که در سمت چپ شانه و اطراف آن احساس می‌شود. اغلب این نوع درد با مشکلات عضلانی-اسکلتی مانند آرتروز، التهاب مفاصل و یا تروماهای بدنی و غیره در ارتباط می‌باشند. اما این درد می‌تواند با مشکلات قلبی هم در ارتباط باشد. درد شانه چپ و درد قلبی دو نوع درد مجزا هستند و در بسیاری از موارد با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. بنابراین لازم است ابتدا ریشه درد مشخص شود تا بهتر بدانیم که برای درد شانه به چه دکتری مراجعه کنیم.

علت این دردها ممکن است متفاوت باشند ولی در برخی موارد، درد شانه چپ می‌تواند به عنوان علامتی از بروز درد و آسیب‌های قلبی باشد. همانطور که گفتیم در بسیاری از موارد، درد شانه چپ مربوط به مشکلات عضلانی-اسکلتی مانند التهاب مفاصل، آرتروز،انواع تروماها و حتی تغییرات فشار خون می‌باشد.لازم به ذکر است که در برخی افراد عوارض گوارشی مانند سوء هاضمه، زخم معده و یا اضطراب نیز می‌توانند درد شانه چپ را ایجاد یا تشدید کند.

درد قلبی ممکن است به علت مسدود شدن عروق خونی در قلب به وجود آید. زمانی که خون کافی و مورد نیاز به قلب نمی‌رسد، امکان دارد شخص دچار دردهای قلبی شود. علل دیگری همچون التهابات قلبی، عفونت‌های قلبی و یا اختلالات ریتم ضربان در قلب (آریتمی‌ها) نیز می‌توانند باعث بروز درد در قلب شوند.

در بعضی از موارد، درد شانه چپ ممکن است در زمان انجام فعالیت‌های بدنی سنگین یا ورزش به وجود آمده و تشدید شود و بعد از استراحت بهبود پیدا کند. این نوع درد می‌تواند نشانه‌ای از نرسیدن اکسیژن کافی به ماهیچه‌های قلبی باشد.

اگر درد شانه چپ با علائمی مانند درد قفسه سینه، تیر کشیدن درد به دست چپ، سوزش قلب و پشت کتف، تنگی نفس و یا حالت تهوع و استفراغ همراه باشد، باید خود را سریعا به پزشک یا نزدیک‌ترین مرکز درمانی مجهز برسانید. در صورتی که علت درد شانه چپ و قلب مشخص شود، درمان‌های مختلفی از جمله داروها، تغییر در رژیم غذایی و ورزش، و یا در مواردی هم جراحی به بیمار توصیه خواهد شد. همچنین، بهبود شرایط زندگی مانند کاهش استرس و اصلاح سبک زندگی روزانه مانند قطع مصرف سیگار و الکل و کاهش مصرف قند و نمک و چربی، می‌تواند به بهبود علائم قلب درد و درد شانه چپ کمک کند.

آیا استرس و درد پشت کتف چپ با یکدیگر مرتبط هستند؟

در پاسخ به این سوال که " آیا استرس و درد پشت کتف می‌توانند با یکدیگر مرتبط باشند؟"، باید گفت که، بله، استرس و درد پشت کتف چپ به یکدیگر مرتبط هستند. علت این ارتباط به دلیل رابطه مستقیم بین استرس و تنش‌های عضلانی است. استرس نوعی واکنش شناختی و احساسی است که در پاسخ به تحریک‌های فردی یا محیطی رخ خواهد داد. در برخی موارد استرس می‌تواند منجر به ایجاد تنش عضلانی شود و در نهایت این تنش‌های عضلانی می‌توانند عامل بروز درد و سفتی در عضلات پشت کتف شود.

نکته دیگری که درباره استرس و درد پشت کتف چپ وجود دارد این است در آن زمان که فرد دچار استرس می‌شود، سیستم عصبی فعال شده و هورمون‌های استرسی مانند آدرنالین و کورتیزول در بدن بیشتر ترشح می‌شوند. این هورمون‌ها باعث ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی در بدن شده که می‌تواند باعث تغییر در فشار خون و نرمال‌نبودن ضربان قلب شود. این تغییرات فیزیولوژیکی می‌تواند عامل تنش‌های عضلانی نیز باشند، به ‌طوری‌که عضلات پشت کتف چپ دچار سفتی و درد می‌شوند.

همچنین برخی از روش‌های مقابله با استرس، مانند نشستن در یک موقعیت نامناسب، نگه‌داشتن یک شی در دست‌ و مواردی از این قبیل ممکن است به صورت غیر مستقیم باعث بروز درد در پشت کتف شوند. به ‌طور کلی استرس می‌تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم باعث ایجاد دردهای عضلانی و سفتی در عضلات پشت کتف چپ شود.

برای کاهش تاثیرات استرس در بدن، توصیه می‌کنیم که از روش‌های مختلف مقابله با استرس استفاده کنید، روش‌هایی همچون تمرینات تنفسی، یوگا، ماساژ و استراحت کافی می‌توانند بسیار مفید باشند. همانطور که می‌دانیم درد پشت کتف سمت چپ ممکن است ناشی از عوامل دیگری همچون آسیب‌های بافت سخت و نرم شانه یا کتف و التهاب و غیره نیز باشد، بنابراین بهتر است که هنگام تجربه درد و احساس سفتی در ناحیه پشت، بسته به علائمی که با آن همراه می‌شوند به متخصصین قلب و یا متخصصین ارتوپد مراجعه کنیم.

روش‌های تشخیصی برای درد شانه چپ و قلب

درد شانه چپ و قلب ممکن است به دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی، تنفسی، عضلانی- اسکلتی و همچنین به دلیل بیماری‌های دیگر ایجاد شده باشد. خوشبختانه امروزه برخلاف گذشته برای درد شانه چپ - قلب راه‌های تشخیصی مختلفی وجود دارد که اغلب پزشکان از آن‌ها برای تشخیص دقیق علت درد استفاده می‌کنند. چند مورد از این روش‌ها عبارتند از:

• الکتروکاردیوگرافی (ECG):

این روش تشخیصی از نظر پزشکی برای بررسی عملکرد قلب و شناسایی نشانه‌های نارسایی قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش درمانی، با استفاده از الکترودها اطلاعاتی در مورد فعالیت قلب در طول یک دوره معین جمع ‌آوری می‌شود.

• معاینه فیزیکی

در این روش پزشک برای شنیدن صدای قلب با استفاده از یک استتوسکوپ آن را معاینه می‌کند. این معاینه معمولا به همراه بررسی تنفس، کمپرسیون شکم و غیره انجام می‌شود.

• آنژیوگرافی

معمولا زمانی که فشار خون بالا علامتی برای بیماری عروقی باشد، برای بررسی عروق قلب از آنژیوگرافی استفاده می‌شود. در این روش، یک ماده حاجب (ماده شیمیایی که مواد رادیو اکتیوی در خود دارد) به عروق تزریق می‌شود و سپس با استفاده از پرتو ایکس عروق قلبی را مشاهده و بررسی می‌کنند.

• آزمایشات خون

آزمایش خون می‌تواند یک روش تشخیصی برای برخی از بیماری‌های قلبی عروقی مانند نارسایی قلبی و فشار خون بالا باشد. این آزمایشات شامل بررسی سطح کلسترول، گلوکز، کراتینین و سایر شاخص‌های خون می‌باشند.

• اکوکاردیوگرافی

این روش برای بررسی عملکرد قلب و شناسایی مشکلاتی مانند نارسایی قلبی، تغییرات ضخامت دیواره‌های قلب و حجم خون استفاده می‌شود. در این روش، با استفاده از امواج صوتی، تصویر بخش‌هایی از قلب تولید شده و در اختیار پزشک قرار می‌گیرند.

• آنژیوکاردیوگرافی

در این روش، یک ماده حاجب به فرد تزریق می‌شود و سپس با استفاده از پرتو ایکس نشانه‌هایی از دستگاه عروق قلبی دریافت می‌گردد. این روش برای تشخیص بیماری‌هایی مانند بسته شدن عروق قلب (که می‌تواند منجر به آسیب دیدگی قلبی باشد) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• آنژیوپلاستی

در صورت بسته شدن عروق قلبی، پزشک ممکن است برای باز کردن عروق، از فناوری آنژیوپلاستی استفاده کند. در این روش، یک بالون کوچک و نرم به داخل عروق قلب فرستاده می‌شود تا از این طریق جداره‌های عروق باز شوند.

• تست ورزش

در برخی موارد برای تشخیص بیماری‌های قلبی، پزشک ممکن است از تست ورزش استفاده کند. در این تست، فرد باید تحت نظر پزشک، چند تمرین ورزشی بخصوص را انجام دهد. حین انجام تمرینات، سیگنال‌های قلبی فرد به طور مداوم نظارت خواهند شد.

• تصویر برداری از قفسه سینه

در برخی موارد پزشکان ممکن است از روش‌های تصویر برداری از قفسه سینه مانند تست‌های ایکس‌ری، سی‌تی اسکن و ام آر آی استفاده کنند تا علائمی از بیماری‌های دیگر که ممکن است شانه چپ را تحریک کرده باشند، شناسایی شوند.

بهترین و ساده‌ترین روش‌های درمان خانگی درد کتف چپ

همان‌طور که واقف به این موضوع هستید و ما نیز اشاره کوتاهی به آن داشتیم، درد کتف چپ ممکن است از علل مختلفی نظیر التهاب، آسیب بافتی، درد عضلانی- اسکلتی و یا بیماری‌های قلبی ناشی شود به همین دلیل، درمان درد کتف چپ بستگی به ریشه اصلی آن دارد.

اگرچه روش‌های درمانی نوین پزشکی متعددی برای درد شانه چپ و قلب وجود دارند اما طبق توصیه پزشکان تنها در مواردی که خطرات جدی برای قلب وجود نداشته باشند و یا ارتباطی بین درد شانه چپ - قلب پیدا نشده باشد، می‌توان از روش‌های درمانی خانگی برای کاهش درد کمک گرفت. درمان خانگی درد کتف چپ باید حتما با مشورت پزشکی انجام گیرد تا مشکلی به ‌وجود نیاید. در ادامه به چند نمونه ار این درمان‌های خانگی می‌پردازیم:

• استراحت و کاهش فعالیت

در صورتی که درد کتف چپ و شانه فرد ناشی از زخم و یا آسیب دیدگی باشد، استراحت کافی و پرهیز کردن از انجام فعالیت‌های سنگین و تکراری می‌تواند به درمان درد کمک کند.

• کمپرس گرم

 بهره‌گیری از کمپرس گرم البته به توصیه پزشک متخصص به منظور تسکین درد کتف چپ بسیار مفید خواهد بود که برای این منظور می‌توانید از حوله گرم شده یا کیسه‌های آب گرم استفاده کنید.

• کمپرس سرد

کمپرس سرد نیز می‌تواند به تسکین درد و کاهش تورم کمک کند، به خصوص در صورتی که درد شما ناشی از التهاب و تورم باشد. برای این منظور، می‌توانید از کیسه یخ استفاده کنید.

• تمرینات سبک

تمرینات سبک برای کاهش درد کتف چپ بسیار مفید هستند. این تمرینات شامل حرکات آرام  همچون گردش بازو و تمرینات چرخشی دیگر می‌باشند.

• تمرینات استقامت

این نوع تمرینات همیشه جهت درمان دردی که در ناحیه شانه‌ها ایجاد شده بسیار کمک کننده بوده‌اند زیرا عضلات را تقویت کرده و باعث بهبود حرکات کتف می‌شوند. برای این منظور، می‌توانید از برخی تجهیزات ورزشی همچون تردمیل یا دوچرخه ثابت استفاده کنید.

• ماساژ

ماساژ نیز می‌تواند به درمان درد کتف چپ کمک کند زیرا باعث رفع تنش و بهبود جریان خون در ناحیه تحت درمان می‌شود. برای انجام این تمرین بهتر است از افراد حرفه‌ای (ماساژور‌های آموزش دیده) کمک بگیرید.

• داروهای ضد التهاب

استفاده از داروهای ضد التهاب مانند آسپرین یا ایبوپروفن می‌تواند به درمان درد کتف چپ کمک کند، به شرطی که پزشک متخصص آن را تجویز کرده باشد.

• رژیم غذایی سالم

رعایت یک رژیم غذایی سالم و متنوع، باعث کاهش درد کتف چپ و بهبود عملکرد جسمی می‌شود. برای این منظور می‌توانید از غذاهای پرفیبر و دارای ویتامین‌های B و D استفاده کنید.

• کنترل فشار خون

در صورتی که درد کتف چپ شما ناشی از بیماری‌های قلبی باشد، کنترل فشار خون با تجویز داروهای مخصوص از طرف پزشک، می‌تواند به درمان درد کمک کند.

در نهایت توصیه می‌شود قبل از انجام هرگونه درمان خانگی درد کتف چپ با پزشک خود صحبتی در این خصوص داشته باشید. لازم به ذکر است که روش‌های درمانی خانگی که به اغلب آن‌ها پرداخته شد به عنوان جایگزین درمانی برای مشکلات کتف و خصوصا قلب نمی‌باشند. این اقدامات تنها درمان‌هایی کمکی برای درد شانه ناشی از آسیب‌ها و اختلالات اسکلتی و عضلانی می‌باشند.

درمان‌های نوین پزشکی برای کاهش درد شانه چپ و قلب  

شایان ذکر است که اولین گام در درمان قلب درد و درد شانه چپ، شناسایی علت آن است. بعد از شناسایی علت، پزشک متخصص ممکن است از درمان‌های نوین برای کاهش درد شانه چپ و قلب استفاده کند که معمولا شامل موارد زیر می‌شوند:

1. داروهای ضد درد
   داروهای ضد درد مثل آسپرین، کدئین می‌توانند به کاهش درد شانه چپ و قلب کمک کنند. با وجود این ‌که داروها ممکن است عوارض جانبی نیز داشته باشند، بنابراین باید پیش از مصرف هر نوع دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
2. تزریقات موضعی
   اگر درد شانه چپ و قلب ناشی از التهاب یا تحریک عصبی باشد، تزریقات موضعی مثل کورتیزون می‌تواند در بهبود درد کمک کننده باشد.
3. فیزیوتراپی و ورزش
   تمرینات فیزیکی و حرکت‌های تقویتی یا اصلاحی ورزشی، تمرینات هوازی می‌توانند به بهبود قلب درد و درد شانه چپ کمک کنند. بهتر است این تمرینات را تحت نظارت یک فیزیوتراپیست انجام دهید.
4. روش‌های تکمیلی
   روش‌های تکمیلی مثل یوگا، ماساژ، آروماتراپی و سایر روش‌ها نیز به کاهش درد شانه چپ و قلب کمک می‌کنند. این روش‌ها بهتر است با کمک مربیان مجرب و حتما تحت نظارت پزشک متخصص انجام داده شوند.

درد عصبی شانه راست بیشتر در چه زمان‌هایی رخ خواهد داد؟

درد عصبی شانه یکی از مشکلات شایع در بین افراد می‌باشد که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. چند مورد از این عوامل را در ادامه برای شما عزیزان ذکر می‌کنیم:

• در بسیاری از موارد، درد عصبی شانه به دلیل فشار طولانی مدت بر سر و گردن رخ می‌دهد. به طور مثال، اشخاصی که طولانی مدت به صفحه کامپیوتر نگاه می‌کنند یا در یک وضعیت در حال مطالعه کتاب هستند، اغلب این درد را تجربه می‌کنند.
• ضعف عضلات گردن و شانه نیز می‌تواند موجب درد عصبی شانه راست شود. ضعف عضلات می‌تواند به‌خاطر بی‌حرکتی یا حتی انجام حرکات نادرست در طول زمان به‌وجود بیاید.
• افتادن سر به جلو حین نشستن در وضعیت نامناسب و مواردی از این قبیل نیز می‌توانند به درد عصبی شانه منجر شوند.
• استرس و اضطراب نیز می‌تواند از عوامل اصلی درد عصبی شانه‌ها باشد. در بسیاری از موارد، استرس و اضطراب می‌توانند باعث تنش عضلات شانه و گردن شده و در نتیجه منجر به درد عصبی شانه شود.
• علت درد عصبی شانه راست ممکن است به دلیل آسیب و صدمات مستقیم به ناحیه شانه نیز رخ داده باشند.

عوارض عدم درمان به موقع درد شانه چپ و قلب

معمولا درد شانه راست و قلب ارتباطی با یکدیگر ندارند اما همانطور که گفتیم درد شانه چپ و قلب می‌توانند با یکدیگر مرتبط باشند. لازم به ذکر است که عدم درمان به موقع آن ممکن است منجر به بروز عوارض جدی شود. برخی از عوارض عدم درمان به موقع درد شانه چپ شامل موارد زیر می‌باشند:

1. بیماری‌های قلبی
   در صورتی که درد شانه چپ با سایر علائم همچون درد سینه، تنگی نفس، تعریق و خستگی همراه باشد، ممکن است نشانگر بیماری‌های قلبی باشد. این علائم نشان‌دهنده حمله قلبی هستند که به دلیل انسداد عروق قلبی رخ می‌دهد. در این حالت، عدم درمان به موقع می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند نارسایی قلبی، سکته قلبی و حتی مرگ ناگهانی بیمار شود.
2. افزایش خطر بیماری‌های قلبی
    عدم درمان به موقع درد شانه چپ می‌تواند منجر به افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی شود. این خطر بیشتر در افرادی رخ خواهد داد که دارای ریسک فاکتورهای خطر برای بیماری‌های قلبی هستند. بیماری‌های شایعی همچون فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و یا حتی سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی.
3. تشدید علائم
   عدم درمان به موقع درد شانه چپ ناشی از آسیب‌های اسکلتی - عضلانی، می‌تواند منجر به تشدید علائم شود.
4. کاهش کیفیت زندگی
   درد شانه چپ می‌تواند تشدید پیدا کرده و باعث ایجاد محدودیت در فعالیت‌های روزانه و کاهش کیفیت زندگی شود.

سخن پایانی

در پایان باید گفت درد شانه چپ و قلب ممکن است در برخی موارد به علت مشکلاتی مانند آسیب‌های عضلانی، التهاب مفصل شانه، یا مشکلات قلبی ایجاد شود. در صورتی که درد شانه با دیگر علائم مانند درد در قفسه سینه، تعریق، عدم تعادل و یا سرگیجه همراه باشد باید جدی گرفته شده و به پزشک مراجعه شود.

در کل درد شانه چپ و قفسه سینه باید به عنوان یک درد خطرناک در نظر گرفته شود که نیاز به ارزیابی فوری پزشکی دارد. در این مقاله سعی ما بر این بود که بگوییم همیشه درد شانه سمت چپ ناشی از بیماری‌های ارتوپدی نبوده و ممکن است شخص دچار مشکلات قلبی جدی شده باشد.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو