شانه از مفصل‌های بااهمیتی است که طبق پیچیدگی‌های که دارد، ممکن است در شرایط مختلف آسیب ببیند. یکی از روشهای توصیه شده و بسیار مؤثر برای کنترل درد و ناراحتی شانه و بهبود وضعیت آن البته در شرایطی که آسیب جدی به شانه وارد نشده باشد، انجام برخی حرکات فیزیوتراپی است. انتخاب بهترین حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه، تا حد زیادی منجر به تسکین درد شانه خواهد شد.
قبل از این که بخواهیم به مسئله اصلی یعنی همان حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه بپردازیم، قصد داریم به مهم‌ترین علت‌های درد شانه بپردازیم تا بتوانید بهترین روشهای فیزیوتراپی را برای درد و مشکل به‌وجود آمده برای شانه انتخاب کنید. احتمالاً بخواهید بدانید که برای درد شانه به چه دکتری مراجعه کنیم.
دردی که در ناحیه یک و یا هر دو شانه احساس می‌شود علل مختلفی دارد، از آسیب‌های فیزیکی گرفته تا وجود برخی از بیماری‌ها که اکثر آن‌ها با روش بی هزینه فیزیوتراپی تا حد زیادی درمان خواهد شد. افرادی که به دنبال راه‌کاری موثر به جز جراحی شانه برای تسکین دردهای شانه هستند، حرکات کششی باعث انعطاف بیشتر مفاصل شده و آن را تا حد زیادی بهبود خواهد بخشید.
ایجاد پارگی در تاندون: ایجاد هرگونه پارگی در تاندون‌ها می‌تواند علت اصلی درد شانه باشد. پارگی به وجود آمده می‌تواند تنها برای یک و یا تاندون‌های مختلفی از شانه به‌وجود آمده باشد. تاندون‌های شانه معمولا زمانی دچار آسیب می‌شوند که فرد استفاده طولانی مدتی از شانه داشته باشد و یا بر اثر ضربه و یا تصادف آسیب ببینید.
آرتروز شانه: بیماری آرتروز معمولا آن دسته از افرادی را درگیر می‌کند که سنین بالایی دارند و در دوره جوانی فعالیت زیادی با شانه خود داشته‌اند. شانه این افراد دچار اصطکاک و سایش شده و ممکن است درد و مشکلاتی برای فرد داشته باشد.
آرتریت‌روماتید: یکی از مشکلات نادری که تنها برای برخی افراد اتفاق می‌افتد، آرتریت رومانتیک است. این اختلال از آن مشکلات به‌وجود آمده برای ایمنی بدن است که موجب می‌شود دستگاه ایمنی بدن به عضلات و همین‌طور مفاصل شانه به اشتباه حمله کرده و بخش‌هایی از آن را دچار آسیب جدی کند.
تاندونیت شانه: یک آسیب نسبتا شایعی است که معمولا در اثر برخی بیماری‌ها و مشکلات به‌وجود می‌آید. افرادی که دچار تاندونیت شانه شده‌اند، علاوه بر احساس درد، ورم و تُرد شدن بخش‌هایی از شانه را احساس می‌کنند.
ایمپینجمنت: ایمپینجمنت از آن مشکلاتی است که کمتر به آن پرداخته شده و در ناحیه شانه به‌وجود می‌آید. این مشکل معمولا برای افرادی به‌وجود می‌آید که قصد بلند کردن اجسام سنگینی را تا بالای سر خود داشته‌اند. افرادی که این نوع مشکل را تجربه می‌کنند نه فقط احساس درد بلکه شانه‌اشان دچار التهاب خواهد شد.
در رفتگی شانه: در رفتگی شانه می‌تواند بسیار دردآور باشد. معمولا زمانی دررفتگی در ناحیه شانه به‌وجود می‌آید که استخوان‌ها از جای اصلی خود خارج شوند. در صورت دررفتگی شانه، افراد با تکان دادن دست‌ها احساس درد بیشتری را خواهند داشت
آماس کیسه زلالی: زمانی که التهاب و درد در شانه وجود داشته باشد، احتمال بروز آماس کیسه زلالی وجود دارد. در این بیماری، کیسه‌های مایع که وظیفه نرم کردن مفاصل را دارند، دچار التهاب شده و فرد در این شرایط درد را تجربه خواهد کرد.
پارگی لابروم: این نوع بیماری از آن بیماری‌هایی است که فیزیوتراپی در مراحل اولیه نمی‌تواند کمکی به درمان آن کند و باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. در این بیماری، نواحی غضروف دچار پارگی می‌شود و باعث درد در شانه‌ها خواهد شد.
داشتن یک برنامه تمرینی درس برای فیزیوتراپی شانه در منزل برای افراد کمک کننده خواهد بود تا بتوانند از این طریق مشکلات به‌وجود آمده برای شانه را تا حد زیادی برطرف کنند. برای داشتن یک تمرین منظم و البته مرتبط با نوع مشکلی که برای شانه به‌وجود آمده، بهترین کار مراجعه به متخصصین فیزیوتراپیست است. مجموعه تمریناتی که شامل کشش، خم کردن، چرخش و مواردی از این قبیل در جلسات فیزیوتراپیست برای فیزیوتراپی شانه در منزل به بیمار ارائه می‌شود.
انجام دادن حرکات کششی
حرکات کششی از اصلی‌ترین تمرینات فیزیوتراپی شانه در منزل است. با این کار علاوه بر افزایش دامنه حرکتی مفاصل شانه، درد و مشکلات به‌وجود آمده برای شانه تا حد زیادی برطرف خواهد شد. حرکات کششی در سطوح مختلفی در جهت آرامش عضلات انجام می‌گیرد و باید به گونه‌ای انجام شود که شما هنگام انجام دادن آن، هیچ‌گونه دردی را احساس نکنید.
انجام دادن حرکات تقویتی
برای فیزیوتراپی شانه در منزل یکی از راه‌های عالی، انجام برخی تمرینات تقویتی است. این کار باعث می‌شود ناحیه آسیب دیده شانه در بهترین حالت تسکین پیدا کند و درد آن نیز کاهش یابد. از تمرینات تقویتی برای قوی‌تر شدن عضلات بعد از درمان مشکلات شانه نیز توصیه شده است.
درمان‌های دستی
درمان‌های دستی باید با کمک گرفت از فیزیوتراپیست و یا فرد دیگر انجام شود. در درمان دستی، از فشار آوردن بر روی بافتی که دچار آسیب شده استفاده می‌شود تا درد شانه آرام شود و تحرک آن افزایش پیدا کند. درمان دستی نیز همانند برخی حرکات تمرینی کششی در مشکلات شانه نباید درد و ناراحتی در شانه ایجاد کند.
استفاده از نوار چسب ورزشی
نوار چسب ورزشی بیشتر برای محدود کردن برخی حرکات ورزشی برای شانه مفید و موثر است. فیزیوتراپیست برای افرادی که از مشکلات خاص شانه رنج می‌برند، نوار چسب ورزشی را توصیه می‌کند که با استفاده از آن، حرکات تمرینی به شکل محدودتر و برای جلوگیری از درد شانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یخ درمانی و گرما درمانی
آن دسته از افرادی که ناحیه شانه‌اشان علاوه بر درد، دچار التهاب شده و یا حتی ورم کرده، در مراحل اولیه از یخ درمانی کمک گرفته می‌شود. علاوه بر یخ، بهره‌مندی از گرمادرمانی نیز برای بیمارانی که از مشکلات شانه رنج می‌برند توصیه شده و می‌تواند به عنوان یک مسکن عمل نماید.
برای فیزیوتراپی شانه در منزل، نه فقط روشهای ذکر شده بلکه از سایر روش‌ها نیز استفاده می‌شود که از مهم‌ترین آن می‌توان به حرکات مفصلی، اولتراسوند، تحریک الکتریکی، اصلاح برخی فعالیت‌ها اشاره کرد.انجام حرکات فیزیوتراپی برای شانه و همین‌طور حرکات فیزیوتراپی برای سرشانه برای کاستن درد در ناحیه شانه بسیار مؤثر و مفید هستند البته به شرطی که تماماً به شکل اصولی و تحت نظر فیزیوتراپیست انجام شوند.
اگرچه در موارد شدید یعنی هنگامی که آسیب جدی به شانه و استخوان‌های شانه وارد شده باشد، فیزیوتراپی توصیه نمی‌شود اما در برخی آسیب‌های مفصلی که برای شانه به‌وجود می‌آید، تنها راه‌کار درمانی غیر جراحی فیزیوتراپی است.
فیزیوتراپی علاوه بر بهبود درد و التهاب و مشکلات دیگر شانه، بعد از اتمام عمل جراحی شانه و پایان روند درمان مشکلات شانه نیز به منظور بهبود دامنه حرکتی توصیه می‌شود. حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه و درمان برخی بیماری‌ها استفاده می‌شود که در ادامه به تمامی آن‌ها پرداخته شده است.
مشکلاتی از شانه که برای درمان آن می‌توان از روش فیزیوتراپی بهره برد شامل برخی شکستگی‌های شانه، سندرم توراسیک، تاندونیت ترس مینور، تاندونیت اینفرا اسپیناتوس، تاندونیت ساب اسکاپولاریس، سندرم ایمپینجمنت، در رفتگی شانه، شانه منجمد، پارگی اسلپ بنکارت، دفرمیتی استپ، تاندونیت سوپراسپیناتوس و همین‌طور برخی اختلالات مفصلی همچون آکرومیوکلاویکولار است.
فیزیوتراپی برای درد شانه به جز موارد ذکر شده، شامل انواع مشکلات عصبی، کشیدگی‌های مفاصل و تاندون‌ها، مشکلات استخوان و مواردی از این قبیل مفید و موثر است.
حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه نباید به شکل خودسرانه انجام شود مگر آن‌که مشکل و درد به‌وجود آمده برای شانه بسیار جزئی و با درد کم باشد. انجام اشتباه و غیر اصولی برخی از حرکات و روشهای فیزیوتراپی نه تنها کمکی به رفع مشکلات شانه نمی‌کند بلکه درد آن را افزایش داده و ممکن است شرایط به‌وجود آمده را نیز حادتر کند.
برخی از مشکلات به‌وجود آمده برای شانه، از بیماری‌های دیگری مانند ام اس، بیماری‌های عصبی مرتبط با بیرون زدگی دیسک نشأت می‌گیرد که نیاز به بررسی‌های پزشکی دارد و در صورت تایید شما می‌توانید از فیزیوتراپی برای ادامه روند درمان بهره ببرید.
دستگاه فیزیوتراپی شانه و تجهیزات پیشرفته‌ای که امروزه در جهان به منظور جلوگیری از درد و درمان برخی مشکلات شانه از آن‌ها استفاده می‌شود، به نوعی بی نظیر هستند و قابلیت‌های فراوانی دارند. به تشخیص پزشک، افرادی که از برخی بیماری‌های مفصلی شانه رنج می‌برند برای ادامه روند توان‌بخشی بهتر، موثرتر و همچنین سریع‌تر، دستگاه فیزیوتراپی شانه را پیشنهاد می‌دهند که نمونه‌های مختلفی از آن در برخی کلینیک‌های پزشکی وجود دارد.
از دستگاه فیزیوتراپی شانه و تجهیزات رباتیک هوشمند برای برطرف کردن مشکلاتی در شانه که شامل آسیب‌های نخاعی، آسیب‌های ورزشی، ام اس، سکته و فلج مغزی، آسیب‌های شانه ناشی از جراحی مغز و اعصاب، پارکینسون، آسیب‌های ارتوپدی شانه و دست است استفاده می‌شود.
نکته‌ای که باید به آن یادآور شویم این است که دستگاه فیزیوتراپی شانه نه فقط برای رفع مشکلات شانه بلکه برای مشکلات دیگری که ممکن است هر یک از عضلات دست و پاها را درگیر کرده باشد استفاده می‌شود.
دستگاه فیزیوتراپی شانه پیشرفته دارای برنامه‌های چند جانبه برای توان‌بخشی هستند و برای افراد در هر سن و سالی می‌توان از آن‌ها بهره برد. مشکلات شانه گاهی موجب خستگی در ناحیه شانه و دست‌ها می‌شود که با استفاده از تجهیزات رباتیک و دستگاه‌های مخصوص جهت رفع خستگی آن استفاده شده و بسیار مؤثر است.
بیمارانی که از برخی مشکلات شانه رنج می‌برند و پزشک توصیه کرده از روند درمانی فیزیوتراپی برای کاهش درد و مشکلات شانه استفاده کنند، دو راه در پیش رو دارند که یکی بهره‌گیری از درمان‌های دستی و دیگری تجهیزات فیزیوتراپی شانه است.
ارائه پلان درمانی حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه کاملا وابسته به شرایط بیمار و شدت بیماری است که ناحیه شانه را درگیر کرده است. تمرینات طبی که برای درد و مشکلات شانه ارائه می‌شود به چند دسته تقسیم بندی می‌شوند که از موارد مهم آن می‌توان به تمرینات دامنه حرکتی و تمرینات تقویت عضلات شانه اشاره کرد.
نکته مهمی که باید بدانید این است که فیزیوتراپی تنها به انجام برخی تمرینات طبی خلاصه نمی‌شود بلکه شامل ماساژ، ریلکسیشن، لیزرهای کم‌توان، مایوفاشیال ریلیز، الکتروتراپی، مگنت تراپی، امواج شورت ویو، امواج اولتراسوند و همین‌طور گرماست.
عالی‌ترین تمرینات طبی که در انجام حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه می‌توان از آن بهره برد، شامل تمرینات دامنه حرکتی مفصل شانه، تمرینات تقویت عضلات شانه روتاتور کاف، تمرین حرکت پاندولی، تمرینات هماهنگی اندام فوقانی و مفصل شانه است که باید با هماهنگی فیزیوتراپیست انجام گیرد زیرا انجام دادن برخی از این حرکات و تمرینات طبی فیزیوتراپی می‌تواند شرایط به‌وجود آمده برای شانه را بدتر کند.
انتخاب پلان درمانی و یا هر نوع تمرین طبی برای رفع مشکلات شانه حتما باید بر اساس نوع مشکلی که برای شانه به‌وجود آمده انتخاب شوند تا درمان به صورت دقیق و یا سرعت بیشتری انجام شود.
انجام حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه برای تمامی افراد مناسب نیست و این امکان وجود دارد که مشکل به‌وجود آمده برای شانه نیاز به آتل بندی و بی‌تحرکی داشته باشد. معمولا آسیب‌های جزئی وارد شده به ناحیه شانه با کمک روشهای فیزیوتراپی و مشکلات حاد با روشهای دیگر درمان می‌شوند.
شانه جزو اعضای بسیار پیچیده بدن است که تحرک بالایی دارد و مشکلات زیادی برای مفاصل آن در سنین مختلف به‌وجود می‌آید. برخی از بیماری‌هایی که شانه را درگیر می‌کند، با استفاده از تمرینات اصلاحی و فیزیوتراپی قابل رفع هستند و جای نگرانی وجود ندارد.
در صورتی که مشکل به‌وجود آمده برای شانه شدید و درد آن حاد باشد، ممکن است به‌جای فیزیوتراپی، از َایر روشهای درمانی همچون جراحی استفاده شود.
حرکات فیزیوتراپی برای سرشانه و شانه و جهت رفع درد و مشکلات آن بسیار مؤثر و مفید است. به این منظور می‌توانید حرکاتی همچون کشش بخش پشتی شانه در حالت درازکش، کشش عضلات شانه با چرخش خارجی در چهارچوب در، کشیدن عضلات پشت به صورت ایستاده کنار قاب درب، دور و نزدیک کردن بازوها، دور کردن بازو از سمت پهلو توسط فردی دیگر در حالت دراز کش، چرخش خارجی بازو در حالت نشسته توسط دست مقابل، بالا آوردن دست از جلو در حالت دراز کش توسط دست مقابل، کشش قسمت پایینی کپسول مفصلی، کشش عضلات گردن، سینه و دست استفاده کنید.
عوارض فیزیوتراپی سرشانه و شانه تنها در مواردی ممکن است رخ دهد که این کار توسط اشخاص غیرمتخصص انجام گیرد. برنامه درمانی درست برای بیماری‌های مرتبط با شانه با نظارت دقیق فیزیوتراپیست، باعث توان‌بخشی و کاهش درد ناحیه آسیب دیده شانه می‌شود و هیچ‌گونه عوارضی برای فرد نخواهد داشت.
مورد دیگری که باعث کاهش عوارض فیزیوتراپی شانه شده، عدم استفاده از هیچ‌گونه دارو و یا روشهای تهاجمی است. فیزیوتراپی برای درد شانه اغلب با درمان‌های دستی و برخی تمرینات طبی انجام می‌گیرد و عوارض جدی متوجه افراد نمی‌شود.
تنها چیزی که امکان دارد باعث ایجاد عوارض فیزیوتراپی شانه شود، استفاده نادرست از تجهیزاتی است که در زمینه فیزیوتراپی به‌کار برده می‌شود. دستگاه‌های مورد استفاده در بخش فیزیوتراپی شانه باید با فرکانس و ولتاژ مجاز استفاده شوند تا از عوارض فیزیوتراپی شانه کاسته شود.
چنانچه از تجهیزات فیزیوتراپی به شکل نادرست استفاده شود و یا فیزیوتراپی شانه توسط اشخاص با تجربه پایین انجام شود، ممکن است عوارضی همچون افزایش درد و التهاب و مشکلات دیگر به‌وجود بیاید. برای کاهش عوارض فیزیوتراپی شانه، بهترین روشهای درمانی در این زمینه می‌بایست تحت نظارت دقیق پزشکان این حوزه صورت پذیرد.
هدف ما از نوشتن این مطلب، آگاهی بخشی شما همراهان عزیز برای انجام حرکات فیزیوتراپی برای درد شانه بود. اگر مشکلاتی برای شانه شما به‌وجود آمده که به واسطه آن احساس درد و ناراحتی در شانه، دست و یا حتی کتف خود دارید، اگر می‌خواهید از روشهای غیر تهاجمی و بدون مصرف هرگونه دارو روند درمانی شانه را پیش بگیرید، بهترین کار بهره‌مندی از روشهای فیزیوتراپی است.
نکته‌ای که باید بدانید این است که فیزیوتراپی شانه شامل حال تمام افراد نمی‌شود و تنها در صورت آسیب جزئی به شانه می‌توان از روشهای فیزیوتراپی استفاده کرد.
آرتروز، پارگی تاندون‌ها، ایمپینجمنت، در رفتگی یا شکستگی شانه، پارگی لابروم، آماس کیسه زلالی و مواردی از این قبیل همگی باعث ایجاد بیماری و مشکل در ناحیه شانه می‌شوند که باید روند درمانی آن با استفاده از روشهای فیزیوتراپی که شامل گرمادرمانی، تمرینات کششی مفاصل، اولتراسوند، تحریکات الکتریکی، ریلکسیشن، ماساژ، شورت ویو و موارد دیگر است انجام گیرد.
ما در این بخش از مطالب سعی کردیم علاوه بر موضوع اصلی که همان فیزیوتراپی جهت درد شانه بود، به موارد دیگری همچون برنامه تمرینی مناسب فیزیوتراپی شانه در منزل، بیماری‌های شانه که برای درمان آن می‌توان از روش فیزیوتراپی استفاده کرد، تجهیزات مخصوص فیزیوتراپی شانه، بهترین پلان‌های درمانی و روشهای تمرینات طبی برای مشکلات شانه، حرکات مخصوص فیزیوتراپی شانه و سرشانه و همین‌طور عوارض اصلی فیزیوتراپی شانه اشاره کنیم و امیدواریم برای شما مفید واقع شده باشد.