نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح دست؛ بهترین پزشک برای بازتوانی بیماران دارای مشکلات دست
جراح دست، پزشک متخصص ارتوپدی است که به درمان جراحی و غیرجراحی شرایط و مشکلاتی که احتمالاً در دست یا اندام فوقانی از جمله آسیب و عفونت رخ دهد، می‌پردازد.
دکتر دست وظیفه ترمیم و پیوند اعصاب محیطی، آرتروسکوپی مچ دست، تعویض یا خشکاندن مفاصل دست، بازسازی زخم‌های اندام‌های فوقانی و غیره را برعهده دارند.
ما بسیاری از کارهای روزانه خود را با دست‌هایمان انجام می‌دهیم. بنابراین اگر به هر دلیلی احساس درد و ناراحتی در دست‌هایمان داشته باشیم، ممکن است زندگی و کار ما تحت تاثیر قرار بگیرد. این موضوع حتی ممکن است شخص را در معرض از دست دادن شغل قرار دهد.
بنابراین اهمیت مراقبت از دست‌ها بر کسی پوشیده نیست. اما اگر به طور ناخواسته به دست‌هایتان آسیبی وارد شد آیا با راه حل‌های خانگی و پزشکی درمان دست آشنایی دارید؟ آیا می‌دانید جراح دست کیست و جراحی دست در چه مواردی تجهیز میشود؟
آیا می‌دانید اگر بیماری‌های دست به موقع درمان نشوند چه عواقبی به دنبال خواهد داشت؟ ما در این مقاله سعی کرده‌ایم به زبان ساده بهترین جراح دست در تهران و انواع روش‌های جراحی دست را معرفی کنیم و به مهمترین پرسش‌هایی که در این زمینه توسط بیماران مطرح شده است پاسخ دهیم. ما با تا انتهای مقاله همراه باشید.
اهمیت دست‌ها بر کسی پوشیده نیست. این موضوع را زمانی متوجه می‌شوید که دست شما با یک عارضه و آسیب مواجه شود. آسیب دیدگی دست میتواند روال طبیعی زندگی فرد را دچار اختلال کند.
در این مواقع بهترین جراح دست در تهران به کمک شما میآید و مشکل را برطرف میکند. وظیفه اصلی یک جراح دست، رفع عارضه، کاهش درد و بازیابی عملکرد و حرکت دست‌ها است.
جراح دست در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها در کنار سایر پزشکان، در پیشگیری و درمان آسیب‌های مربوط به دست به بیماران کمک میکنند.
جراحی دست یک اصطلاح با دامنه کاربرد وسیع است که مجموعه‌ای از انواع جراحی را شامل میشود. جراحی بر روی دست ممکن است به دلایل زیادی انجام شود. برخی از دلایلی که گزینه جراحی از سوی جراح دست تجویز میشود، عبارتند از:
-
♦ وارد آمدن ضربه محکم به دست
-
♦ تغییرات روماتیسمی در ساختارهای دست
-
♦ ناهنجاری‌های مادرزادی
-
♦ عفونت‌ها
با این حال از آنجا که دست انسان از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است، بنابراین دامنه جراحیهای بهترین جراح دست در تهران بسیار گسترده است. یک جراح دست معمولا بر روی تشخیص و درمان آسیبهایی که به قسمتهای مختلف دست ها وارد میشود تمرکز میکند. این قسمتها عبارتند از:
-
♦ پوست
-
♦ ناخنها
-
♦ ماهیچهها و تاندونها
-
♦ اعصاب و استخوانها
-
♦ مفاصل
-
♦ رباطها
جراح دست بیماران را در هر سنی که باشند اعم از کودکان و بزرگسالان درمان میکنند.
به طور کلی جراح دست میتواند در یکی از تخصصهای جراحی عمومی، جراحی ارتوپدی و جراحی پلاستیک وارد برنامه رزیدنتی شود و آموزش خود را به پایان برساند. پس از گذراندن دوره آموزشی، بهترین جراح دست در تهران میتواند وارد یک دوره فلوشیپ شود که موارد زیر طی این دوره به جراح دست آموزش داده میشود:
-
♦ جراحی میکروواسکولار
-
♦ جراحی آرتریت
-
♦ جراحی ترمیم مچ دست
-
♦ جراحی اعصاب محیطی
-
♦ جراحی بدشکلی دست به طور مادرزادی
-
♦ جراحی تروما یا آسیب (به طور مثال پیوند انگشتان قطع شده)
بسته به نوع عارضه و مشکلی که برای دست به وجود میآید، انواع مختلفی از جراحیها توسط جراح دست بر روی دست انجام میشود. در ادامه مروری کوتاه بر روی انواع جراحیهای دست توسط بهترین جراح دست در تهران خواهیم داشت:
♦ عمل جا انداختن و تثبیت استخوان به روش بسته
در صورتی که بخشی از استخوان دست به طور مثال استخوان انگشت بشکند، از این روش استفاده میشود. در این روش جراح تلاش میکند تا استخوان شکسته را مجددا در جای صحیح قرار داده و تراز کند.
بعد از اینکه استخوان شکسته در محل اصلی خود قرار گرفت، جراح دست سعی میکند با استفاده از وسایلی مثل سیم، میله، آتل و گچ، آن را ثابت نگه دارد.
منظور از واژه "بسته" در اینجا این است که نیازی به ایجاد برش بر روی پوست برای انجام عمل وجود ندارد و استخوانها از طریق فشار و جابجایی در محل خود قرار میگیرند. برای جا انداختن و تثبیت استخوان به روش بسته، بهترین جراح دست در تهران از یک آرام بخش داخل وریدی استفاده میکند.
♦ جراحی ترمیم تاندون
تاندونها فیبرهایی هستند که ماهیچه‌های بدن را به استخوانها وصل میکنند. ترمیم تاندونها به دلیل ساختاری که دارند هنوز یکی از چالش‌های جراحی محسوب میشود. تاندونها می‌توانند بر اثر عفونت، ضربه یا پارگی خود به خود دچار آسیب شوند.
ترمیم تاندون میتواند در سه دسته تقسیم بندی شود که عبارتند از: اولیه، اولیه تاخیری و ثانویه. ترمیم اولیه آسیب حاد معمولا در عرض 24 ساعت پس از آسیب انجام میشود.
ترمیم اولیه تاخیری معمولا چند روز پس از آسیب انجام میشود. ترمیم ثانویه ممکن است دو تا پنج هفته پس از آسیب انجام شود.
ترمیم‌های اولیه جراح دست معمولا شامل جراحی برای اصلاح عارضه است، در حالی که ترمیم ثانویه ممکن است شامل پیوند تاندون (یعنی جایگزین کردن تاندون آسیب دیده با یک تاندون سالم که از قسمتهای دیگری از بدن جدا شده است) یا حتی روش های پیچیده تر باشد.
♦ جراحی ترمیم اعصاب
سه عصب اصلی به دست‌ها می‌رسند که عبارتند از: عصب اولنار، عصب مدیان و عصب شعاعی. آسیبهایی که به این اعصاب وارد می شوند می‌توانند منجر به کاهش حرکت دست و تغییر حس لامسه در دست‌ها شوند.
برخی از آسیب‌های عصبی به طور خود به خود بهبود پیدا میکنند، در حالی که برخی دیگر نیازمند جراحی توسط جراح دست هستند. به طور کلی حدود 3 تا 6 هفته پس از آسیب، بهترین زمان برای ترمیم آن دسته از اعصاب آسیب دیده است که با سایر آسیب‌ها در ناحیه دست همراه شده است.
درمان آسیب‌های عصبی که با عوارض دیگری همراه نیست معمولا در همان ابتدا انجام میشود تا احتمال بهبودی کامل افزایش یابد. در صورتی که اعصاب دست قطع شده باشد، جراح دست میتواند ارتباط قطع شده را برقرار کند و در صورتیکه که نیاز به پیوند عصبی باشد، با پیوند اعصاب از نقاط دیگر بدن، عصب آسیب دیده را ترمیم کند.
♦ جراحی زهکشی یا دبریدمان
دست‌های ما دائما در معرض آسیب و عفونت هستند. عفونت دست یکی از دلایل رایج مراجعه افراد به مراکز درمانی و جراح دست است. درمان عفونت دست شامل استراحت، استفاده از گرما، بالا نگهداشتن، استفاده از آنتی بیوتیک و جراحی است.
در صورتی که در دست آبسه ایجاد شده باشد، برای تخلیه چرک ممکن است جراح دست از زهکشی جراحی استفاده کند. در صورتی که عفونت یا زخم شدید باشد ممکن است از روش دبریدمان یا پاکسازی زخم برای جلوگیری از ایجاد عفونت بیشتر و بهبودی استفاده شود.
♦ جراحی تعویض مفصل
جراحی تعویض مفصل که آرتروپلاستی نیز نامیده میشود، ممکن است در ارتباط با افراد مبتلا به عارضه آرتریت شدید به کار گرفته شود.
در این روش مفصلی که در اثر فرآیند بیماری از بین رفته است، با یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌گردد. مفصل مصنوعی ممکن است از فلز، پلاستیک، سیلیکون رابر یا از بافت بدن خود بیمار ساخته شده باشد.
جراحی تعویض مفصل یک نوع جراحی بزرگ محسوب میشود که ممکن است با خطرات و عوارض جانبی همراه باشد. برخی از این عوارض عبارتند از: مشکلات ناشی از بیهوشی، عفونت، خونریزی از محل برش، لخته شدن خون، آسیب به اعصاب یا عروق خونی و به ندرت مرگ.
جراحی دست در سه مرحله قابل توضیح است. این مراحل شامل فرآیندهای قبل از جراحی، حین جراحی و بعد از جراحی توسط جراح دست می شود. در این قسمت مروری بر این سه مرحله خواهیم داشت.
♦ قبل از جراحی دست
از نیمه شب قبل از انجام جراحی، طبق دستور متخصص بیهوشی از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. حتی مواردی مثل آب و آدامس نیز نخورید. وجود آب و یا غذا در معده می تواند خطراتی را در حین جراحی ایجاد کند.
در خصوص اینکه آیا لازم است داروهایی که همیشه می‌خورده‌اید را کماکان مصرف کنید یا خیر با جراح ارتوپد دست تهران خود مشورت کنید. اگر جراح دست اینطور تشخیص داد که داروی خود را مصرف کنید، آن را تنها با یک جرعه آب بخورید.
حداقل از هفت روز قبل از انجام عمل جراحی، از مصرف آسپرین یا محصولات حاوی آسپرین خودداری کنید. داروهای ضدالتهابی نیز در این دسته قرار میگیرند و نباید مورد استفاده قرار گیرند. به طور کلی در خصوص مصرف دارو با جراح دست که قرار است دست شما را عمل کند مشورت کنید.
به گونه برنامه ریزی کنید که حداقل دو ساعت پیش از شروع جراحی در بیمارستان حاضر باشید. مقدمات اداری و پزشکی لازم برای انجام جراحی ممکن است کمی معطل کننده باشد. حتما با یک نفر هماهنگ کنید که بعد از انجام عمل جراحی شما را به منزل برساند.
بعد از جراحی شما نمی‌توانید رانندگی کنید و احتمالا سوار تاکسی نیز نمی‌توانید بشوید. بنابراین به فکر رانندگی بعد از جراحی نباشید و آن را به یکی از دوستان یا نزدیکانتان بسپارید.
حمام آفتاب از یک هفته قبل از عمل جراحی ممنوع است چرا که ممکن است باعث آفتاب سوختگی شما شود. همچنین از یک روز قبل از جراحی و در طول روز جراحی از کشیدن سیگار اکیدا خودداری کنید. سیگار کشیدن میتواند عوارض عمل را تشدید کند.
♦ روز جراحی دست
قبل از ترک خانه لباس‌های گشاد و راحت بپوشید تا بتوانید بعد از انجام جراحی به راحتی لباس‌های خودتان را بپوشید. از آرایش کردن، لاک زدن، ناخن کاشتن و استفاده از جواهرات بپرهیزید.
مدارک لازم شامل دفترچه درمانی و مدارک شناسایی را به همراه داشته باشید. وسایل با ارزش را با خود به بیمارستان نیاورید. هر گونه مدارک پزشکی شامل تصاویر اشعه ایکس، اسکن MRI، آزمایش خون و دستورات جراح ارتوپد دست تهران که ممکن است به جراحی شما مربوط باشد، همراه خود داشته باشید.
برای اطمینان از اینکه زمان کافی برای انجام مقدمات عمل شامل پر کردن فرم ها و تسویه مالی را دارید حتما حداقل دو ساعت قبل از عمل در بیمارستان حاضر باشید. اولین مراجعه شما به بخش پذیرش بیمارستان خواهد بود.
بعد از آن احتمالا به اتاقی هدایت می‌شوید که در آنجا می‌توانید لباس خود را تعویض کرده و لباس بیمارستان را بپوشید. در همان مرحله یک پرستار شما را معاینه اولیه خواهد کرد. این معاینه شامل بررسی وزن، فشار خون و دمای بدن شماست. بعد از آن به اتاق جراحی هدایت می‌شوید.
♦ بعد از جراحی دست
پانسمان خود را تمیز و خشک نگه دارید و تا زمانی که جراح دست به شما اجازه نداده است آن را باز نکنید. اگر می‌خواهید دوش بگیرید حتما ناحیه پانسمان را با یک کیسه پلاستیکی به گونه‌ای بپوشانید که آب به داخل آن نفوذ نکند و آب به محل زخم نرسد.
اگر پانسمان خیس شد فورا با جراح دست یا مرکز درمانی تماس بگیرید. باز هم تاکید می‌کنیم که پانسمان را بدون تجویز جراح ارتوپد دست تهران باز نکنید یا آن را تغییر ندهید.
برای اینکه درد و تورم در ناحیه عمل کاهش پیدا کند، به مدت 3 تا 5 روز دست خود را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید. شما اجازه دارید دستتان را فقط برای یک مدت زمان کوتاه پایین بیاورید.
اگر تورم یا درد بعد از 3 تا 5 روز ادامه داشت، کماکان دست خود را در همان وضعیت بالا نگه دارید. برای کمک به رفع تورم و جلوگیری از خشکی و سفتی بدن، مفاصل سالم در دستی که جراحی کرده‌اید را تا حد امکان حرکت دهید. به طور مثال اگر شست شما تحت جراحی بوده است، شانه، آرنج، مچ دست و سایر انگشتان خود را حرکت دهید.
ممکن است برای چند ساعت یا حتی یک شب در بازو یا دستتان احساس بی حسی موضعی داشته باشید. با از بین رفتن بی حسی ممکن است احساس گزگز یا سوزش داشته باشید که البته بعد از مدتی از بین می‌رود. اگر بی حسی بیش از 24 ساعت ادامه پیدا کرد، با جراح ارتوپد دست تهران خود تماس بگیرید.
از دست‌های خود در مقابل آسیب‌های احتمالی بیش از پیش مراقبت کنید. به عنوان مثال درب ماشین، بریدگی با جسم تیز، گرما یا سرمای بیش از حد و غیره می تواند به دست شما آسیب برساند.
مصرف داروهای مسکن خود را به محض رسیدن به خانه شروع کنید و منتظر از بین رفتن تاثیر داروی بیهوشی نباشید. برای اینکه بعد از مصرف داروها حالت تهوع پیدا نکنید، قبل از مصرف دارو مقداری غذا بخورید. اگر درد دست شما به گونه ای است که با داروی مسکن یا با بالا نگهداشتن دست از بین نرفت، با جراح دست مشورت کنید.
بهبودی پس از انجام عمل جراحی تا حد زیادی به نوع آسیبی که دست وارد شده است و همچنین علت آسیب بستگی دارد. با توجه به اینکه دست یک عضو حساس و کاربردی است، گاهی اوقات لازم است چندین جراحی بر روی دست انجام شود تا سلامتی کامل بدست آید.
بیمار پس از جراحی دست ممکن است دردی خفیف تا شدید را احساس کند. به همین خاطر جراح دست ممکن است برای کاهش درد و ناراحتی شما اقدام به تجویز داروهای ضد درد کند. عمل جراحی ممکن است پیامدهای دیگری نیز داشته باشد. در اینجا به چند مورد از پیامدها اشاره می‌کنیم:
-
♦ دست شما ممکن است برای مدتی پس از انجام عمل جراحی در یک باند یا آتل و به صورت بی حرکت نگهداشته شود. جراح دست شما مدت زمانی که لازم است دست شما در این وضعیت باشد را تعیین میکند. در برخی جراحی ممکن است حتی تا چندین ماه دست در حالت بی حرکت نگهداشته شود تا بهبودی کامل بدست آید.
-
♦ ممکن است محدودیت‌هایی برای کار و فعالیت‌هایتان بعد از عمل جراحی وضع شود. در این مورد نیز جراح دست تصمیم می‌گیرد.
-
♦ احتمال دارد برای افزایش قدرت و عملکرد دست، توانبخشی برای شما تجویز شود. توانبخشی میتواند شامل فیزیوتراپی و یا کار درمانی باشد. یک جراح دست آموزش دیده در این زمینه به شما کمک خواهد کرد.
به خاطر داشته باشید که در بسیاری از موارد، جراحی تنها شروع فرآیند بهبودی است. ممکن است برای بازیابی عملکرد دست لازم باشد که دوره توانبخشی را به صورت فشرده دنبال کنید. به شما اکیدا توصیه می‌کنیم که از تمام دستورالعمل‌های دکتر جراح دست و سایر متخصصانی که در مراقبت از شما نقش دارند پیروی کنید تا فرآیند درمان شما با کمترین عارضه دنباش شود.
بر اساس نوع جراحی و شدت جراحی که دست وارد شده است، ممکن است جراحی دست با خطرات و عوارضی همراه باشد. برای اینکه به طور دقیق تر با این عوارض آشنا شوید حتما با جراح دست خود مشورت کنید. ما در اینجا صرفا یک معرفی کوتاه در خصوص این موارد خواهیم داشت.
♦ تورم
پس از عمل جراحی، تورم در ناحیه دست بسیار شایع است. اگر تورم افزایش پیدا کند و یا ناحیه عمل قرمز به نظر برسد ممکن است دچار عفونت شده باشید. بنابراین اگر این علائم را داشتید حتما با فوق تخصص مچ دست در تهران خود مشورت کنید تا برای شما آنتی بیوتیک مناسب را تجویز کند.
♦ خونریزی
کبودی بعد از عمل نیز یکی از عوارض شایع است. ممکن است بعد از جراحی مقدار کمی ترشحات از ناحیه زخم خود داشته باشید که به مرور زمان از بین می‌رود. اما اگر خونریزی دست شما ادامه پیدا کرد و یا خون در زیر ناحیه زخم تجمع کرد، ممکن است لازم باشد بخیه‌ها برداشته شوند و مداخله پزشکی انجام شود. بنابراین در این وضعیت نیز با مرکز درمانی یا پزشک جراح دست خود مشورت کنید.
♦ عفونت
عفونت‌های سطحی بعد از جراحی دست در حدود 5 درصد از بیماران اتفاق می‌افتد که باعث قرمزی، تورم، درد و عفونت در اطراف بخیه‌ها میشود. عفونت‌های سطحی با آنتی بیوتیک‌های خوراکی و پانسمان‌های معمولی به سرعت از بین می‌روند.
عفونت‌های عمیق و نادری که در اطراف تاندونها و استخوانها به وجود می‌آیند ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان و تزریق آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی و حتی جراحی مجدد داشته باشند. عفونت‌های عمیق ممکن است باعث بروز عوارض طولانی مدتی مثل سفتی و خشکل عضلات شوند.
♦ جای زخم
هر عمل جراحی آثاری از خود بر روی بدن بیمار به جا می‌گذارد. جای زخم شما ممکن است در ابتدا زمخت و حساس باشد، اما به مروز زمان باید کوچکتر شود به گونه ای که حس بدی بر روی پوست شما ایجاد نکند.
این امکان وجود دارد که احساس لامسه در ناحیه عمل برای همیشه از بین برود. ماساژ بدن به گونه‌ای که با کمی فشار همراه باشد میتواند به بهبود جای زخم کمک کند. از جراح دست در مورد راه‌های از بین بردن جای زخم کمک بگیرید.
♦ تاخیر در بهبود زخم
در برخی از بیماران زخم مجدد باز میشود یا اینکه فرآیند بهبود آن مدت زیادی طول می‌کشد. این وضعیت ممکن است به خاطر عفونت، خونریزی یا خونرسانی ضعیف بدن به محل زخم باشد. فوق تخصص مچ دست در تهران یا کادر درمانی می‌توانند با یک پانسمان خوب، بهبود زخم شما را تضمین کنند.
♦ سفتی بعد از عمل
احساس سفتی در دست بعد از عمل جراحی ممکن است به دلیل تورم، جای زخم یا بی حرکتی باشد که در صورت ابتلا به عفونت احتمالا بدتر هم میشود.
جراح دست با ارائه دستورالعمل‌های مراقبتی میتواند سرعت بهبود شما را افزایش دهد به گونه‌ای که حرکت طبیعی دست خود را بتوانید در مدت زمان مناسب بازیابی کنید. اگر ساکن تهران هستید و دست شما بعد از عمل دچار سفتی و محدودیت حرکتی شده است به جراح ارتوپد دست تهران مراجعه کنید.
♦ آسیب با بافت‌های اطراف
سایر اعصاب، عروق و بافت‌های بدن ممکن است طی انجام عمل جراحی به طور ناخواسته آسیب ببینند. این موضوع در عمل‌هایی که آسیب زیادی به یک ناحیه از دست و نواحی اطراف آن وارد شده است بیشتر دیده میشود. فوق تخصص مچ دست در تهران در ارزیابی اولیه، این موضوع را تشخیص میدهد و پیش از انجام عمل جراحی با شما در میان خواهد گذاشت.
♦ سندرم درد منطقه ای پیچیده
سندرم درد منطقه‌ای پیچیده یا به اختصار CRPS، سندرمی است که به صورت یک درد مزمن ظاهر میشود و توسط اعصاب بدن ایجاد میشود. این عارضه به طور کامل شناخته نشده است و جراح دست نمی‌تواند به طور کامل پیش بینی کند که چه کسی بعد از عمل جراحی تحت تاثیر این عارضه قرار خواهد گرفت.
نوع خفیف این سندروم در 5 درصد از بیماران رخ میدهد. این درد منجر به سفتی و تورمی می‌شوند که متناسب با عمل جراحی انجام شده نیست. درد با مسکن‌های ساده کنترل نمی‌شود و ممکن است به صورت سوزش و شوک الکتریکی بروز کند که میتواند برای بیمار بسیار ناخوشایند باشد.
موارد شدید این سندرم بسیار نادر است. به هر حال برای کنترل درد و ناراحتی با جراح دست خود مشورت کنید. در صورتی که ساکن تهران هستید و مچ دست شما بعد از عمل جراحی دچار درد شدید یا مزمن شده است، به فوق تخصص مچ دست در تهران مراجعه کنید.
♦ عدم تحمل سرما پس از جراحی
عدم تحمل سرما پس از انجام جراحی بر روی دست و به ویژه پس از پیوند دست، بسیار رایج است. هنوز دلیل مشخصی برای این عارضه تشخیص داده نشده است اما میتواند دست بیمار را به سرما بسیار حساس کند. عارضه عدم تحمل سرما معمولا در سه ماهه اول بعد از جراحی به وجود میآید و ممکن است در طول 12 ماه اول نسبتا ثابت بماند.
ممکن است طی سال‌های بعد این عارضه بهبود پیدا کند، اما به ندرت به طور کامل برطرف میشود. بنابراین ممکن است کار کردن در محیط‌های سرد برای شما کمی دردسر ساز باشد. به شما توصیه می‌کنیم برای محافظت دست‌ها از سرما، از دستکش‌های باکیفیت استفاده کنید. برای کنترل این وضعیت به جراح دست مراجعه کنید.
در این قسمت مروری بر رایج ترین پرسش‌های بیماران در مورد جراحی دست خواهیم داشت. پاسخ‌ها از زبان جراح دست ارائه شده‌اند.
♦ پس از جراحی دست چقدر طول می کشد تا بهبودی حاصل شود؟
به طور کلی، 2 تا 4 ماه طول می‌کشد تا بیمار معمولی بهبودی لازم را برای بازگشت به کار پیدا کند. در نهایت ممکن است چند ماه تا بیش از یک سال طول بکشد تا 100 درصد بهبود پیدا کند.
♦ از کجا می‌توان متوجه شوم که دست من نیاز به جراحی دارد؟
واضح‌ترین دلیل برای عمل جراحی این است که درد یا نوعی محدودیت حرکتی در دست خود احساس می‌کنید که شما را از انجام کارهای روزانه باز می‌دارد.
در واقع هر گونه ناتوانی در استفاده از دستان معمولا نشانه آن است که بخشی از دست شما وظیفه خود را به خوبی انجام نمی‌دهد و نیاز به مداخله پزشکی از سوی جراح دست دارد.
♦ عمل جراحی دست به طور معمول چقدر طول می‌کشد؟
برخی از جراحیهای دست ممکن است کمتر از 20 دقیقه طول بکشد. با این حال جراحیهای پیچیده دست توسط یک جراح دست ماهر ممکن است بسیار بیشتر طول بکشد. مدت زمان عمل بستگی به نوع و شدت آسیب دست دارد.
♦ آیا دست بعد از جراحی باید لزوما داخل گچ قرار بگیرد؟
ممکن است دست شما بعد از عمل جراحی در یک باند یا آتل یا گچ بی حرکت نگهداشته شود. جراح دست شما تعیین میکند که چه مدت دست شما باید بی حرکت بماند.
♦ آیا جراحی دست با بیهوشی انجام میشود یا بی حسی؟
در اکثر بیمارستان‌ها، جراحی دست و مچ دست معمولا تحت بی حسی موضعی و تزریق آرامبخش داخل وریدی یا بیهوشی عمومی انجام میشود. بیماران باید تحت آزمایشات قبل از عمل قرار گیرند و از شب قبل از عمل از خوردن و آشامیدن خودداری کنند.
♦ بهترین روش برای خوابیدن بعد از عمل جراحی دست چگونه است؟
بهترین راه این است که به پشت دراز بکشید و دست خود را روی بالشت قرار دهید. حداقل تا سه روز بعد از جراحی دست خود را بالاتر از سطح قلب خود نگهدارید.
♦ چگونه می‌توانم کاری کنم که نیازی به عمل جراحی دست نداشته باشم؟
اگر دست شما دچار درد و ناراحتی است اما هنوز لزومی به انجام جراحی وجود ندارد، بهتر است تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.
از فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شوند خودداری کنید. در صورت لزوم از آتل مچ دست استفاده کنید. داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه را امتحان کنید. کمپرس سرد و گرم را امتحان کنید.
در صورتی که این موارد نتیجه بخش نبود به شما توصیه می‌کنیم از درمان‌های خودسرانه ای که ممکن است آسیب بیشتری به دست شما وارد کند خودداری کرده و با فوق تخصص مچ دست در تهران خود مشورت کنید.
♦ چرا نمی‌توانم بعد از عمل جراحی، دستم را مشت کنم؟
جراحت یا جراحی میتواند باعث سفت شدن عضلات شما شود. معمولا حدود 6 ماه طول می‌کشد تا ناحیه تحت عمل شل شود. بنابراین انتظار نداشته باشید که بلافاصله بعد از عمل بتوانید دست خود را به راحتی مشت کنید یا اینکه همه چیز عادی باشد.
♦ آیا بعد از انجام عمل جراحی دست، می توانم رانندگی کنم؟
جواب یک کلمه است: خیر. پس از جراحی دست ضروری است که بیمار از حرکت دادن دست، مچ یا آرنج خود خودداری کند. هر گونه حرکت میتواند منجر به درد و ناراحتی و تشدید عوارض عمل جراحی شود.
♦ چرا درد دست من بعد از جراحی دست، در طول شب بدتر می شود؟
وقتی بدن برای خواب آماده میشود، ترشح برخی هورمون‌ها و متابولیسم‌ها و بسیاری از فرآیندهای شیمیایی بدن تغییر میکند. به طور مثال تغییر سطح ترشح کورتیزول -که اثرات ضدالتهابی دارد- در شب، میتواند باعث تشدید درد دست شود.
♦ چرا دست من بعد از جراحی همچنان تورم دارد؟
گاهی اوقات ممکن است پانسمان روی ناحیه عمل کمی سفت باشد که این موضوع میتواند منجر به تورم و ناراحتی دست یا مچ دست شود. اگر تورم بعد از چند روز بهبود پیدا نکرد می‌توانید طبق دستور جراح دست اقدام به شل کردن پانسمان دست خود کنید.
دست‌ها یکی از مهمترین اعضاء بدن هستند. وجود هرگونه عارضه و اختلال حرکتی در دست‌ها میتواند باعث شود شخص کارهای روزمره خود را به سختی انجام دهد. بنابراین آگاهی از روش‌های مراقبت از دست‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد.
با این حال در برخی موارد آسیبهایی ناخواسته به دست‌ها وارد میشود. انواع زخم‌ها و پارگی‌ها، شکستگی‌ها، عفونت‌ها و غیره میتواند دست‌های ما را تحت تاثیر خود قرار دهد.
هر یک از این آسیب‌ها روش درمانی خود را دارد. به طور کلی اگر آسیب‌ها با روش‌های مراقبتی و دارو درمانی مرتفع نشوند، احتمالا گزینه جراحی پیش روی شما خواهد بود.
جراح دست یک پزشک متخصص است که در زمینه تشخیص و درمان آسیب‌های مرتبط با دست فعالیت میکند. در صورتی که ساکن تهران است، بهترین جراح دست در تهران را می‌توانید در مراکز معتبر پزشکی بیابید.
شما پس از مراجعه به یک جراح دست، تحت یک معاینه فیزیکی اولیه قرار می‌گیرید. جراح دست در صورتی که لازم باشد برای شما آزمایش‌های تشخیصی تکمیلی مثل آزمایش خون، تصویربرداری اشعه ایکس وMRI را تجویز میکند.
به خاطر داشته باشید که جراحی دست میتواند شروع یک دوره درمانی باشد. بنابراین مراقب‌های بعد از عمل نقش چشمگیری در بهبود وضعیت شما دارد.
دستورالعمل‌هایی که توسط جراح دست یا مرکز درمانی ارائه میشود، جزئی از فرآیند درمانی شما محسوب میشود. در صورت رعایت نکردن دستورالعمل‌هایی که به شما توصیه میشود، احتمال افزایش عوارض بعد از عمل و عود مجدد بیماری و عارضه وجود دارد.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو