نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
علت بی حس شدن انگشتان دست راست
بی حسی انگشتان دست راست یک عارضه دائمی یا موقت است که میتواند احساس بسیار ناخوشایندی در فرد ایجاد کند. البته ممکن است در دست چپ هم باشد اما به دلیل راستدست بودن اکثر افراد در دست راست شایعتر است. گاهی به دلیل قرار دادن بدن در حالتی نادرست ممکن است این احساس ناخوشایند سوزن سوزن شدن و یا بی حس شدن دست و پا را تجربه کنید، گاهی یک ضربه باعث بی حسی در برخی نقاط بدن از جمله دستان میشود و گاهی هم علت این عارضه وجود یک اختلال یا بیماری جدی در بدن است. بنابراین نباید نسبت به علت بی حس شدن انگشتان دست راست بیتوجه بود. زیرا میتواند منجر به عواقب خطرناکی مثل فلج عضلات شود که قابل بازگشت هم نیست. پس اگر گاه و بیگاه به هر دلیلی دچار این حالت میشوید، حتما باید در اسرع وقت توسط یک متخصص ارتوپد معاینه شوید. در این مقاله نیز نکات مهم در مورد علت بی حس شدن انگشتان دست راست را برایتان خواهیم گفت.
بی حسی دست اغلب در اثر آسیب، تحریک یا فشرده شدن یکی از اعصاب بازو و مچ دست ایجاد میشود. البته برخی از بیماریها مانند دیابت نیز میتواند علت پدید آمدن این موضوع در یک یا دو دست شما باشد. مشکلات عصبی، مغزی و نخاعی هم ماز دیگر عوامل بروز این حادثه هستند، هرچند که این موارد چندان شایع نیستند.
تداوم بی حسی در انگشتان دست راست ممکن است نشانه اولیه یا از عوارض بیماری خاصی باشد. اما علت بی حسی در انگشتان دست راست یا چپ نمیتواند به تنهایی عامل پدید آمدن اتفاقی مانند سکته مغزی یا نشانگر تومورهای مختلف باشد. برای تشخیص این موارد پزشک متخصص به معاینات دقیق و آزمایشهای متعددی دارد.
علت بی حس شدن انگشتان دست راست نیز میتواند بسیار زیاد و متنوع باشد. مشکلات عصبی، سوء تغذیه، اختلالات متفاوت، ضربه یا عوارض داروهای مختلف میتوانند علت بروز این پدیده باشند. برخی از آنها جدی هستند و باید حتما زیرنظر پزشک متخصص اقدام به درمان آنها کنید ولی برخی دیگر چندان جدی نیستند و ممکن است این حس ناخوشایند را تنها در مقطع کوتاهی تجربه کرده و سپس با گذشت زمان یا مراقبتهای خانگی از این بی حسی دستان رهایی یابید. در ادامه بیماریهایی که علت بی حس شدن دست راست هستند را توضیح میدهیم.
علت بی حس شدن انگشتان دست راست میتواند از علائم ظهور یک بیماری یا نمایانگر این مساله باشد که با بدن خود چندان مهربان نبودهاید. اگر این بیماریها جدی باشند معمولاً با علائم دیگری نیز همراه هستند. در این نوشتار چند بیماری را که ممکن است علت بی حسی انگشتان دست راست باشند و علائم آنها را بررسی میکنیم.
♦ سندرم تونل کارپ
این سندرم به دلیل حرکات مکرری است که فرد با دست و مچ دست انجام میدهد. حرکاتی مانند تایپ کردن، نوشتن یا فشار دادن دکمهها و چیزهایی از این دست میتوانند علت بی حس شدن انگشتان دست راست باشند. این حرکات به عصب مدیان، عصب اصلی دست (کنترل کننده حرکات انگشت شست، اشاره و میانی) فشار وارد میکنند. با فشار آمدن به این اعصاب، فرد دچار بی حسی، درد و گزگز شدن دست و گاهی بازو میشود. سندرم تونل کاپ معمولاً با گذشت زمان بدتر میشود بنابراین حتماً لازم است که به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به موقع به پزشک میتواند از بروز مسائل جدی جلوگیری کند.
♦ عوارض جانبی داروها
برخی داروها باعث بروز آسیب عصبی یا نوروپاتی میشوند. این آسیب معمولاً بر اعصاب محیطی تاثیر گذاشته و باعث بی حسی و گزگز شدن در دست و پا میشود. پس علت بی حس شدن انگشتان دست راست میتواند مصرف برخی از داروها باشد که نوروپاتی، از عوارض جانبی آنان است.
♦ ضربه
ضربه فیزیکی نیز میتواند علت بی حسی در انگشتان دست راست شود. رویدادی مانند تصادف، بریدگی و شکستگی میتواند باعث کشش یا فشردگی اعصاب دست گردد که این خود یکی از دلایل بی حسی انگشتان دست راست است.
در صورت ضربه دیدن دست حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا پزشک میزان آسیب را تشخیص و اقدامات ضروری را انجام دهد.
♦ دیابت
دیابت یک بیماری است که افراد مبتلا به آن دچار قندخون بالا هستند. با وجود کنترل این بیماری با انسولین، گاهی مقدار بالای گلوکز در بدن میتواند باعث نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی شود. این آسیب عصبی ممکن است علت بی حس شدن انگشتان دست راست یا چپ و همچنین گزگز شدن پاها باشد.
♦ آرتروز آرنج تنیس بازان
آرنج تنیس با نام علمی اپی کندیلیت جانبی (epicondylitis)، التهاب و پارگی ریز در تاندونهای زیر آرنج است که در ورزشکاران تنیس به دلیل تکرار بالای حرکت بازو اتفاق میافتد. آرنج تنیس باعث احساس سوزش دردناکی در قسمت خارجی آرنج شده و این التهاب میتواند علت بی حس شدن انگشتان دست راست باشد. توجه داشته باشید که این آسیب فقط برای ورزشکاران و تنیسورها نیست، بلکه برخی از فعالیتهای روزانه که با کشش دست در قسمت آرنج همراه هستند نیز میتوانند باعث این التهاب شوند. پزشک معمولاً برای درمان عارضه آرنج تنیس ترکیبی از استراحت، فیزیوتراپی و دارو را تجویز میکند.
♦ آرنج گلف باز
آرنج گلفباز نقطه مقابل آرنج تنیس است. در عارضه آرنج گلفباز، درد و التهاب در قسمت داخلی آرنج رخ میدهد. نام علمی این عارضه اپی کندیلیت داخلی است. علت بی حسی انگشتان دست راست ممکن است این آسیب فیزیکی باشد. همینطور درد و التهاب در نقاط مختلف دست (معمولاً مچ و آرنج دست) میتواند از علائم عارضه آرنج گلفباز باشد. مانند آرنج تنیس، درمان آرنج گلفباز نیز ترکیبی از دارو، استراحت و فیزیوتراپی است.
♦ کمبود مواد مغذی
کمبود ویتامین B12 ممکن است باعث گزگز شدن یا بی حسی دست و پا شود. این ویتامین در مواد غذایی بسیاری از جمله جگر گاو، صدف، ماهی، گوشت، مرغ، شیر و تخم مرغ وجود دارد. علت بی حس شدن انگشتان دست راست شما شاید رژیم غذایی شما باشد که مواد مورد نیاز ضروری در آن به اندازه کافی وجود ندارد.
گیاهخوران و خام گیاهخواران منابع محدودتری برای تامین ویتامین B12 دارند، اما با مصرف مولتی ویتامینها البته تحت نظر پزشک، میتوانند این مشکل را حل کنند.
کمبود پتاسیم یا هیپوکالامی نیز میتواند علت بی حس شدن انگشتان دست راست باشد. وقتی بدن با کمبود پتاسیم مواجه میشود، دچار انقباضات عضلانی میگردد که بی حسی و گزگز شدن دست و پا نیز از نتایج همین انقباضهای عضلانی هستند.
♦ فتق دیسک گردن
فتق دیسک گردن زمانی پیش میآید که مرکز ژل مانندی که در دیسک گردن وجود دارد به دلیل پارگی از دیسک بیرون بزند. این اتفاق ممکن است به علت ضربه یا تحلیل رفتن دیسک گردن بهوجود بیاید. فتق دیسک گردن باعث باریک شدن کانال نخاعی میشود که این امر میتواند سبب بی حسی، ضعف و گزگز شدن دست و پا گردد. این آسیب نخاعی نیز میتواند علت بی حس شدن انگشتان دست راست شما باشد. پزشک متخصص معمولا برای درمان فتق دیسک گردن استراحت، فیزیوتراپی، دارو درمانی و در مواردی تزریق استروئید یا گاز اوزون و یا جراحی را تجویز میکند.
♦ سکته مغزی
کاهش ناگهانی قدرت بدنی و ضعف در یک طرف بدن یکی از علائم اصلی سکته مغزی است. علت بی حس شدن انگشتان دست راست یا به طور کلی سمت راست بدن، احتمالاً شروع یک سکته است و فردی که دچار این علائم میشود را باید بدون معطل کردن زمان به اورژانس رساند.
علائم دیگر سکته مغزی عبارتند از:
گیجی
تاری دید
ضعف در راه رفتن
سردرد ناگهانی و شدید
بی حسی در یک سمت بدن (اغلب سمت راست)
علت بی حس شدن انگشتان دست راست به ندرت میتواند نشانه بروز سکته مغزی باشد اما اگر این بی حسی با موارد فوق همراه بود باید هرچه سریعتر با فوریتهای پزشکی تماس گرفت.
♦ سفلیس
سفلیس نوعی بیماری آمیزشی است که منشا آن یک نوع باکتری بهنام ترپونما پالیدوم است. اگر فرد مبتلا اقدام به درمان سفلیس نکند، این بیماری در مغز و سیستم عصبی گسترش پیدا کرده و فرد دچار بیماری نوروسفلیس خواهد شد. با نفوذ باکتریها به سیستم عصبی، بدن دچار بی حسی میشود.
از دیگر عوارض سفلیس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سردرد شدید
حرکات ناهماهنگ
زوال عقل
فلجی
سفلیس با آنتی بیوتیک قابل درمان است اما آنتی بیوتیک نمیتواند تمام عوارض سفلیس را از بین ببرد.
♦ سندرم گلین- باره
سندرم گلین-باره زمانی پیش میآید که سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی محیطی حمله کند. این اختلال میتواند علت بی حس شدن انگشتان دست راست باشد. بی حسی و گزگز شدن انگشتان دست اولین علائم بروز این بیماری است و این بی حسی کمکم به دیگر نقاط بدن نیز کشیده میشود و حتی بدن تا فلجی کامل پیش خواهد رفت. معمولاً فلجی از قسمتهای پایینی بدن شروع میشود اما در مواردی هم دیده شده که علائم فلجی از قسمت بالاتنه شروع شده است.
علائم دیگر این سندرم عبارتند از:
مشکلات بینایی
اختلال در تکلم
سخت شدن جویدن و بلعیدن غذا
ضربان غیر طبیعی قلب
دشوار بودن کنترل ادرار
متاسفانه برای این اختلال درمانی وجود ندارد. اما با برخی از داروها و فیزیوتراپی میتوان آن را کنترل کرد. مهم این است که در مراحل اولیه توسط متخصص تشخیص داده شود.
♦ آرتروز گردن
این بیماری در نتیجه کهولت سن و روند طبیعی فرسایش بدن رخ میدهد. در این شرایط دیسکها و مفاصل گردن تحلیل میروند و در سنین بالا، این عارضه میتواند اصلیترین علت بی حس شدن انگشتان دست راست باشد چرا که آرتروز گردن باعث باریک شدن نخاع میشود. باریک شدن نخاع سبب وارد آمدن فشار به اعصاب منتهی به دست و انگشتان خواهد شد. سردرد و اشکال در حفظ تعادل بدن هم از دیگر عوارض آرتروز گردن هستند.
♦ بیماری لایم
لایم یک بیماری است که منشا آن نوعی باکتری میباشد. این باکتری از طریق گزش کنه وارد بدن انسان میشود. در صورتی که این بیماری درمان نشود، میتواند علت بی حس شدن انگشتان دست راست باشد. همچنین درد و تیرگی دست و پا، تب، خستگی، سردرد و سرگیجه و سفتی گردن نیز از دیگر علائم این بیماری هستند.
سایر موارد کمتر شایع عبارتند از :
بیماری MS
لوپوس
واسکولیت
کم کاری تروئید
اختلال خروجی قفسه سینه
کیست گانگلیون
علت بی حس شدن انگشتان دست راست اگر جدی و خطرناک نباشد باید طی چند روز از بین برود. با اینحال اگر این بیحسی طولانی شد و به سایر قسمتهای بدن نیز سرایت کرد، باید آن را جدی گرفت و به دنبال مراقبتهای پزشکی رفت. اگر علائمی مانند سرگیجه و ضعف نیز همراه بود احتمال دارد اختلالی در بدن شما به وجود آمده باشد که مراجعه به پزشک در این مورد نیز ضروری است. شما عزیزان میتوانید در این زمینه از همکاران متخصص و با تجربه ما در کلینیک دکتر دست کمک بخواهید. برای این کار کافیست تنها با شماره تلفنهای مندرج در قسمت تماس با ما تماس حاصل نمایید.
فیزیوتراپی، استراحت و درمان با آنتی بیوتیکها از معمولترین درمانهای بی حسی انگشتان دست هستند. همچنین برخی از بیماریهای مزمن دیگری که در این نوشتار به آنها اشاره شد با درمانهای دارویی مانند تزریق استروئیدها، اوزون و غیره و یا درمان تهاجمی خاص مانند جراحی باید برطرف شوند. انتخاب روش درمان به تخصص و مهارت پزشک شما و علت ایجاد آسیب بستگی دارد. البته شرایط سنی و بیماریهای زمینهای نیز در انتخاب روش مناسب بیتاثیر نیست. زیرا برخی افراد مانند افراد مسن نمیتوانند تحت هرنوع درمان یا جراحی قرار بگیرند.
بی حسی یا خواب رفتگی دست و پا با اینکه احساس ناخوشایندی را برای فرد به دنبال دارند، اما در اغلب موارد بیانگر حضور یک بیماری جدی نیست و با کمی نرمش و حرکات کششی یا تغییر وضعیت بدن این احساس آزار دهنده از بین خواهد رفت. اما به دلیل اینکه میتواند از علائم یک بیماری جدی باشد، توصیه اکید ما این است که حتما توسط یک متخصص ارتوپد معاینه شود و در صورت نیاز اقدامات درمانی در اسرع وقت انجام گیرند.
شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.
مجموعه ارتوپدی ما با بهره مندی از به روزترین تجهیزات پزشکی و متخصصین ارتوپدی متبحر برای درمان انواع بیماری های ارتوپدی در خدمت شما عزیزان است.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو