نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
بی حسی دست و پا به چه معنا است + 12 علل خطرناک
بعد از بیدار شدن، دست‌ها و پاهای خودم را احساس نمی‌کنم و مدام احساسات ناخوشایندی مثل گزگز کردن، خواب رفتن، کرختی و بی حسی دست و پا را تجربه می‌کنم. آیا شما هم چنین مشکلاتی داشته‌اید؟ این نشانه‌ها علائم بیماری نوروپاتی هستند که اغلب بعد از تغییر حالت بدن رفع می‌شوند؛ اما در صورت عدم رفع آن بعد از چند دقیقه، احتمال ابتلا به عفونت و MS، بیماری‌های خودایمنی، آسیب‌های دائمی در عصب‌ها و اختلال در گردش خون وجود دارد.
اگر علت بی‌حس شدن دست و پا صرفاً وارد شدن فشار به رشته‌های عصبی نباشد، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. اما برای بی حسی دست به چه دکتری مراجعه کنیم؟ ما در این مقاله مطالبی را گردآوری کرده‌ایم که شما را در راه تشخیص علت کرختی دست و پا و روند درمان آن راهنمایی می‌کند. بنابراین این مقاله را تا آخر بخوانید تا از این اختلال اعصاب بیشتر بدانید.
فهرست مطالب
برای مشاوره و اخذ نوبت جهت درمان درد و بی حسی دست
بیماری‌های بی حسی دست و پا یا نوروپاتی چیست؟
مورد مهمی که باید بدانید این است که بیماری نوروپاتی از جمله مشکلات شایعی است که باعث اختلال در سیستم عصبی، صدمه دیدن اعصاب خارج از مغز و نخاع می‌شود. به همین دلیل به آن بیماری «عصبی محیطی» نیز می‌گویند. بی‌حسی، ضعف و ناتوانی، اختلال در گوارش و ادرار کردن بی‌اختیار از عوارض بیماری هستند. سیستم عصبی بدن یعنی مغز و نخاع، وظیفه ارسال اطلاعات از سیستم عصبی به سایر اعضای بدن را دارد.
اگر اختلال در ارسال اطلاعات از سیستم عصبی منجر به اختلال در خون‌رسانی به اندام‌های شما نیز شود، دچار احساس سوزش، سوزن‌سوزن‌شدن، کرختی و... می‌شوید. به‌طور کلی این اختلالات عصبی با این علائم، با هر دلیل ایجاد، را بیماری نوروپاتی می‌نامند که اغلب خطرناک است؛ اما در برخی مواقع نشانه‌ای از احتمال ابتلا به یک بیماری خطرناک است که باید سریعاً درمان شود تا دچار مشکلات دائمی در سیستم عصبی خود نشوید.
اصلی‌ترین علل بی حسی دست و پا یا نوروپاتی
در واقع بیماری نوروپاتی خود بر اثر عوارض بعضی از بیماری‌ها هستند که موجب بی‌حسی دست و پا می‌شوند و جز مهم‌ترین عوامل در این زمینه هستند. لازم به ذکر است که اگر بی حسی اعضا همراه با علائم دیگر باشد نیاز به مراقبت و درمان دارند. در ادامه مهم‌ترین بیماری بیماری‌های که یکی از علائم آن بی حس شدن اعضا است را بررسی خواهیم کرد.
●تحت فشار بودن رشته‌های عصبی
شایع‌ترین دلیلی که افراد را به علائم نوروپاتی مبتلا می‌کند، تحت فشار بودن رشته‌های عصبی است. در طول روز، بدن ما تحت فشار قرار می‌گیرد و در زمان خواب و نشستن و ایستادن طولانی‌مدت، رشته‌های عصبی تحت فشار زیادی قرار دارند و در برخی مواقع خسته می‌شوند. بی‌حسی، خواب رفتن، سوزن‌سوزن‌شدن، سرد و گرم شدن دست و پا و ... اغلب نشانه‌هایی از خستگی عصب‌ها هستند. برای مثال، شما اگر همین الان دست خود را بالا بگیرید و برای چند دقیقه این حالت را حفظ کنید،
رشته‌های عصبی دست‌تان تحت فشاری غیرضروری قرار می‌گیرند و در خون‌رسانی به اندام‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. البته این اختلال در خون‌رسانی دلیلی مشخص دارد. برخی از افراد این احساس را بی‌دلیل تجربه می‌کنند و باید هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنند و دلیل آن را جویا شوند.
●بیماری دیابت و قند خون بالا
بیماری قند خون بالا یکی از رایج‌ترین بیماری‌هایی است که افراد کهنسال به آن مبتلا می‌شوند. این بیماری منجر می‌شود که رفته‌رفته احساس ضعف و بی‌حسی در دست‌ها و پاها تشدید شود. بیماری دیابت به‌صورت مستقیم به رشته‌های عصبی فشار وارد می‌کند و به سیستم عصبی آسیب می‌زند. در حقیقت، شایع‌ترین علل ابتلا به نوروپاتی بیماری دیابت است. مبتلایان به دیابت، با مشکل اختلال در خون‌رسانی به رشته‌های عصبی پایین زانو، پایین آرنج، انگشت‌های دست و پا و مچ دست و پا درگیر هستند و کم‌کم به بیماری جدی نوروپاتی مبتلا می‌شوند.
دستکش و جوراب، نام یکی از بیماری‌هایی است که در اصل از عوارض دیابت می‌باشد. بیماری دستکش و جوراب، در اصل اصطلاحی است برای بی‌حسی دست و پا و نوروپاتی. مبتلایان به این بیماری، یک پوشش نامرئی روی پوست خود احساس می‌کنند که مانع از حرکت دادن دست‌ها و پاها می‌شود و احساسات ناخوشایندی همچون گزگز کردن، سوزن‌سوزن‌شدن، خواب رفتن دست و پا را به‌همراه دارد. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، این علائم اگر بی‌دلیل ایجاد شوند، خبر از ابتلا به بیماری‌های جدی‌تری مانند دیابت می‌دهند. بنابراین شما می‌توانید با کنترل قند مصرفی، ابتدا از شر دیابت خلاص شوید و سپس به‌تدریج شاهد از بین رفتن علائم بیماری نوروپاتی باشید.
●سندروم گیر افتادن عصب
سندروم گیرافتادگی عصب‌ها، یکی از علل شایع کرختی دست و پا است و اگر در بهترین زمان تحت درمان قرار نگیرد، رشته‌های عصبی را به‌صورت دائمی و غیر قابل جبران دچار آسیب می‌کند که منجر به فلجی شود. این بیماری بر اثر تایپ کردن زیاد، حمل جسم سنگین روی شانه، نواختن پیانو به‌طور مداوم و به‌طور کلی تحت فشار قرار دادن رشته‌های عصبی دست به‌وجود می‌آید.
●سندرم تونل‌کارپ
معمولا هنگامی که عصب میانی در قسمت مچ دست فشرده شود، عصب ساعد به سمت پایین کشیده می‌شود و در نتیجه دست دچار بی‌حسی می‌شود. امروزه اکثر افراد به دلیل نشستن طولانی‌مدت روی صندلی‌های غیرارگونومیک، ایستادن طولانی‌مدت و ... به سندروم تونل‌کارپ مبتلا می‌شوند. سندروم تونل‌کارپ با بی‌حسی اندام‌ها شروع می‌شود و اگر زود درمان نشود باعث فلج شدن فرد می‌شود.
●بیرون زدن دیسک
دیسک کمر محافظی نرم بین دو مهره ستون فقرات است که باعث انعطاف فقرات می‌شود و از ساییدگی آن جلوگیری می‌کند. بی‌حس شدن دست و پا می‌تواند بر اثر تحت فشار بودن ستون فقرات، بیرون زدن دیسک و مواد نرم داخل آن باشد. فتق دیسک، اسپوندیلوز گردن، آرتروز، دیسکوپاتی و فشردگی اعصاب از دیگر بیماری‌های مربوط به آسیب دیدن دیسک کمر هستند که می‌تواند از دیگر دلایل بی‌حسی اعضای بدن از جمله دست‌ها و پاها باشد.
●بیماری‌های سیستمیک
افرادی که به بیماری‌های کبدی، کلیوی، بافت‌های پیوندی، سیستم قلبی، عروقی و تومور مبتلا شدهاند، به‌طور مدام دچار بی‌حس شدن دست و پا می‌شوند. این بیماری‌ها از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین نقش‌ها را در سیستم عصبی و خون‌رسانی دارند و اگر دچار اختلال و یا هر بیماری شوند، بی‌حس شدن دست و پا از اولین عوارض آن است.
●بیماری ms
بی‌حسی دست و پا می‌تواند به‌دلیل بیماری مالتیپل اسکلروز یا MS بروز کند. بیماری MS به‌صورت مستقیم به اعصاب هجوم می‌برد و به رشته‌های عصبی و نخاع آسیب می‌زند. یکی از اولین علائمی که باعث تشخیص به‌موقع بیماری MS می‌شود، احساس گزگز، سوزش زیرپوستی و بی‌حسی دست‌ها و پاها است. حالا که می‌دانید بی‌حس شدن بی‌دلیل می‌تواند چه پیامدهای خطرناکی مانند ابتلا به MS را در پی داشته باشد، تاکید می‌کنیم که در صورت مشاهده این علائم، حتماً توسط یک متخصص ویزیت شوید.
●استرس و اضطراب
استرس، ترس و اضطراب مفرط و دائمی یکی دیگر از اصلی‌ترین علل بی‌حس شدن دست و پا است که اکثر افراد دچار آن می‌شوند. زمانی که فرد دچار ترس و استرس می‌شود تنفس و تپش قلب از حالت طبیعی خود خارج می‌شود. اگر عمل تنفس در نسبت ثانیه بیش از حد باشد، اکسیژن بیشتری به اندام‌ها می‌رسد. به این اتفاق هیپرونتیلاسیون می‌گویند. این اتفاق باعث کاهش غلظت دی‌اکسید کربن محلول در خون می‌شود و اکسیژن را بیش از مورد نیاز، به اندام‌ها می‌رساند.
افزایش میزان اکسیژن در خون منجر به اسپاسم عروق خونی و در نهایت بی‌حسی دست‌ها و پاها یا حتی سایر اندام‌ها می‌شود. شاید جالب باشد بدانید که علاوه بر افزایش اکسیژن، کاهش دی‌اکسید کربن در خون نیز منجر به احساس ناخوشایند سوزن‌سوزن‌شدن و گزگز کردن و ناتوانی در حرکت اندام‌ها می‌شود. بنابراین یکی از دلایل ابتلا به بیماری دستکش و جوراب، می‌تواند اضطراب و استرس باشد.
●مسمومیت با فلزات سنگین
افرادی که در معرض فلزات سنگینی مثل سرب، جیوه، آرسنیک و ... قرار می‌گیرند تحت خطر ابتلا به بیماری نوروپاتی و بی‌حسی دست و پا مبتلا هستند. این فلزات شدیداً مسموم‌کننده هستند و تاثیرات مخربی بر اعصاب محیطی انسان می‌گذارند. تاثیرات مخرب این فلزات، باعث می‌شود که در روند انتقال پیام‌های عصبی به اندام‌ها اختلال ایجاد شود و در نهایت احساس بی‌حسی دست و پا، گزگز و خواب‌رفتگی را به‌دنبال داشته باشد. همچنین این فلزات در عملکرد متابولیسم عملی تداخل ایجاد می‌کند و با تولید مواد شیمیایی عملکرد ارادی اندام‌ها را مختل کند.
●فقر ویتامین
افرادی که دچار کمبود ویتامین‌هایی مثل B12، B6، E و D هستند در معرض ابتلا به بیماری نوروپاتی قرار دارند. ویتامین‌های ذکر شد، خواص بسیاری در بدن دارند و از طریق همین خواص، روانی حرکت اندام‌ها و سلامت سیستم عصبی را میسر می‌کنند. برای مثال، کمبود ویتامین D، جذب کلسیم به بدن را به حداقل می‌رساند و سیستم عصبی را در برابر هر فشار و اختلالی آسیب‌پذیر می‌کند. همچنین تاثیرات ویتامین E به‌صورت آنتی‌اکسیدانی است که به‌صورت مستقیم در تقویت عملکرد اعصاب نقش دارد.
●کم‌کاری تیروئید
غده تیروئید که در گردن است وظیفه‌ی تولید هورمون و تنظیم متابولیسم بدن را بر عهده دارد. اگر این غده، تیروئید کمتری تولید کند؛ اعضای بدن مخصوصا دست و پا کرخت می‌شود.
●داروهای نامناسب
هنگامی که صحبت از علت بی حسی دست و پا می‌شود در ذهن فرد بیمار، صدمه دیدن و آسیب‌دیدن اعصاب، اعضای بدن و عضلات تداعی می‌شود اما داروهای تجویزی و عوارض آن خود باعث بی‌حس شدن اعضای بدن می‌شوند. لازم است بدانید که مصرف داروهای شیمی‌درمانی که در آن فلزات سنگینی مانند طلا استفاده شده است نیز احتمال ابتلا به نوروپاتی را افزایش می‌دهد. بیماری‌های سرطان، ایدز، فشارخون بالا، سل، عفونت‌های قارچی و... برخی دیگر از علل کرختی دست و پا شده شناسایی شدهاند.
در چه صورتی در معرض ابتلا به نوروپاتی قرار داریم؟
زمانی که خون‌رسانی ضعیف یا ناقص انجام شود، تجربه بیماری نوروپاتی دور از انتظار نیست. تغذیه نامناسب باعث گرفتگی و تنگی عروق می‌شود. این منجر می‌شود که خون‌رسانی درست صورت نگیرد و بیمار علائم نوروپاتی را احساس کند. این کرختی از خوردن غذاهایی مثل فست‌فود، گوشت‌های صنعتی، مرغ صنعتی، گوشت گوساله و گاو، ماکارونی، پنیر پیتزا، روغن‌های جامد و مایع تراریخته شده است. روغن‌های موجود در بازار در واقع پارافین‌های خوراکی است. مصرف سس‌ها و خوراکی‌های صنعتی، مصرف مواد خوراکی دارای نگهدارنده‌ها نیز از برخی علل دیگر بی‌حس شدن دست و پا شده هستند. در ادامه برخی از اصلی‌ترین دلایل ابتلا به بیماری نوروپاتی نوشته شدهاند:
-
بارداری و وارد شدن فشار وزن بدن به رشته‌های عصبی
-
رادیوتراپی
-
گزش حیوانات
-
نوروپاتی دیابتی
-
سکته مغزی
-
رژیم غذایی چرب و مضر
-
سکته کامل یا ناقص
-
عصبانیت شدید و دائمی
-
تورم پروستات
-
گرفتگی شدید عروق
-
عفونت در بخش پایین‌تنه
-
آسیب‌دیدگی اعصاب و فشار بر آن
-
کاهش سرعت رسیدن خون به دست و پا
-
مصرف بیش از حد ترشی، شیرینی و شوری
-
بالا بودن چربی و فضولات خون
-
آلوده‌شدن کیسه صفرا
-
یبوست
-
واریس
-
انسداد عروق
-
مصرف غذا و نوشیدنی‌های داغ
-
مصرف الکل و دخانیات
-
فشارخون بیش از حد در زانو
-
کم‌خونی
-
مصرف داروهای شیمیایی مثل کوتریموکسازول
درمان بی حسی دست و پا چگونه است؟ سنتی یا پزشکی؟
به دو روش خانگی و روش پزشکی می‌توان درمان بی‌حسی دست و پا را انجام داد. به این نکته باید توجه داشت که پزشکان طب سنتی ایرانی و پزشکان طب غربی هر دو بر این عقیده هستند که علت بی‌حس شدن دست و پا مربوط به مشکلات عصبی، صدمه دیدن و آسیب‌دیدن رگ‌های اعصاب و از این قبیل بیماری‌ها است.
پیشگیری و درمان بیماری نوروپاتی به روش سنتی
پزشکان طب سنتی ایرانی روش‌های مختلفی را برای درمان کرختی دست و پا تجویز می‌کنند. استفاده از داروهای تقویت اعصاب رایج‌ترین روش درمان کرختی دست و پا است. در ادامه برخی دیگر از راه‌های پیشگیری و درمان خانگی را مرور می‌کنیم:
-
مخلوط عرق اسطوخودوس، بادرنجبویه، بهارنارنج که در یک لیوان و نوشیدن آن قبل از خواب برای آرامش اعصاب و درمان بی حس شدن دست و پا مفید است.
-
مصرف محصولاتی مانند شربت سکنجبین عسلی و خاکشیر به‌صورت ناشتا
-
مصرف یک لیوان عرق کرفس و سرکه انگبین
-
مصرف دم‌نوش گل‌گاوزبان، بادرنجبویه و ...
-
مصرف مخلوط عرق‌های خارشتر و خارخاسک
-
مصرف چای کوهی به‌جای چای سیاه
-
مصرف روزانه یک قاشق گرده گل زنبور عسل و خوردن آن با آب ولرم
-
اجتناب از مصرف بیش از حد گوشت قرمز
-
مصرف به‌اندازه گوشت‌های سنگین مثل گوشت بوقلمون و شترمرغ
-
نخوردن تخم‌مرغ‌های ماشینی
-
درمان استرس و کاهش عصبانیت
-
دوری از پرخوری
-
با شکم‌خالی یا پر حمام نروید
-
ماساژ روغن قسط از نوک انگشتان از نوک انگشتان تا زانو و آرنج
-
ماساژ با روغن بابونه و روغن بنفشه
-
ماساژ با روغن خولنجان و روغن‌زیتون
-
ماساژ با روغن کوسه
-
افراد صفراوی نوشیدنی‌های گرم‌مزاج و نوشابه‌های رنگی میل نکنند.
-
مصرف لبنیات با مصلح آن
-
مصرف شربت شیره انگور
-
خوردن شیره انگور با جگر شتر جوان
-
خوردن معجون سیب رنده شده با گلاب و بیدمشک و عسل
-
مصرف و خوردن زردچوبه
-
خمیر زردچوبه را به محل بی حس شده، بمالید.
-
نوشیدن ناشتا معجون دارچین و عسل و آب گرم
-
مصرف غذاهای که ویتامین‌های گروه بی دارند مخصوصاً ویتامین‌های گروه بی ۱۲ و بی 7
-
استفاده و مصرف از نمک بجای نمک یددار
-
قراردادن چند قاشق نمک دریا در یک ظرف با آب ولرم و قرار دادن پاها در آن
-
ریختن سولفات منیزیم در تشت آب یا وان و قراردادن پا در آن
-
استفاده از کمپرس گرم
-
بالا قرار دادن قسمت بی‌حس‌شده برای خون‌رسانی
-
ماساژدرمانی
-
خوردن غذاهای حاوی منیزیم
-
خوردن کاهو، دانه انار، کاسنی، شاتره، زرشک کوهی عناب
-
حجامت
-
چکاندن شبی یک قطره سیاه‌دانه در بینی
-
طب سوزنی
-
خوردن میوه، انواع سبزی‌ها، ماهی، غلات کامل، روغن‌های گیاهی و طبیعی
-
ضدعفونی محل بی‌حس شده با پودر یا عصاره خشک شده میخک
-
قرص و کپسول میخک یا دم‌کردن پودر گل میخک
پیشگیری از بی حسی دست و پا به روش طب نوین
پزشکان برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌هایی که علائم کرختی بدن را دارند، فیزیوتراپی و تکنیک‌های ضدالتهابی را توصیه می‌کنند. تکنیک‌های ضدالتهابی مانند تمرین‌های کششی، تمرین‌های تقویت‌کننده، ماساژ برای بازگرداندن عملکرد و کاهش درد و درمان بی حسی روش‌های بسیار مؤثر هستند. پزشکان گاهی مواقع برای درمان کرختی دست و پا مجبور هستند، دست و پای فرد مبتلا را آتل‌بندی کنند. انجام حرکات کششی و تمرین‌های ورزشی یکی از ضروری‌ترین و موثرترین روش‌های درمان بیماری نوروپاتی است. تمرین‌های گلادینگ عصب به گردش خون کمک می‌کند و باعث درمان بی‌حسی می‌شوند.
این تمرین به پنج روش انجام می‌شود:
-
روش اول: دست را کمی مشت کنید به نحوی که انگشت شست بیرون باشد و مابقی انگشتان خم و پوشیده شود. این روش به گردش خون کمک می‌کند و باعث درمان بیماری نوروپاتی می‌شود.
-
روش دوم: انگشتان دست راست را مشت کنید به‌طرف بالا نگه دارید. چندین مرتبه صاف‌کردن و مشت کردن دست خود را تکرار کنید.
-
روش چهارم: دست را بالا نگه دارید. بعد انگشت شست را عقب‌تر از کف دست ببرید تا فشار به آن وارد شود.
-
روش پنجم: طبق روش‌های قبل عمل کنید. اما این بار کف دست را رو به بالا نگه دارید. این عمل باعث ایجاد یک کشش به مچ و عضلات می‌شود. بعد از آن با انگشت‌های دست دیگر به انگشت شصت فشار بیاورید.
برای بهبود درمان بی حسی این پنج روش را چند مرتبه تکرار کنید
برای مشاوره و اخذ نوبت جهت درمان درد و بی حسی دست
زمان مراجعه به پزشک به علت بی حس شدن اعضای بدن
اگر بی حسی دست و پا همراه با عوارض دیگر باشد باید به پزشک متخصص ارتوپد یا متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید. اگر همزمان یا بعد از بی‌حسی دست به علائم زیر شدید، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
-
رفع نشدن بی‌حسی اعضای بدن پس از چند دقیقه
-
احساس ضعف شدید و کرختی در اندام‌ها
-
عدم توانایی در حرکت به همراه خواب‌رفتگی
-
احساس سوزن‌سوزن‌شدن، مورمور شدن بعد از آسیب‌دیدگی هر کدام از اعضای بدن به‌خصوص سر، گردن و کمر
-
عدم توانایی کنترل هر یک از اعضای بازو، پا، دست
-
ازدست‌دادن کنترل مثانه یا روده و ایجاد اختلال در دفع ادرار؛ مخصوصاً هنگام بی حس شدن دست و پا و بعد آن
-
گیج شدن و از دست دادن هوشیاری و کرختی دست و پا حتی به مدت بسیار کم
-
لکنت در گفتار، تغییر میزان دید و بینایی، سستی و اختلال در راه رفتن همزمان با بی حسی شدن یکی از اعضای بدن
-
بی‌حس شدن دست و پا، مورمور شدن، سوزن‌سوزن‌شدن بدون علت مشخص و ناگهانی
-
احساس درد شدید در ساعد، انگشتان و گردن
-
گرفتگی عضلات و داشتن نشانه‌ها و علائم غیرطبیعی به همراه بی‌حس شدن دست و پا
-
بی حسی بخش‌های دیگر بدن
-
فلج شدن هر قسمت از اعضای بدن
-
به‌وجودآمدن ضایعات پوستی
روش‌های تشخیص علت بی حس شدن دست و پا
هنگامی که برای درمان کرختی دائم دست و پا به پزشک مراجعه می‌کنید، ابتدا پزشک از تمامی علائم و بیماری‌های زمینه‌ای سوال‌هایی می‌پرسد. کلیه داروهای که مصرف می‌کنید را به پزشک اعلام کنید. پزشک با آزمایش‌هایی که تجویز می‌کند، سیستم عصبی شما را بررسی می‌کند تا مطمئن شوید کرختی دست و پا دلیلی جدی نداشته باشد و علامتی از بیماری خطرناکی نباشد. آزمایش‌هایی که برای فهمیدن دلیل بی‌حسی دست و پا تجویز می‌شوند عبارتند از:
-
عکس‌های رادیولوژی با اشعه ایکس از دست و پا و دیگر اعضای بدن
-
سی‌تی‌اسکن از سر، گردن، ستون فقرات و نخاع
-
MRI
-
آزمایش‌های بررسی میزان عملکرد عصبی مثل نوار عضله و الکترومیوگرافی
-
آزمایش خون
-
سونوگرافی از رگ‌های گردن
-
سونوگرافی فراصوتی از عروق خونی
-
اولتراسوند
تشخیص به‌موقع علت بی‌حس شدن دست و پا می‌تواند شدت بسیاری از بیماری‌ها را کم کند. در صورت عدم تشخیص صحیح و عدم درمان بی‌حسی دست و پا، ممکن است شدت بیماری زیادتر شود و خسارات جبران‌ناپذیری به فرد وارد کند.
از جمله مهم‌ترین مواردی که با شدت گرفتن بی‌حسی دست و یا پا ممکن است به وجود آیند، عبارت‌اند از:
-
نارسایی کلیه
-
از دست دادن کلیه
-
سکته‌ی مغزی
-
سکته قلبی
-
قطع عضو
-
از دست دادن بینایی
-
فلج شدن دست و پا
-
ناتوانایی جنسی
-
عدم کنترل مدفوع و ادرار
-
اختلال در حرکت اندام
برای رفع بی‌حسی دست و پا، اغلب تغییر وضعیت هنگام نشستن و خوابیدن کافی است. در این صورت دست و پا از زیر فشار وزن بدن خارج می‌شود. همچنین با طراحی یک رژیم غذایی مقوی و سالم می‌توانید احتمال بروز دوباره علائم نوروپاتی را به صفر برسانید. با حذف کردن غذاهای چرب و مضر مانند فست‌فود و متوقف کردن استعمال دخانیات و مصرف الکل نیز می‌توانید در پیشگیری از شدت بیماری‌های که باعث بی‌حسی دست و پا می‌شوند به بدن‌تان کمک کنید. علت بی حسی دست و پا وجود اختلال در جریان خون است و باید نشستن، خوابیدن به نحوی باشد که خون به بهترین شکل در سراسر بدن جریان داشته باشد. کلیه مواردی که برای درمان بی حس شدن دست و پا به روش طبیعی گفته شد، برای پیشگیری از تشدید شدن کرختی و بی‌حسی دست و پا به کار گرفته می‌شود.
آیا احتمال ابتلا به نوروپاتی در سالمندان بیشتر است؟
بی‌حسی در دست و پای سالمندان، احتمالاً فقط به‌دلیل تحت فشار بودن رشته‌های عصبی نیست. بنابراین سالمندان در صورت مشاهده شدت گرفتن علائم نوروپاتی، لازم است به پزشک مراجعه کنند. با بالا رفتن سن، ایجاد اختلالات جزئی در سیستم عصبی و عروق خونی طبیعی است؛ اما باید کنترل شود تا به‌میزان غیر قابل تحملی پیشرفت نکند. بسیاری از سالمندان قدرت خود را برای حرکت روان اندام‌ها از دست می‌دهند و دست‌ها و پاهای خود را حس نمی‌کنند. برای نمونه، اگر مصرف قند در سالمندانی که به دیابت مبتلا هستند کنترل نشود، ابتلا به نوروپاتی ناگزیر است. همچنین بی حسی در دست و پای سالمندان می‌تواند علائم وجود تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در سیستم عصبی باشد. علاوه بر این، اضطراب و تاثیرات تروماهای عصبی در سالمندان ممکن است مخرب‌تر باشند و اغلب منجر به کرختی اندام‌ها شود.
سخن پایانی
در بین بیماری‌های شایع، نوروپاتی یکی از بیماری‌هایی است که اکثر ما در معرض ابتلا به آن قرار داریم. خواب‌رفتگی دست و پا، گزگز کردن، داغی بیش از حد، احساس ضعف در حرکت دادن اندام‌ها و بی حسی دست و پا از مشکلاتی هستند که همه ما حداقل یک‌بار با آن‌ها درگیر بوده‌ایم. این مشکلات اغلب خطرناک نیستند و صرفاً به‌دلیل تحت فشار بودن عصب‌های دست و پا رخ می‌دهند؛ اما در برخی موارد ممکن است نشانه‌ای از ابتلا به بیماری‌های خطرناکی همچون ام‌اس باشند. بنابراین باید سریعاً دلیل آن را جویا شوید و در صورت امکان برای درمان بیماری‌های خطرناک‌تر اقدام کنید.
ما در مرکز درمانی دکتر دست، مراجعه‌کنندگانی را درمان کرده‌ایم که فکر می‌کردند بی‌حسی دست‌ها و پاهایشان دلیلی جز خوابیدن در موقعیت نامناسب ندارد؛ اما با تشخیص به‌موقع بیماری‌های جدی‌تری را درمان کردند. بنابراین اگر احساس کرختی دست‌ها و پاها از حد خود گذر کرده و بی‌دلیل بازمی‌گردد، به ما مراجعه کنید و برای برقراری یک جلسه ویزیت با بهترین متخصصان ایران، همین حالا اقدام کنید.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو