نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
علت بی‌حس شدن دست راست: دلایل و روش‌های درمانی مناسب
شاید شما هم این روزها دست راست‌تان سوزن‌سوزن و بی‌حس شده است و دلیلش را نمی‌دانید. گاهی این حس ناخوشایند، نشانه‌ای از مشکلاتی جدی‌تر است که نباید نادیده گرفته شود. به طور مثال علت بی حس شدن دست راست امکان دارد به دلیل صدمات نخاعی، دیسک کمر، مشکلات گردش خون و حتی بیماری‌های خطرناک‌تری مانند سکته مغزی یا قلبی باشد. پیشنهاد ما به شما برای دانستن علت دقیق این مشکل مراجعه به پزشک متخصص و بررسی وضعیت بدنی شماست.
در ادامه این مقاله، به بررسی علل مختلف بی‌حسی دست راست، علائم همراه آن و مهم‌تر از همه، زمانی که باید به پزشک مراجعه کنید، خواهیم پرداخت. در انتهای مطلب نیز به شما عزیزان می‌گوییم که باید
برای بی حسی دست به چه دکتری مراجعه کنیم. پس اگر می‌خواهید بدانید که آیا بی‌حسی دست راست شما خطرناک است یا خیر، حتماً این مقاله را تا انتها بخوانید.
فهرست مطالب
برای مشاوره و اخذ نوبت جهت درمان درد دست
۱۲ علت مهم بی حسی یا گزگز دست راست
بی حس شدن پشت دست راست و گزگز آن از جمله احساسات غیر عادی و سخت به شمار می‌روند شاید در هر ناحیه از بدن، اغلب در قسمت بازوها، دست و پاها و حتی انگشتان حس شوند. این دسته از احساسات بیشتر به عنوان پارستزی. بی حسی دست راست و سوزن سوزن شدن آن علل گوناگونی دارد که قصد داریم در ادامه‌ای مطلب مهم‌ترین آن‌ها را برای شما عزیزان بیان کنیم. مهم‌ترین علت بی حس شدن دست راست عبارت است از:
1. حرکت نکردن دست
در صورتی که بازوی خود را به مدت زیاد در یک حالت ثابت نگه داشته اید، مثل اینکه به پشت خوابیده باشید و دستتان را زیر سرتان گذاشته باشید، شاید در زمان حرکت دادن دست، بی‌حسی و حتی گزگز را در قسمت بازوی خود تجربه کنید. این دسته از احساسات اغلب با حرکت دادن دست برطرف شده و این امکان را فراهم می‌کنند تا خون به بهترین شکل به عصب‌ها برسد.
2. بیماری سندرم تونل کارپال
سندرم تونل ناحیه مچ دست، از رایج‌ترین علت بی حس شدن دست راست به‌خصوص علت بی حس شدن مچ دست راست و همچنین احساس درد و سوزن سوزن شدن در قسمت ساعد و دست است. این درد در اثر تحت فشار بودن یا تحریک عصب مرکزی در مسیر بسیار تنگ در ناحیه کف دست به است تونل کارپال رخ می‌دهد. تونل کارپال اغلب به علت‌های متعددی از جمله عوامل زیر اتفاق می‌افتد:
● چاقی زیاد
● روماتیسم مفصلی
● حبس مایعات
● شکسته شدن ناحیه مچ دست
● حرکت‌های تکراری دست
● انواع بیماری‌های حاد و مزمن مثل بیماری دیابت
در صورتی که دلیل بی حس شدن دست راست، سندرم تونل کارپال باشد، می‌شود با استفاده از شیوه‌های درمانی زیر آن را درمان کرد:
● استفاده از آتل مچ به منظور ثابت نگه داشتن قسمت مچ دست در وضعیت مناسب
● مصرف برخی از داروهای ضد تورم غیر استروئیدی جهت تسکین و کمتر شدن درد
● تزریق داروی کورتیکواستروئیدها جهت ساکت شدن درد
در صورتی که نشانه‌های شما به سایر روش‌های درمانی پاسخ نداد یا شدت آن‌ها زیاد شد، متخصص از روش جراحی به منظور کمتر شدن فشار استفاده می‌نماید. به ویژه در صورتی که ضعف در دست راست و حتی بی‌حسی دائمی داشته باشید.
3. نوروپاتی محیطی
از دیگر علت بی حس شدن کامل دست راست نوروپاتی دیابتی است. نوروپاتی محیطی در واقع آسیب جدی به عصب‌های محیطی است که سبب درد و سوزن سوزن شدن می‌شود و حتی، با سوزن نیز بروز می‌کند. این عارضه معمولا از دست راست و چپ و حتی پاها شروع شده و به طرف بالا به قسمت بازوها سرایت می‌کند.
4. بیماری رادیکولوپاتی گردنی
رادیکولوپاتی گردنی که عصب کشیده نیز نام دارد، در اثر تحریک عصبی در قسمت گردن، قسمتی که از ناحیه نخاع بیرون می‌آید، اتفاق می‌افتد. بروز این عارضه بیشتر به دلیل صدمه یا سن بالا ایجاد و سبب برآمدگی یا بیرون زدگی دیسک میان مهره‌ای می‌شود. از مهم‌ترین نشانه‌های رادیکولوپاتی گردنی می‌شود موارد زیر را نام برد:
● از بین رفتن حس
● ضعف ع● گزگز و حتی بی‌حسی در قسمت بازو، دست و ناحیه انگشتان
ضلانی شدید در قسمت بازوها، دست و حتی شانه‌ها
5. کاهش ویتامین ب۱۲
کاهش ویتامین ب۱۲، سبب صدمات عصبی شده که بی‌حسی و گزگز در دست راست، پاها و حتی ساق‌ها را به همراه خواهد داشت.
6. عارضه اسکلروز چندگانه
ام اس از جمله بیماری‌های بالقوه و ناتوان کننده دستگاه عصبی میانی است که موجب بی حس شدن دست راست می‌شود. ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس نشانه‌های مختلفی دارد که عبارت‌اند از:
● سرگیجه شدید
● لرزش اندام‌ها
● خستگی زیاد
● مشکل در بینایی و دو بینی
● مشکل در صحبت کردن و همچنین لکنت زبان
● احساس ضعف و بی‌حسی در بازوها، پاها اغلب در یک سمت بدن
● سوزن سوزن شدن و حتی درد در بخش‌های گوناگون بدن
● از بین رفتن کامل بینایی یا قسمتی از آن، اغلب در یکی از چشم‌ها در زمان واحد
در صورتی که بی‌حسی و گزگز در بازوی دست راست یا سایر قسمت‌های بدن، وجود داشته باشد، به معنی این است که در بدن شما تغییراتی اتفاق افتاده است.
7. کیست گانگلیون
کیست‌هایی که از مواد زائد مایع پر شده‌اند و در قسمت تاندون‌ها یا مفصل‌های ناحیه مچ یا کف دست به وجود می‌آیند. این دسته از کیست‌ها امکان دارد بیشتر از دو سانتی متر رشد کنند. در صورتی که این کیست به عصب کناری فشار وارد نماید، سبب بی‌حسی، درد، گزگز و حتی ضعف در کف دست راست یا چپ می‌شود. بنابراین کیست گانگلیون را می‌شود علت بی حس شدن کف دست راست دانست.
8. خوابیدن در حالت نامناسب
از رایج‌ترین علت بی حس شدن دست راست، خوابیدن در حالت نامناسب است. اغلب در این شرایط از خواب بیدار شده، با وجودی که دست شما هنوز بی‌حس و به خواب رفته و تازه در حال بیدار شدن است. هنگامی این مسئله ایجاد می‌شود که بر روی دست خود خوابیده باشید یا در وضعیتی باشید که بر روی یکی از اعصاب مربوط به دست، فشار زیادی وارد شده باشد. متوقف شدن جریان خون به طور موقتی، سبب حس بی‌حسی یا گزگز در دست راست نیز می‌شود. به منظور برطرف شدن این وضعیت کافی است که تغییر حالت دهید.
9. مصرف زیاد الکل
نوروپاتی محیطی از جمله مشکلات شایع در میان کسانی است که بیش از اندازه الکل مصرف می‌کنند. این مشکل در اثر کاهش سطح ویتامین و تامین در نتیجه تغذیه ناسالم و نامناسب رخ می‌دهد. همچنین، مصرف زیاد الکل، امکان دارد سبب صدمه دیدن عصب به علت مصرف الکل برای مدت زمان طولانی گردد که در اصطلاح به این وضعیت نوروپاتی الکلی می‌گویند.
10. مسمومیت با مواد شیمیایی و غذایی
مسمومیت از دیگر علت بی حس شدن دست راست است که به دلیل قرار گیری در برابر فلزهای بسیار سنگین مانند جیوه، سرب و حتی فلز آرسنیک و دیگر مواد شیمیایی فرد دچار نوروپاتی محیطی می‌شود. همچنین، احتمال دیدن این وضعیت در رابطه با مواد شیمیایی کاربردی جهت درمان بیماری سرطان و نمونه‌های ویژه‌ای از ویروس‌ها نیز وجود دارد.
11. بیماری عفونی
برخی از عفونت‌های عصبی مانند دچار شدن به بیماری زونا، ویروس خطرناک اپشتین بار، تبخال، بیماری عفونی لایم و همچنین ایدز احتمال دارد سبب به وجود آمدن نوروپاتی محیطی، سوزن سوزن شدن و بی حسی دست راست و حتی پاها شود.
12. انواع بیماری‌های خود ایمنی
به بیماری‌هایی که در آن‌ها سیستم ایمنی بدن خود اندام‌ها را مورد تهاجم قرار می‌دهد، خود ایمنی گفته می‌شود. این بیماری احتمال دارد سبب ابتلا به نوروپاتی محیطی شود. از جمله بیماری‌های عادی و رایج در این مورد می‌شود به سندرم گیلن باره، بیماری لوپوس و همچنین بیماری آرتریت روماتوئید اشاره کرد.
برای مشاوره و اخذ نوبت جهت درمان درد دست
برای تشخیص علت بی‌حسی، چه موقع به متخصص مراجعه کنیم؟
علت بی حس شدن کف دست راست نیز بسیار زیاد است و شاید یکی از عوامل ذکر شده در قسمت قبل باشد. از جمله پرسش‌های رایجی که اثر بیماران از پزشکان ما می‌پرسند، این سوال است که بی حسی دست راست نشانه چیست؟ در پاسخ به این پرسش، پزشکان می‌گویند که بی‌حسی دست علت‌های متفاوتی دارد که در تمامی افراد یکسان نبوده و با توجه به سن، شغل، شرایط جسمی و… این علل متفاوت است. در صورتی که علت بی حسی دست راست، بعد از چند روز همچنان ادامه داشت، می‌بایست سریع اقدامات درمانی را انجام دهید. این حالت به معنای یک بیماری بسیار جدی خواهد بود.
توجه کنید که مشخص شدن علت بی حس شدن دست راست اهمیت فراوانی دارد. در صورتی که بی‌حسی دست ادامه دار بود یا حتی به دیگر بخش‌های بدن منتقل شد، حتما در اولین فرصت جهت معاینه، آزمایش و بررسی‌های لازم به یک متخصص با تجربه مراجعه نمایید. درمان علت بی حسی دست راست در درجه اول به دلیل زمینه‌ای آن وابسته است. در صورتی که بی حسی دست راست شما با یکی از نشانه‌های زیر همراه بود، حتما در اولین فرصت برای معاینه به اورژانس مراجعه نمایید:
-
شروع بی‌حسی به صورت ناگهانی، به خصوص در صورتی که با ضعف یا حتی فلج، احساس گیجی، اختلال در صحبت کردن، سردرد شدید به همراه سرگیجه ناگهانی همراه بود. حتما با بی‌حس شدن دست خود، نشانه‌هایتان را دقیق ثبت نمایید.
-
کم کم آغاز یا شدیدتر می‌شود و ادامه دار است و به دیگر قسمت‌های بدن نیز منتقل می‌شود.
-
بر دو سمت بدن تاثیر می‌گذارد.
-
درد ثابت نبوده و دائما در حال رفت و برگشت است.
-
اینطور حس می‌شود که در زمان انجام دادن کارهای بسیار خاص، به خصوص حرکت‌های تکراری، بی‌حسی و گزگز بیشتر اتفاق می‌افتد. تنها بر روی بخشی از دست راست مثل انگشتان اثر می‌گذارد.
-
از دست دادن توانایی خود برای کنترل مثانه و حتی روده
درمان بی حسی، مورمور شدن انگشتان و بی حسی از آرنج به پایین
پس از ابتلا به بی حسی دست راست و مراجعه به پزشک، نوبت به تشخیص علت آن می‌رسد. در این مرحله، متخصص ابتدا سابقه پزشکی شما را جهت مشخص کردن مدت بی‌حسی و دیگر نشانه‌های احتمالی دریافت می‌کند. پس از این با بررسی دقیق سابقه پزشکی علت بی حس شدن دست راست را تشخیص داده و سپس شروع به درمان می‌کند. پس از این امکان دارد تعدادی آزمایش را جهت مشخص کردن دلیل بیماری تجویز نماید که از مهم‌ترین این آزمایش باید موارد زیر را نام برد:
-
شمارش دقیق تعداد گلبول‌های قرمز خون
-
آزمایش‌های مربوط به نوع فعالیت تیروئید
-
آزمایش جهت مشخص کردن سطح ویتامین‌ها
-
گزارش مربوط به سم‌شناسی
-
آزمایش جهت بررسی سطح الکترولیت
علاوه بر این، آزمایشات دیگری به منظور رد کردن دلایل بسیار مهم و جدی، مثل تومور و انواع سکته‌های مغزی و قلبی نیز صورت می‌گیرد. این دسته از آزمایشات به شرح زیر است:
-
انجام سی تی اسکن از سر و ناحیه ستون فقرات
-
ای آر آی سر و همچنین قسمت ستون فقرات
-
انجام سونوگرافی و رگ‌های گردن
-
اشعه ایکس
-
انجام آنژیوگرام به منظور دیدن درون عروق خونی جهت احتقان
-
بررسی دقیق مایع درون نخاعی جهت سنجش و بررسی دقیق مشکلات دستگاه عصبی
-
انجام الکترومیوگرافی جهت بررسی و سنجش تحریک عصبی
زمانی که ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی مهم‌ترین و اصلی‌ترین علت بی حس شدن دست راست را تعیین کرد، عالی‌ترین شیوه جهت درمان بیماری زمینه ای، این مسئله را مشخص می‌کند.
برای مشاوره و اخذ نوبت جهت درمان درد دست
بهترین شیوه‌های درمان بی حسی خفیف دست چپ و راست
به منظور آنکه علت بی حس شدن دست راست شما در کمترین زمان مشخص شود، باید به یک متخصص حاذق و مطمئن مراجعه نمایید. درمان اصولی و موفق بی‌حسی دست را در درجه اول به تشخیص درست و دقیق و در درجه دوم به انتخاب یک شیوه درمانی اصولی بستگی دارد. تا هنگامی که سلول‌های عصبی نابود نشده باشند، می‌شود آن‌ها را ترمیم و بازسازی کرد. در حال حاضر اهمیت مشخص شدن سریع و دقیق علت بی حس شدن روی دست راست می‌رسد.
در واقع شما با تشخیص به موقع دلیل بی حسی دست راست، بهتر است از آسیب‌ها و خطرات احتمالی دیگر پیشگیری نمایید. اولین اقدامی که خود خوب است برای درمان این عارضه انجام دهید، اصلاح سبک زندگی است. در اصل پیشنهادهای کلی سبک زندگی شامل داشت وزن مناسب و کنترل آن، پرهیز از قرار گرفتن در برابر مواد سمی و خطرناک، انجام ورزش در طول هفته به صورت منظم، مصرف غذاهای سالم و مناسب و پرهیز از مصرف الکل است.
از طرفی ترک سیگار یا کاهش آن به شدت توصیه می‌شود؛ زیرا سیگار جریان خون به عروق خونی که وظیفه تامین مواد مغذی ضروری عصب‌های محیطی را محدود می‌کند. به صورت کلی بهترین شیوه‌های درمان علت بی‌حس شدن دست به شرح زیر است:
1. استراحت کردن
در پاسخ به افرادی که می‌گویند بی حسی دست راست نشانه چیست؟ باید بگوییم که در بیشتر مواقع علت بی حس شدن ناگهانی دست راست، فشار عصبی در اثر فعالیت گسترده یا حتی فشار طولانی بر روی عصب‌ها است. برای درمان این عارضه استراحت بهترین گزینه است. حتما اگر با دست خود فعالیت گسترده‌ای انجام می‌دهید، به خودتان استراحت داده تا این مشکل برطرف شود.
2. استفاده از کیسه گرم و سرد
زمانی که شما از کمپرس آب گرم یا سرد استفاده می‌کنید، ورم دست راست خود را کمتر کرده و در نتیجه فشاری که در اثر تورم به عصب‌های دست وارد می‌شود نیز کاهش می‌یابد. کمپرس آب گرم نیز عضلات منقبض شدن را آرام و شل کرده و فشار موجود بر روی عصب‌ها را به حداقل می‌رساند.
3. مصرف انواع داروها
بعضی از داروهای کورتیکواستروئیدها قادر هستند با کمتر کردن ورم مزمن، بی‌حسی شدن پشت دست راست و دیگر قسمت‌های آن را که به بیماری‌های مختلف مانند‌ام اس در ارتباط است، درمان کنند.
4. استفاده از ویتامین E و ب۱۲
به دلیل آنکه عصب‌ها جهت حفظ سلامت خود و عملکرد بهتر به ویتامین‌های مختلف نیاز دارند، بهتر است از برخی مکمل‌ها از جمله ویتامین E و ب۱۲ زیر نظر پزشک استفاده نمایید. با مصرف این مکمل ها، مشکلات و بیماری‌های مربوط به نوروپاتی برطرف می‌شود.
5. کنترل بیماری دیابت و تنظیم درست سطح قند خون
همانطور که در قسمت قبل ذکر شد، از مهم‌ترین علت‌های ایجاد نوروپاتی، کنترل نشدن سطح قند خون است. به همین دلیل باید با مشورت پزشک از بعضی داروها جهت کنترل کردن قند خون و بررسی همیشگی آن استفاده نمایید.
6. رژیم غذایی اصولی
تغذیه نامناسب به خصوص کم شدن سطح ویتامین E و B، گاه سبب صدمات عصبی و بی حسی دست راست می‌شود. از این رو شما با مصرف مناسب ویتامین‌های مختلف و دیگر مواد مغذی، خواهید توانست تورم و درد مزمن و همچنین علت بی حسی دست راست خود را کمتر کنید
سخن پایانی
مشخص شدن علت بی حس شدن دست راست اهمیت فراوانی دارد؛ زیرا امکان دارد نشانه یک بیماری بسیار خطرناک و جدی باشد. از این رو اگر شما یا یکی از عزیزانتان، مدتی است که از بی حسی دست راست رنج می‌برید، حتماً در اسرع وقت، برای تشخیص و درمان به پزشک متخصص در این زمینه مراجعه فرمایید.
کلینیک ما با بهره‌گیری از جدیدترین تجهیزات تشخیصی و تیمی از متخصصین مجرب، آماده است تا علت اصلی بی‌حسی دست راست شما را شناسایی کرده و درمان مناسب را برایتان تجویز کند. خدمات ما شامل تشخیص دقیق، درمان‌های هدفمند، فیزیوتراپی تخصصی، دارو درمانی و مشاوره تخصصی است. تردید نکنید و برای حفظ سلامتی خود، همین حالا با ما تماس بگیرید. یادتان باشد، سلامتی شما مهم‌ترین سرمایه شماست.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو