نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

راهکارهای مؤثر برای درمان مچ درد دست

کمتر کسی هست که درد مچ دست را تجربه نکرده باشد، اگر شما هم جزو این گروه هستید، بدانید که دیگر نیازی نیست درد آزاردهنده مچ دست را تحمل کنید.

این مقاله را دنبال کنید تا قطعی‌ترین و صحیح‌ترین و جدیدترین راه حل درمان درد مچ دست را که مورد تأیید متخصصان ارتوپد و جراحان فوق تخصص دست است با شما در میان بگذاریم. مچ درد دست، سن و سال نمی‌شناسد، در واقع افراد جوانی که مدام با گوشی و صفحه کلید کار می‌کنند هم با این درد مواجه می‌شوند، اما دردی متفاوت از درد افراد میانسال و سالمند را تجربه می‌کنند.

به یاد داشته باشید شیوه غیر اصولی و غیر علمی درمان مچ درد دست می‌تواند باعث صدمه‌دیدگی‌های جدی و گاه جبران‌ناپذیر رشته‌های عصب شود. شکستگی و دررفتگی‌های مچ دست انواع زیادی دارند و به قدری تخصصی هستند که نباید درمان آنها به روش سنتی و توسط شکسته‌بندهای تجربی انجام شود، اگر نمی‌خواهید دچار عوارض جدی مانند از دست دادن توانایی حرکت انگشتان دست شوید برای درمان به دکتر متخصص درد دست یا همان ارتوپد مراجعه کنید.

درمان مچ درد دست به چه شیوه­ای است؟

آیا درد مچ دست درمان می‌شود؟ درد مچ دست آزارم می‌دهد، چگونه آن را درمان کنم؟ از چه روش خانگی‌ای می‌توانم برای درمان این بیماری استفاده کنم؟ دلایل بسیار زیادی می‌توانند سبب بروز درد در مچ دست شوند.

هر کدام از این دلایل باید توسط پزشک متخصص و با تجربه شناسایی شوند و متناسب با آن، شیوه درمان تعیین و انجام شود. در واقع درمان فردی که با دست بر روی زمین سقوط و به علت شکستگی و دررفتگی انتهای استخوان‌های ساعد به پزشک مراجعه کرده است با درمان یک خانم جوان که با انگشت‌هایش کارهای ظریف و تکراری انجام می‌دهد یا درد مچ یک تایپیست یا یک خانم باردار تفاوت‌های اساسی دارد.

متأسفانه برخی افراد با درد مچ دست طولانی، بدون تشخیص علمی و تخصصی به صورت سنتی به درمان اقدام کرده‌اند و با عوارض جدی مانند آسیب‌های جبران‌ناپذیر رشته‌های عصب و جوش خوردن شکستگی­ها مواجه شده‌اند.

به یاد داشته باشید که درمان هرگونه درد یا مشکلی در دست، مچ دست تا نوک انگشتان، نیازمند تخصص و دقت بالایی است. دست ساختار پیچیده‌ای دارد و در صورت درمان نادرست می‌تواند توانایی‌های حرکتی خود را از دست بدهد، توانایی‌هایی که در زندگی روزمره انسان نقش به سزایی ایفا می‌کند.

دلایل مچ درد دست

دلایل اصلی مچ درد چیست؟ چرا دچار درد مچ دست می‌شویم؟ مچ دست، به عنوان یکی از پیچیده‌ترین نواحی بدن با استخوان‌های متعدد، غضروف‌ها، مفاصل، تاندون‌ها، لیگامان‌ها و بورس‌ها (کیسه‌های حاوی مایع)، همچنین بافت‌های عصبی و عروق خونی، ساختاری پیچیده دارند. هر یک از این بافت‌ها ممکن است دچار نقص یا بیماری و موجب درد در مچ دست شوند. در این مقاله علل شایع و راهکارهای درمانی مچ درد دست را بررسی می‌کنیم:

• تروما و آسیب‌های ناگهانی: مچ دست می‌تواند در اثر پیچ‌خوردگی، شکستگی، دررفتگی، کشیدگی یا رگ به رگ شدن آسیب ببیند. در این موارد مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان صحیح ضروری است.
• صدمات ناشی از حرکات تکراری: حرفه‌هایی که نیاز به استفاده مداوم از مچ دست دارند، مانند تایپ، کار با صفحه کلید، ورزش‌هایی مانند تنیس یا بدمینتون می‌توانند موجب التهاب، تورم و در نتیجه فشار بر رشته‌های عصبی شوند.
• آرتریت و التهاب مفاصل: انواع مختلفی از آرتریت می‌توانند مچ دست را تحت تأثیر قرار دهند. این التهابات ممکن است ناشی از تخریب غضروف (آرتروز) یا بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید باشند.
• کیست گانگلیون: این کیست‌ها که معمولاً خوش‌خیم هستند، می‌توانند با فشار بر عصب‌ها باعث ایجاد درد شوند.
• سندرم تونل کارپال: این حالت زمانی رخ می‌دهد که بافت نرم مچ دست متورم شود و به عصب میانی فشار آورد. این شرایط اغلب در بارداری به علت تغییرات هورمونی و احتباس مایعات مشاهده می‌شود.
• بیماری کین‌باخ: این بیماری که به دلیل اختلال در خون‌رسانی استخوان‌های کوچک مچ دست اتفاق می‌افتد، معمولاً در افراد جوان دیده می‌شود.
• آسیب به بافت فیبرو غضروفی: این بافت که برای پشتیبانی از استخوان‌های کوچک مچ دست وجود دارد، می‌تواند بر اثر حرکات تکراری آسیب ببیند و منجر به درد شود.
• سندرم دکرون: در این اختلال، تاندون و غلاف تاندون در سمت انگشت شست و مچ دست، باعث ایجاد درد می‌شوند.

درد مچ دست می‌تواند نشان‌دهنده مسائل و مشکلات گوناگونی باشد و هر یک از این موارد نیازمند رویکرد درمانی خاص خود است؛ بنابراین در صورت تجربه درد مداوم یا تشدیدیافته در مچ دست، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است تا بتوان درمان مناسب و به‌موقع را آغاز کرد.

شناسایی نقطه ضرورت درمان درد مچ دست

همان‌طور که گفتیم درد مچ دست می‌تواند ناشی از دلایل متفاوتی از جمله آسیب‌دیدگی، استفاده بیش از حد، بیماری‌های مزمن و حتی استرس باشد. در تجربه من، دردی که ابتدا به نظر ساده می‌رسید، به مرور زمان تشدید شد و تأثیر منفی بر زندگی روزمره‌ام گذاشت. درمان درد مچ دست زمانی الزامی می‌شود که این درد به صورت مداوم وجود داشته باشد و با فعالیت‌های روزمره تداخل ایجاد کند.

اگر درد مچ دست برای بیش از چند روز ادامه یابد، به ویژه اگر با تورم، التهاب، افزایش حرارت یا تغییر رنگ همراه باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. همچنین اگر درد به قدری شدید باشد که استفاده از دست را مختل کند یا در شب شدت یابد و خواب را مختل کند، نشان‌دهنده نیاز به ارزیابی فوری پزشکی است.

در مواردی که درد به دلیل آسیب‌دیدگی ناگهانی مانند کشیدگی، پیچ‌خوردگی یا شکستگی ایجاد شده باشد، بلافاصله مراجعه به مراکز درمانی ضروری است. به علاوه اگر علائمی مانند ضعف در دست، بی‌حسی یا کاهش توانایی حرکتی دیده شود، باید فوراً به دنبال مشاوره پزشکی بود. توجه به نشانه‌ها و علائم و اقدام به‌موقع برای درمان، کلید مدیریت موفقیت‌آمیز درد مچ دست است.

چه کسانی کاندید عارضه مچ درد دست هستند؟

بهتر است این سؤال را این‌گونه مطرح کنیم: چه افرادی بیشتر دچار درد مچ دست می‌شوند یا درد مچ دست در چه افرادی شایع‌تر است؟ با وجود اینکه همه افراد می‌توانند درد مچ دست را تجربه کنند، اما گروهی از اشخاص برای مبتلا شدن به این درد مساعدتر هستند. در اینجا فاکتورهای خطر برای درد مچ دست بررسی می‌شوند:

• ورزشکاران حرفه‌ای و رقابتی: افرادی که در ورزش‌هایی مانند گلف، تنیس، بدمینتون، والیبال و ژیمناستیک فعالیت دارند. این ورزش‌ها به دلیل فشار و ضربات مکرر به مچ دست، خطر آسیب به مچ دست را افزایش می‌دهند.
• افراد با کارهای تکراری دستی: کسانی که شغل‌هایی مانند خیاطی، بافتنی، گلدوزی، آرایشگری دارند و تایپیست‌ها و نویسندگان. این فعالیت‌ها به دلیل حرکات تکراری و استرس مداوم بر مچ دست، خطر آسیب به آن را افزایش می‌دهند.
• زنان باردار: تغییرات هورمونی و احتباس مایعات در دوران بارداری می‌تواند موجب تورم در ناحیه مچ دست شود و خطر درد مچ دست را افزایش دهد.
• افراد مبتلا به دیابت: دیابت می‌تواند سبب بروز اختلالات عصبی و گردش خون در اندام‌ها شود که این موارد خود به درد مچ دست منجر می‌شوند.
• چاقی: وزن بیشتر می‌تواند فشار بیشتری بر مفاصل اندام فوقانی از جمله مچ دست وارد کند و خطر درد را افزایش دهد.
• بیماری‌های خودایمن و روماتیسمی: بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید که با التهاب مفاصل همراه هستند، می‌توانند موجب درد مچ دست شوند.
• آرتریت‌های متابولیک مانند نقرس: این بیماری‌ها با التهاب مفاصل و تجمع کریستال‌های اوریک اسید در مفاصل می‌توانند باعث درد مچ دست شوند.
• افراد با سابقه آسیب به مچ دست و استخوان‌های ساعد: این افراد به دلیل تاریخچه آسیب‌دیدگی‌های قبلی، مستعد ابتلا به آرتروز مچ دست و درد مرتبط با آن هستند.

عوارض درمان مچ درد دست

اهمیت درد مچ دست را نادیده نگیرید. اگر درد مچی دارید که با فعالیت تشدید می‌شود یا فروکش می‌کند، اگر درد مچ به طور مکرر رخ می‌دهد، اگر درد مچ همراه با انتشار درد و بی‌حسی در انگشتان است، اگر تورم، تغییر شکل انگشتان و دست را مشاهده می‌کنید، اگر درد مچ مانع خواب شبانه شما می‌شود و اگر علاوه بر درد، علائم حسی مانند سوزن‌سوزن شدن، بی‌حسی یا خواب‌رفتگی دست و انگشتان را تجربه می‌کنید، فوراً و بدون تأخیر به پزشک ارتوپد مراجعه کنید تا از عواقب ناخوشایند احتمالی در امان بمانید. عدم درمان به موقع درد مچ دست می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد که عبارت‌اند از:

• تغییر شکل و دفرمیتی مفاصل: در موارد التهاب مفصل تخریبی مانند آرتریت روماتوئید، تغییر شکل مفاصل انگشتان و مچ دست شایع است. متأسفانه درمان قطعی برای اصلاح این بدشکلی‌ها وجود ندارد، مگر در موارد خاص که جراحی پیشنهاد شود، اما این روش‌های جراحی خطرات و مخاطرات خاص خود را دارند.
• آسیب‌های جبران‌ناپذیر به عصب: اگر فشار مزمنی بر رشته‌های عصبی مچ دست وارد شود و درمان نشود، ممکن است صدمات جبران‌ناپذیری بر عصب وارد شود. بافت‌ها و رشته‌های عصبی که آسیب می‌بینند و می‌میرند معمولاً توسط بدن بازسازی نمی‌شوند، بنابراین فشار طولانی‌مدت می‌تواند به دائمی شدن آسیب عصبی منجر شود.
• حساسیت شکستگی و دررفتگی مچ دست: شکستگی‌ها و دررفتگی‌های مچ و کف دست بسیار حساس و مهم هستند. عدم تشخیص صحیح و به‌موقع توسط پزشک متخصص می‌تواند منجر به از کار افتادگی دائمی دست شود. نباید نگران عوارض درمان‌های مچ دست باشید، چه در مورد داروهای تجویزی توسط پزشک، چه روش‌های درمانی مانند تزریق‌های موضعی تخصصی یا جراحی‌هایی که به کاهش فشار بر رشته‌های عصبی کمک می‌کنند. این درمان‌ها وقتی توسط پزشک متخصص ارتوپد در محیط بهداشتی و با استفاده از ابزار استریل انجام شوند، عارضه‌ای به همراه ندارند.

راهنمای جامع درمان مچ درد دست: از درمان‌های پایه تا پیشرفته

چه داروهایی برای درمان مچ درد دست بخورم؟ چه دارویی قطعی­ترین درمان است؟ روش‌های مؤثر درمان کدام‌اند؟ آیا درمان این بیماری به صورت خانگی هم امکان‌پذیر است؟ اگر شما به دنبال ضربه، سقوط، تصادف و سانحه‌ای دچار درد مچ شده­اید، به هیچ عنوان شروع به خود درمانی و درمان خانگی یا سنتی نکنید. حتماً در قدم اول با پزشک متخصص ارتوپد مشورت کنید، مبادا شکستگی یا دررفتگی در مچ دست‌تان وجود داشته باشد که غفلت از آن، عوارض ناگواری را به همراه بیاورد. این امر برای جلوگیری از عواقب ناشی از شکستگی یا دررفتگی احتمالی حیاتی است.

1- روش‌های درمان عمومی: روش‌های درمانی عمومی به عنوان گام‌های اولیه در مدیریت درد مچ دست پیشنهاد می‌شوند و باید همراه با مشورت پزشکی صورت گیرند تا اطمینان حاصل شود که برنامه درمانی مناسب با شرایط خاص فردی هر بیمار است.

• محدودیت فعالیت: کاهش یا توقف موقت فعالیت‌هایی که موجب تشدید درد می‌شوند مانند بلند کردن اشیاء سنگین، فعالیت‌های ورزشی یا کار با دست‌ها در محیط کار. این اقدام به کاهش فشار بر مچ دست و ریکاوری کمک می‌کند.
• کمپرس گرم: استفاده از کمپرس‌های گرم به مدت 15 الی 20 دقیقه چندین بار در روز می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. گرما جریان خون را افزایش می‌دهد و به تسریع فرآیند بهبودی کمک می‌کند.
• استفاده از بریس یا مچ‌بند: استفاده از بریس‌ها یا مچ‌بندهای تجویزشده توسط پزشک به حفظ ثبات مچ دست کمک می‌کند و از حرکات بیش از حد که می‌تواند درد را تشدید کند، جلوگیری می‌کند.
• آتل شبانه: استفاده از آتل در طول شب به منظور حفظ مچ دست در وضعیت ثابت و اجتناب از حرکات ناخواسته که ممکن است در طول خواب رخ دهد به کاهش درد و التهاب کمک می‌کند.
• مسکن‌ها و ضد التهاب‌ها: مصرف داروهای مسکن و ضد التهاب نظیر استامینوفن یا ایبوپروفن می‌تواند در کاهش درد و التهاب مؤثر باشد. مصرف این داروها باید طبق دستور پزشک و به مدت محدود صورت گیرد تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.
• تمرینات کششی: پس از کاهش درد شدید، شروع حرکات کششی مچ دست تحت نظارت فیزیوتراپیست یا پزشک می‌تواند به افزایش دامنه حرکتی و تقویت مچ دست کمک کند. این تمرینات باید به آرامی و بدون ایجاد درد انجام شوند.

2- در صورت عدم بهبودی: در صورت ادامه درد پس از 10 الی 14 روز، مراجعه به پزشک برای بررسی‌های بیشتر و درمان‌های تخصصی ضروری است. درمان‌های پزشکی شامل مسکن‌های قوی‌تر، فیزیوتراپی، تزریق موضعی ضد التهاب و ضد درد است.

3- درمان‌های تخصصی: در مواقعی که درمان‌های اولیه کافی نباشند، گزینه‌های تخصصی‌تر درمانی به کار گرفته می‌شوند:

• تزریق‌های تخصصی: تزریق پی‌آرپی یکی از روش‌های نوین و مؤثر است که با هدف ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده به کار می‌رود. این روش با تحریک فرآیند طبیعی ترمیم در بدن، به بهبود سریع‌تر و کاهش التهاب کمک می‌کند.
• درمان شکستگی و دررفتگی: در موارد وجود شکستگی یا دررفتگی، انتخاب راه حل درمان درد مچ دست برای اطمینان از جوش خوردن صحیح قطعات استخوانی حیاتی است. این ممکن است شامل استفاده از آتل، گچ یا حتی جراحی باشد تا اطمینان حاصل شود که استخوان‌ها به درستی محل خود را بازیابند.
• جراحی: جراحی در مواردی مانند شکستگی‌های پیچیده، ناپایداری مچ دست، سندرم تونل کارپال یا نیاز به ترمیم تاندون‌ها و رباط‌های آسیب‌دیده انجام می‌شود. جراحی‌های مدرن با هدف بازیابی عملکرد و کاهش درد مچ دست طراحی شده‌اند تا به بیماران اجازه دهند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.

4- درمان‌های جایگزین و تکمیلی: در کنار درمان‌های پزشکی، استفاده از روش‌های جایگزین و تکمیلی نیز می‌تواند به تسکین درد و بهبودی سریع‌تر کمک کند. در کنار روش‌های درمانی پزشکی، استفاده از درمان‌های جایگزین و تکمیلی می‌تواند به تسکین درد مچ دست و تسریع روند بهبود کمک کند. این درمان‌های تکمیلی به ویژه هنگامی که به توصیه و تحت نظر پزشک معالج انجام شوند، می‌توانند در کنار روش‌های پزشکی به کاهش درد و بهبود سریع‌تر کمک کنند.

• گیاهان دارویی: استفاده از گیاهان دارویی مانند پنجه شیطان که خواص ضد التهابی دارد، چای سبز با خاصیت آنتی‌اکسیدانی، دارچین که گردش خون را بهبود می‌بخشد و آرنیکا که برای کاهش درد و تورم مفید است، می‌تواند به عنوان یک روش درمان کمکی مورد استفاده قرار گیرد.
• ماساژ درمانی: ماساژ با روغن‌های گیاهی مانند بادام تلخ و سیاه‌دانه نیز می‌تواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند. این روش درمانی به ویژه وقتی تحت نظر یک متخصص انجام شود، می‌تواند به عنوان یک راهکار مؤثر در کنار درمان‌های پزشکی به کار رود و به فرآیند بهبودی سرعت ببخشد.

نکته کلیدی: همواره توصیه می‌شود در تمام مراحل درمان، دستورالعمل‌های پزشک متخصص ارتوپد را دنبال کنید تا بهترین نتیجه حاصل شود.

سخن پایانی

اگر درد مچ دست، شما را آزار می‌دهد و در انجام کارهای روزمره‌تان با مشکل مواجه می‌شوید، اکنون زمان آن رسیده تا با متخصصان ما تماس بگیرید. تیم ما از پزشکان مجرب و دلسوز تشکیل شده است که آماده‌اند تا به شما کمک کنند و دردتان را تسکین دهند.

با توجه به علل متفاوت درد مچ دست از جمله فعالیت‌های تکراری، تغییرات هورمونی یا آسیب‌های فیزیکی، رویکردی جامع و متناسب با شرایط خاص شما اتخاذ می‌کنیم. در کلینیک ما از روش‌های درمانی پیشرفته و مدرن بهره‌گیری می‌شود تا بهترین نتایج را برای شما به ارمغان آوریم. پس درنگ نکنید و برای درمان مچ درد دست و بازگشت به زندگی بدون درد به ما اعتماد کنید.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو