نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

مهمترین "علائم تنگی کانال نخاعی گردن"؛ روشهای درمان و تشخیص 

علل و علائم تنگی کانال نخاعی گردن

• احساس درد شدید در اندام تحتانی، شامل باسن یا باتک، ساق پا و کف پا که عمدتا با ایستادن شدت می‌گیرد.
• درد ارجاعی، که به یک یا هر دو پا منتشر می‌گردد و به عنوان درد سیاتیک یاد می‌شود. 
• درد شدید در اندام تحتانی، که عمدتا با نشستن و دراز کشیدن و همچنین خم شدن به سمت جلو بهبود نسبی پیدا می‌کند. 
• ضعف شدید در ناحیه پاها و احساس کرختی و گز گز شدن و کمردردهای شدید روزانه که عمدتا با ایستادن روی پا و فعالیت تشدید می‌یابد. 
• افزایش موارد گرفتگی عضلات ساق پا در هنگام حرکت و راه رفتن، ضعف عضلات پا، کاهش حس در کف پا و ساق پا و گهگاهی بی حسی کامل.
• از دست دادن عملکرد عصبی در نواحی برخی خاص 
• بی حسی در ناحیه مغز که عموما نادر بوده و به طور معمول رخ نمی‌دهد. 

• آسیب ستون فقرات  
• دژنراسیون و تخریب دیسک ستون مهره‌ها کمری و کانال نخاعی 
• افزایش ضخامت ربات‌های بین ستون مهره‌ها

• استنوز کانال نخاعی به علت آرتروز: حقیقت این است که ستون مهره‌ها توسط غضروفی صاف به یکدیگر متصل شده است که به آن دیسک گفته می‌شود. زمانی که غضروف بین ستون مهره‌ها یا همان دیسک غروفی دچار تحلیل می‌گردد و سایش استخوان‌های ستون مهره بر یکدیگر افزایش پیدا می‌کند که می‌تواند منجر به بروز تشکیل ترکیباتی مانند خار استخوانی شود. این ساختارها که به عنوان استیوفیت شناخته می‌شوند به طور کلی می‌تواند منجر به تنگ‌تر شدن کانال نخاعی و علائم تنگی کانال نخاع گردنی گردد. 
• تخریب دیسک‌ها: به طور کلی با افزایش سن دیسک‌هاکه حاوی مقادیر بالای آب هستند, آب خود را از دست داده و آهسته آهسته صاف می‌شوند. از طرف دیگر سوراخ بین مهره‌ها که محل عبور اعصاب بین نقاط می‌باشد نیز باریک تر می‌گردد.

روشهای تشخیصی در کمک علائم تنگی کانال نخاعی گردن

از درمان تا بهبود علائم تنگی کانال نخاعی گردن

• تغییر لایف استایل و جلوگیری از حرکاتی که منجر به افزایش درد می‌شود
• ورزش درمانی و پیاده روی
• مصرف داروهای شیمیایی
• افزایش استراحت
• درمان گیاهی تنگی کانال نخاعی 

کاهش فشار وارده برکانال نخاعی با استفاده از تغییر حالت فیزیکی: 

استفاده از داروهای شیمیایی: 

• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی 
• داروهای شل کننده عضلانی,

تزریق مستقیم: 

فیزیوتراپی و حرکات کششی: 

طب سوزنی و ماساژ درمانی: 

استفاده از کمربند طبی: 

ترکیبات گیاهی و سنتی:

جراحی:

• روش جراحی فورامینوتومی
• فیکسوتومی داخلی
• روش همجوشی میانی کمری قدامی
• روش هم‌جوشی میان کمری خلفی
• همجوشی میان کمری جانبی
• همجوشی ابزاری

• روش جراحی فورامینوتومی: در این روش با استفاده از وسایل خاص جراحی، مسیر استخوانی خروج اعصاب از طناب نخاعی از میان سوراخ بین مهره‌ای و فورامین بزرگ‌تر شده و گشاد می‌گردد. این عمل جراحی عمدتا در کنار لامینوکتومی و یا لامینوتومی انجام می‌شود تا فضای مورد نیاز برای بهبود علائم تنگی مجرای نخاعی گردن و کمر میسر شود و عوارض استنوز مجرای نخاعی کاهش یابد.
• فیکسوتومی داخلی: یکی از روش‌های جراحی به ویژه در بیماران مبتلا به آرتروز می‌باشد که در این روش بخشی از مفصل استخوانی که رشد زیادی کرده است و استیوفیت یا خاراستخوانی ایجاد کرده است، از درون ستون مهره‌ها جدا و از کانال نخاعی خارج می‌شود. 
• روش همجوشی میانی کمری قدامی: در این روش مشابه روش لامینوکتومی با جای‌گذاری دیسک مهره‌ای یا پروتز، می‌باشد. استخوانی که منجر به آسیب و تنگی مجرای نخاعی شده است از درون ستون مهره‌ها خارج می‌شود و یک ساختار مصنوعی از جنس استخوان بد خود فرد، فلز و یا سایر ترکیبات دیگر به جای آن قرار داده می‌شود. این ساختار در ادامه به استخوان ستون مهرها فیکس می‌گردد تا فرایند همجوشی با مهره‌های مجاور را ایجاد نماید. به علت آن که محل ورود در این جراحی از ناحیه‌ی شکم می‌باشد. به آن همجوشی میان کمری از نوع قدامی گفته می‌شود.
• روش هم‌جوشی میان کمری خلفی: این همجوشی مانند همجوشی قبلی می‌باشد که در آن با حذف دیسک و یا استخوان که منجر به ایجاد استنوز مجرای نخاعی شده است و جایگزینی آن با یک ساختار مصنوعی یا طبیعی مانند استخوان یا ساختار فلز مانند پلاتین فرایند همجوشی استخوانی صورت می‌گیرد. با این تفاوت که در این روش محل ورود ما نه از شکم بلکه از ناحیه کمر می‌باشد و عوارض تنگی مجرای نخاعی ناشی از آن کمتر می‌باشد.
• همجوشی میان کمری جانبی: این روش همجوشی مانند روش جراحی همجوشی میان کمری خلفی می‌باشد و تفاوت خاصی با آن ندارد. در این روش نیز از ناحیه کمر وارد شده دیسک تخریب شده و یا استخوان تخریب شده خارج می‌گردد و به جای آن یک استخوان مصنوعی یک فلز یا پروتز دیگر قرار می‌گیرد و عمل هم روی آن انجام می‌شود با این تفاوت که این روش برخلاف روش میانه کمری خلفی دو طرفه نمی‌باشد و تنها در یک سمت ستون مهره‌ها صورت می‌پذیرد.
• همجوشی ابزاری: این روش همجوشی مانند سایر روش‌های جراحی قبلی می‌باشد با این تفاوت که با استفاده از وسایل ویژه جراحی مانند قلاب, پیچ و غیره، پایداری ساختار همجوشی افزایش پیدا می‌کند. همانطور که مطالعه شد و توضیح داده شد, روش‌های متنوعی برای جراحی تنگی نخاعی وجود دارد که برای هر فرد کاربرد خاص خود را دارند. از این جهت مراجعه به پزشک متخصص جهت تشخیص بیماری استنوز مجرای نخاعی و اتخاذ بهترین روش درمانی امری ضروری و لازم است.

نتایج و عوارض بعد از درمان علائم تنگی نخاع گردن

• خونریزی
• عدم ادغام شدن مهره‌ها
• عفونت
• ترومبوز وریدی عمقی
• شکستگی پیچ و مهره
• رد پیوند
• سندرم گذرا
• درد مداوم

سخن پایانی

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو