شاید در نظر عام، درد پشت کتف ، دردی مبتدی و پیش پا افتاده باشد و در اثر یک سری ضربات و کوفتگی های ناشی از فعالیت های روزمره به وجود آمده باشد، اما نادیده گرفتن این درد عوارض و عواقب مختص به خود را در پی دارد. مهم ترین و شایع ترین علائم و نشانه های درد پس کتف التهاب ها و تومورهایی هستند که در بخش قلب به صورت استرس و درد پشت کتف چپ ، دستگاه گوارش و بافت های عضلانی ما آشکار میشوند.
به صورت کلی میتوان گفت علت درد پشت کتف مربوط به ناحیه و قسمت خاصی از بدن انسان نیست و با مناطق مختلفی ارتباط دارد. درد پس کتف در بعضی از موارد درمان دائمی و در موارد دیگر درمان دائمی ندارد و فقط قابل کنترل است. ما در ادامه این مطلب به بررسی بیشتر بیماری هایی که منجر به درد پشت کتف شده اند، عوارض و درمان آن و اینکه "برای درد شانه به چه دکتری مراجعه کنیم"، به صورت جامع و کلی میپردازیم.
درد پشت کتف میتواند ظواهر مختلفی داشته باشد و به انواع مختلف توسط افراد مبتلا بیان و اظهار شوند. درد پشت کتف میتواند بسیار تیز، برنده و خنجری و گاهی تیرکشنده و مبهم و استرس و درد پشت کتف چپ و تنگی نفس و درد پشت کتف باشد که بین دو تیغهی شانه و بین دو کتف احساس شود.
این دردها میتوانند به قدری شدید باشند که مانع انجام فعالیتهای روزانه شما شوند. گاهی اوقات بعضی از افراد دردهای مربوط به کتف و پشت کتف را تحت عنوان دردهای بالای ستون فقرات و یا بالای پشت به اصطلاح آپر بکپین هم اظهار میدارند.
بسیار مهم است که در بررسیها متوجه شویم که علت این درد چه میتواند باشد؛ بسیاری از اوقات علت این دردها، اسپاسم و گرفتگیهای عضلانی و یا تحت فشار بودن رشتههای عصبی بر اثر آسیبهایی است که به ستون فقرات و رشتههای مجاور ستون فقرات وارد شده است و در حیطه تخصص ارتوپدی قرار میگیرد. در موارد بسیار نادری ممکن است علت درد پشت در خانمها ، اولین نشانه و اولین علامت هشدار دهنده در مورد قریب الوقوع بودن سکتهها و حملات قلبی باشد.
علت اول درد پشت کتف؛ شایعترین و رایجترین علتی که باعث درد پس کتف میشود، دردهای مربوط به سیستم عضلانی- اسکلتی و از همه شایعتر، کشیدگی ها، اسپاسم ها و گرفتگیهای عضلات است.
افرادی که در بازهی زمانی کوتاهی حجم زیادی از فعالیتهای بدنی را انجام داده اند که تمرکز اصلی این فعالیتها به روی تحرکات و حرکات شانه، بازو و اندام فوقانی و دستها بوده است، این افراد ممکن است بعد از اتمام این فعالیتها و حتی یک یا دو روز بعد از این فعالیت ها اظهار کنند که دچار درد پشت کتف و تنگشدن تنفس و درد پس کتف شده اند، پس به عبارتی استفادهی زیاد از مفصل شانه، بازوها و اندام فوقانی میتواند باعث شایعترین علت ایجاد دردهای پشت کتف باشد.
معمولا در این افراد علاوه بر درد متمرکز به روی کتف و پشت کتف، دردهای بالا و کنارهی خارجی بازوی همان سمت، درد شانه هم وجود دارد و تا حدودی، محدودهی تحرک مفصل شانه کاهش پیدا کرده است. دلیل اول تحت عنوان دلایل موسکولواسکلتال یا دلایل عضلانی-اسکلتی که شایعترین علت است قرار دارد.
علت دوم درد پشت کتف؛ درگیریها و مشکلات و بیماریهای مربوط به استخوان و مفاصل است. آرتریت ها یا التهاب های مفصل، هر کدوم از مفاصلی که مجاور و نزدیک به استخوان کتف هستند، میتوانند به طور مستقیم خودشان درگیر و ملتهب شوند و باعث دردهای ریفرال یا دردهای منتشر شونده ای شوند که فرد آنها را میتواند در شانه، کتف، ستون فقرات گردنی و حتی قفسهی سینه و دندهاش احساس کند.
از علل دیگری که در این دسته قرار میگیرند، فشرده شدن عصبها دلیل دیگری است که در زیر گروه مشکلات مفاصل و استخوان ها قرار میگیرد. عصبهای فشرده شده به عبارتی هر فشاری که به روی این رشتههای عصبی وارد شود که از ستون فقرات دارند جدا میشوند یا اینکه تنه ی عصبی ای را تشکیل داده اند و تحت فشار به علت به طور مثال اسپاسم عضلات یا توده قرار گرفته اند؛ همهی اینها میتوانند باعث ایجاد درد پس کتف و یا کتف شوند.
از عواملی که باعث فشرد شدن رشتههای عصبی میشوند و با درد کتف همراهی دارند، به موارد زیر اشاره میکنیم. مشکلات مربوط به ستون فقرات به طور مثال تنگی نخاع، آرتروز، تودهها و تومورهایی که در ستون فقرات نخاعی چه داخل قرار گرفته است و چه از بیرون فشار می آورد و همچنین مشکلات دیسک گردن مانند بیرون زدگی دیسک، برآمدگی دیسک و پارگی دیسک است.
علت بعدی که جزئی از فشرده شدن عصب ها است و میتوانیم به آن اشاره کنیم؛ تحت فشار قرار گرفتن رشتههای عصبی خارج نخاع توسط تودهها و تومورها و حتی عضلات دچار اسپاسم و سفتی است.
مورد بعدی ای که میتوانیم آن را تحت عنوان کلی بنویسیم، میلوپاتی است. میلوپاتی را اینگونه توصیف کنیم؛ هر عاملی که باعث ایجاد فشار و آسیب دیدگی طناب نخاعی و رشتههای عصبی داخل کانال نخاعی شود. پس همهی این علل ها میتوانند نهایتا، باعث فشرده شدن عصب و ایجاد دردهای تیر کشنده و ریفرال شوند که یکی از مناطقی که این دردهای ریفرال در آن حس میشود، پشت کتف و کتف است.
علت عمدهی سوم برای درد پشت کتف علل مربوط به قلب است. از این گروه به 3 اختلال اشاره میکنیم. اختلال اول، حملات قلبی است. حملات قلبی میتوانند به عنوان هشدار قبل از وقوع اصل خود سکتهی قلبی فرد را آگاه کند. یکی از علائم هشدار حملات قلبی، درد پس کتف و استرس و درد پشت کتف چپ است. درد پس کتف و تنگی نفس و درد پشت کتف، درد بالای ستون فقرات، درد بالای پشت یکی از علائم هشدار دهنده بسیار شایع در زنان است؛ یعنی میتوانیم بگوییم که درد قفسهی سینه که در مردان علامت کلاسیک و شایع حملهی قلبی است، در زنان درد قفسهی سینه در مرتبهی اول قرار نمیگیرد، زیرا در زنان دردهای کتف، درد شانه، درد بالای پشت به عنوان شایعترین علامت هشدار حملات قلبی است.
این علامت را باید جدی بگیرید، به خصوص اگر سابقهی بیماریها و سکتههای قلبی در خود دارید. اگر سیگاری، دیابتی، دچار چاقی بخصوص در ناحیه شکم و دارای فشار خون هستید؛ و مهم تر از آنها استرس و درد پشت کتف چپ و تنگشدن تنفس و درد پس کتف داشته اید این علامت ها را جدی بگیرید و فورا با اورژانس تماس بگیرید. از مصرف داروهای خانگی، خوددرمانیهای خانگی جدا پرهیز کنید، زیرا با این درمانهای خودسرانه زمان طلایی نجات جان خود را از دست میدهید.
اختلال دوم، دایسکشن آئورت است. دایسکشن آئورت عبارت است از ایجاد یک شکاف که در دیوارهی داخلی رگ آئورت ایجاد میشود و یک درد شبیه به شکافته شدن قفسهی سینه اتفاق می افتد. جالب است که باز هم این عارضهی کشنده و بسیار خطرناک در اوایل با دردهای پشت و در پشت کتف بروز میکند.
اختلال سوم، پریکاردیت یا التهاب پردهی پوشانندهی قلب یا التهاب پریکارد قلب است. پریکارد کیسه ای است دو لایه، که قلب را در داخل خود نگه داشته است.
از یک سمت کاملا به سطح خارجی عضله قلب متصل است و پردهای است که بین دو لایه خود ماده اندکی وجود دارد؛ به علل مختلف از جمله التهابها که میتواند ویروسی باشد، به عنوان مثال به علت ویروس کرونا و سایر ویروسها، به علت ضربه و گاهی به علت بیماریهای خودایمن مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و بسیاری از بیماریهای خودایمنی دیگر، این سلولهای پوشانندهی دیواره این پرده ملتهب میشوند و مایع بیشتری تولید میکنند. پریکاردیت یکی از عللی است که باعث ایجاد درد پشت کتف و بالای پشت میشود.
تاکید میکنیم که حملات قلبی بالاخص بین زنان میتواند با علائم غیر درد قفسهی سینه بخصوص درد پس کتف، شانه یا احساس گرفتگی در ناحیهی بالای پشت بروز کند. این نکته بسیار مهم است و متاسفانه بسیاری از افراد از این موضوع آگاه نیستند و دیر به اورژانس مراجعه میکنند.
گروه عمدهی چهارم برای درد پشت کتف، مشکلات مربوط به ریه است. در این دسته چند مثال داریم. بیماریهای ریوی مانند سرطان های ریه، سرطانهای پردهی پوشانندهی دور ریه که اصطلاحا پرده جَنب نامیده میشود؛ از مواردی است که بسیار زیاد با دردهای شانه،تیغههای شانه، درد پس کتف و تنگشدن تنفس و درد پس کتف و استرس و درد پشت کتف چپ همراهی دارند.
نوعی تومور وجود دارد که همراهی بسیاری با درد پس کتف دارد؛افرادی که سیگاری هستند و یا سابقه کار کردن طولانی مدت در کارخانهها و کارگاههای رنگ سازی و کارگاههای مواد شیمیایی را داشته اند، و اکنون درد پشت کتف و پشت را به صورت مزمن دارند، حتما برای رد کردن مشکلات احتمالی ریه به متخصص مراجعه کنند.
از بیماریهای دیگری که مربوط به ریه است و باعث ایجاد درد پشت کتف و کتف میشود، به دو مورد دیگر هم اشاره میکنیم. مورد اول آمبولیهای ریه است.
آمبولی ها ریه که به دنبال انسداد شریان های ظریف، آلولهای انتهایی ریه توسط لخته خون ایجاد میشود، میتواند با تنگی نفس و درد پشت کتف ناگهانی، درد قفسهی سینهی شدید، سرفه ی ناگهانی و استرس و درد پشت کتف چپ ظاهر شود و یکی از علائم همراه آن درد پس کتف است که بسیاری از مواقع درد پس کتف و کتف قبل از اینکه آمبولی به مرحلهای برسد که تنگی کامل بدهد و باعث ایجاد علائم پیشرفت انتهایی شود بروز میکند. بیماری دیگری که باز هم در زیر مجموعهی ریه است، نوموتوراکس(Pneumothorax) است. نوموتوراکس گاهی تحت عنوان ریهی کلاپس و یا ریه ی روی هم خوابیده هم میگویند.
گروه عمدهی پنجم مشکلاتی است که مربوط به قفسه سینه است. مشکلات مربوط به قفسه سینه هم میتوانند باعث ایجاد درد پشت کتف و پشت شوند؛ قفسه سینهی ما از ضمایم پوست، زیر پوست، عضلات، چربیها و دندهها و عضلات بین دنده ای تشکیل شده است و مشکلات مربوط به هر کدام از این اجزا میتواند به علت این که رشتههای عصبی این مناطق با هم در ارتباط هستند باعث ایجاد درد های ریفرال و یا منتشر شونده به کتف شود.
به عنوان مثال فردی که آبله مرغان و یا زونا دارد و اکنون قفسه سینه و پوست قفسه سینه اش درگیر این بیماری است، میتواند درد پشت کتف و تنگشدن تنفس و درد پس کتف را احساس کند.
گاهی اوقات گفته میشود به خصوص در افراد سالمند، چون گردن، قفسه سینه و شانه ها در یک سمت از موارد شایع درگیری زونا است، چندین روز قبل از اینکه تظاهرات پوستی تاول مانند و زخم مانند ایجاد شود، معمولا درد پس کتف،پشت، شانه، رخوت، کرختی، سوزن سوزن شدن، حتی دردهای سوزاننده، درد های شدید در کتف ممکن است چند روز قبل از این ضایعات پوستی وجود داشته باشد.
گروه عمده ششم علل مربوط به شکم و لگن است. شکم و لگن و مشکلات آنها میتوانند باعث ایجاد درد در تیغه شانه و احساس درد پس کتف و تنگی نفس و درد پشت کتف و استرس و درد پشت کتف چپ شوند؛ اما این دلایل همیشه ارجع به علل دیگری که در قسمت بالا نام برده ایم نیستند.
عضلاتی که در واقع قفسهی سینه یا فضای قفسهی سینه را از شکم جدا میکنند و دیافراگم نام دارند، رشتههای عصبی دارند که به هر دلیل آزرده شود؛ باعث ایجاد دردهای ریفرال میشود که افراد میتوانند آن را در تیغهی شانه یا کتف و پشت کتف خود احساس کنند.
بسیاری از مواقع، بسیار از مشکلات مربوط به کیسهی صفرا، التهابهای کیسه صفرا، بسیاری از التهابهای مربوط به کبد، هپاتیت ها به علت این که آن التهاب و تورم و افزایش حجم همراه است و این افزایش حجم نا به جا باعث فشار به روی رشتههای عصبی دیافراگم شده است، این رشتههای عصبی دیافراگم باعث ایجاد دردهای ریفرال به کتف و کتف راست و شانه راست میشود.
در مواردی که علت گوارشی برای درد پشت کتف مطرح است و فرد تهوع و استفراغ دارد، استرس و درد پشت کتف چپ، تنگشدن تنفس و درد پس کتف و علائم گوارشی به هم میزند و حتی زردی پوست و سایر علائم مربوط به انسداد های صفراوی، مشکلات کبدی را میتواند تظاهر کند که فقط در معاینه و بررسیهای دقیق مشخص میشود.
به طور مختصر از مشکلات گوارشی و مشکلات شکم و لگن که باعث درد پشت کتف میشوند به موارد زیر اشاره می کنیم. سنگهای کیسه صفرا، زخمهای معده ، زخم عثنی عشر تحت عنوان زخم های پپتیک نامیده میشوند، ریفلاکس اسید معده و همچنین بیماریها و التهابهای مربوط به کبد از هپاتیت ها گرفته است تا بعضی از انواع تومورها!
همانطور که در قسمت قبل گفتیم، یکی از علل مهم و حیاتی که باعث درد پشت کتف ، کتف ، تیغه شانه یا بین شانهها و خود شانه و بالای بازو میشود، علل مربوط به قلب است. یکی از علائم هشدار دهندهی حملهی قریب الوقوع قلبی، درد های این نواحی است.
جالب است بگوییم، بروز درد پشت کتف، درد کتف، شانه و بالای بازو به عنوان علامت هشدار دهندهی بیماریها ، مشکلات و سکتهی قلبی و علت درد پشت در خانمها بسیار شایع تر از آقایان است و متاسفانه به دلیل اینکه خانمهای جامعهی ما حملهی قلبی را فقط به درد قفسهی سینه ، تهوع و استفراغ و تعریق فراوان شناخته اند؛
بسیاری از افرادی که دیر با حملهی قلبی به اورژانس مراجعه کرده اند، چندین ساعت قبل از این که به حد سکتهی قلبی شدید و پیشرفته برسند، استرس و درد پشت کتف چپ داشته اند، لذا دادن این آگاهی به زنان جامعه لازم است که بدانند علت درد پشت در خانمها مانند مردان برای هشدار حمله ی قلبی شایع نیست و در مقابل آن درد پس کتف و کتف در زنان نسبت به مردان به عنوان علامت اولیهی سکتهی قلبی بسیار شایع و بسیار مهم است.
از این موضوع مهم و آماری و حیاتی که بگذریم، همهی علل مربوط به ایجاد درد پشت کتف که در قسمتهای قبلی گفته ایم، همانطور که در مردان شایع است در زنان هم شایع است، مشکلات مربوط به عضلات، مشکلات مربوط به استخوانها و مفاصل، عواملی که باعث فشرده شدن رشتههای عصبی میشوند، سرطانها، متاستازهای سرطانی و غیره....
این عوامل همانطور که در مردان شایع هستند، در زنان هم شایع هستند. نکته ی مجزایی که اینجا بازهم باید تاکید کرد، سرطان پستان است، زیرا شیوع سرطان پستان در زنان نسبت مردان بیشتر است و یکی از مناطق متاستاز تومورهای پستان میتواند استخوانهایی باشد که مجاور کتف قرار گرفته اند. لذا در مورد دردهای مزمن طول کشنده و تکرار شونده کتف و علت درد پشت در خانمها که به درمانهای معمول جواب نمی دهند و مرتب تکرار و تشدید میشوند به مورد متاستاز پستان هم توجه شود.
در این قسمت با دستهبندی منظمتر به بیماریهای زمینهای که باعث درد پس کتف میشوند اشاره میکنیم. علت اول بیماریهای مربوط به سیستم عضلانی اسکلتی-استخوانی است. به عنوان مثال کشیدگیهای عضلانی، رگ به رگ شدنها و کشیدگی تاندونها و لیگامانها به دنبال ورزشهای سنگین و یا فعالیتهای روزانهی بیش از حد است.
مورد بعدی فشرده شدن رشتههای عصبی به علت دیسک مهره، آرتروز، تنگی ستون فقرات، تحت فشار قرار گرفتن توسط تودهها و تومورها و عضلات دچار گرفتگی و اسپاسم است. باز هم در همین زیر گروه مربوط به مشکلات عضلانی اسکلتی استخوانها و مفاصل، التهابهای مفاصل مجاور کتف، شانهها و مفصل بازو هم میتواند باعث ایجاد دردهای منتشر شونده به کتف و درد پشت کتف شوند.
علت دوم بیماریهای مربوط به قلب است. گروه اول بیماری های عروق کرونر، گروه دوم دایسکشن آئورت، گروه سوم التهاب پریکارد یا پریکاردیت ها، گروه چهارم بیماریهای مربوط به ریه است و مثالهای آن میشود سرطانهای ریه، تومور پانکوست و همچنین تومور مزوتلیوما که در این ها استرس و درد پشت کتف چپ و تنگی نفس و درد پشت کتف بسیار شایع است. نوموتراکس که بسیار حیاتی و آمبولی ریه که باز هم بسیار حیاتی و جدی است.
علت سوم بیماریهای زمینهای مربوط به شکم و لگن و مربوط به بیماریهای دستگاه گوارش است؛ مانند بیماری های کیسه صفرا ، التهاب کیسهی صفرا، سنگ کیسهی صفرا، هپاتیت ها یا التهابهای کبد، بیماریهای مادرزادی کبد، بیماریهای پانکراس، التهاب پانکراس یا پانکراتیت ، التهابهای مری، التهاب دیواره معده، زخمهای گوارشی معده و عثنی عشر، زخمهای مری، ریفلاکس معده به مری.
علت چهارم سرطانهای مربوط به استخوانهای مجاور، سرطان بافتهای نرم، لنفوم ها، متاستازهای سرطان هایی مانند پستان، ریه به استخوانها و سرطانهای معده، مری، کبد، کیسهی صفرا و پانکراس. همه ی این بیماری ها میشود بیماریهای زمینهای که با درد پشت کتف همراه است.
در قسمتهای بالاتر دیدیم که علل متنوعی که به قسمتها و بافتهای مختلف بدن مرتبط هستند میتوانند باعث ایجاد درد پس کتف و استرس و درد پشت کتف چپ و تنگشدن تنفس و درد پس کتف شوند. پس با همین مرور ساده میبینیم که قطعا یک درمان ثابت برای تسکین درد پس کتف وجود ندارد. اینکه ما برای درد پشت کتف چه کنیم و چه دارویی مصرف کنیم برای پاسخ علمی و صحیح به این سوال باید حتما علتی که باعث ایجاد درد پس کتف شده است را بدانیم.
مسلما اگر شما برای هر نوع درد پشت کتف ایبوبروفن یا استامینوفن مصرف کنید و فقط هدف تسکین درد باشد، اگر علت این درد پس کتف سکتههای قلبی یا تومورها یا آمبولی ریه یا مشکلات حیاتی مربوط به قلب و ریه یا سنگ صفرا و یا مشکلات کبد و پانکراس باشد، مسلما با مصرف این داروها نه تنها علت اصلی رفع نمیشود بلکه شما زمان طلایی برای درمان مناسب و قطعی را هم از دست می دهید.
اگر به دنبال راهکار علمی برای درد پشت کتف و داروی مناسب برای درد پس کتف هستید، به مواردی که ما در زیر به انها اشاره میکنیم دقت و رعایت کنید تا علاوه بر این که درمان درد پس کتف به خوبی انجام میشود، اگر علت زمینهای و بیماری جدی زمینه ای وجود داشته باشد هم مورد غفلت قرار نگیرد و باعث پشیمانی شما و عوارض جدی نباشد.
موارد مهم به شرح زیر است؛ اگر شما درد پس کتف دارید که همراه با علائم هشدار سکته قلبی اتفاق افتاده است، مانند تنگی نفس و درد پشت کتف ، درد قفسه سینه، دردهای منتشرشد به بازو و حتی انگشتان دست، درد فک پایین، درد گردن، دردهای بالای شکم، تهوع و استفراغ، تعریق فراوان، تغییر تپش قلب، تغییرات فشارخون، کاهش هوشیاری و غش کردن در این موارد حتما بدون اتلاف وقت باید به اورژانس مراجعه کنیم.
در این موارد از اقدامات خودسرانه در منزل جدا پرهیز کنید، شاید بیخطرترین کاری که شما در منزل میتوانید کنید این است که به روی پهلوی چپ دراز بکشید، از مصرف مواد خوراکی مانند آبلیمو و آبغوره پرهیز کنید. مورد بعدی از موارد مهمی است که شما علائم مربوط به آمبولی را دارید.
به عنوان مثال دچار تورم یکطرفه و درد یکطرفه ساق پا بوده اید و اکنون دچار درد و تنگشدن تنفس و درد پس کتف ناگهانی در قفسهی سینه شده اید، سرفههای شدید، تنگی نفس و درد پشت کتف ، استفراغها و سرفههای خونی دارید، در این موارد هم به علت محتمل بودن آمبولی باید فورا به اورژانس معتبر مراجعه کنید.
در مورد مواردی که درد پشت کتف به علت مشکلات گوارشی است، اگر شما بعد از خوردن غذاهای سنگین دچار دردهای بالای شکم شده اید، تهوع و استفراغ دارید و دچار دردهای کتف راست، شانه راست شده اید در این موارد به علت محتمل بودن منشا دردهای گوارشی بهتر است سریعا به اورژانسهای مجهز بیمارستان مراجعه کنید و از درمانهای خودسرانه خانگی پرهیز کنید.
مورد بعدی در مورد تومورهایی است که درد های ریفرال به کتف و شانه و علت درد پشت در خانمها دارند یا دردهای ریفرالی دارند که بین دو تیغه ی شانه احساس میشوند. اگر شما فردی هستیدکه درد پشت کتف و بالای پشت را به صورت مزمن و تکرار شونده دارید و اگر دچار درد های گوارشی مزمن همراه انها هستید، دردهای قفسهی سینه یا دردهای مزمن شکمی همراه دارید، حتما برای بررسی دقیق علت درد حتما به پزشک مراجعه کنید.
اگر روز پر فعالیتی را پشت سر گذاشته اید و یا جابهجایی اجسام سنگین با دست انجام داده اید، ورزشهایی رو انجام داده اید که با دست و حرکت دست و شانه و بازو همراهی داشته است و یا ضربهی سختی به شانه و کتف شما برخورد کرده است، در این موارد با احتمال این که مشکل احتمالا ضرب دیدگی و احتمالا دردهای ثانوی اسپاسمهای واکنشی عضلات این ناحیه است میتوانید از کمپرس سرد در 2 روز اول استفاده کنید و از داروهای ضد درد ضد التهاب که بدون نسخه در اختیار شما قرار میگیرد مانند ایبوپروفن و ناپروکسن استفاده کنید و فعالیتهای منجر به درد و آغاز و تشدید دردها برای چند روز محدود کنید.
در صورتی که بعد از ۲ الی ۳ روز درد شما کاهش پیدا نکرده باشد باید حتما با ارتوپد و کلینیکهای ارتوپدی مجهز و تخصصی و مجوزدار مشورت کنید. ممکن است در بعضی از افراد و بعضی از ضربات دررفتگی شانه ایجاد شده باشد و یا مشکلات مربوط به بافتهای نرم اطراف شانه ایجاد شده باشد که باعث ایجاد این دردها شود. پس در دردهای طول کشیده با منشاء عضلانی-اسکلتی حتما با ارتوپد متخصص مشورت کنید و از بیحرکت نگه داشتن طولانی مدت شانه و بازو جدا پرهیز کنید.
بیحرکتی برای گذراندن فاز حاد درد نهایتا 2 روز کفایت میکند؛ اگر درد در طی این 2 روز کاهش پیدا نکرد و سیر کاهنده ای نداشت، حتما باید مجدد با ارتوپد مشورت کنید. در این موارد معمولا استفاده از داروهای کاهنده التهاب به منظور کاهش التهابهای که در بافتهای نرم اطراف مفصل شانه و بازو ایجاد شده بسیار کار امد است. مهمترین دارویی که در این موارد استفاده و تجویز میشود، داروهای گروه ان سید مانند ایبوبروفن و ناپروکسن خواهد بود.
در مواردی که دردها شدید تر و آزاردهندهتر است پزشک به دنبال داروهایی مانند ملوکسیفار میرود. ممکن است پزشک از پمادهای پیروکسیکام برای شما تجویز کند. همچنین بعضی از پمادهای گیاهی که دارای عصاره فلفل است هم میتواند باعث کاهش احساس درد در شما شود.
در هر صورت تاکید میشود که با وجود حتی یک علامت هشدار یعنی وقوع یکی از علائم لیست خطر مانند تنگی نفس و درد پشت کتف ، درد قفسه سینه، تهوع و استفراغ، کاهش هوشیاری، از دست دادن ناگهانی بینایی، غش کردن حتما باید به اورژانس مجهز مراجعه کنید.
درد پشت کتف زمانیکه یک چند مورد از علائم هشدار زیر را داشته باشد بسیار خطرناک است و سهلانگاری و به تعویق انداختن مراجعه به اورژانس میتواند جان فرد مبتلا را به خطر بیاندازد. این علائم هشدار عبارتنداز:
-علائم هشدار حملات قلبی: درد قفسهی سینه، درد بازو، درد شانه، درد دست ها و حتی انگشتان دست، درد فک پایین، درد گردن، درد بالای قفسهی سینه، درد بالای شکم، تهوع و استفراغ، کاهش هوشیاری و غش کردن، کاهش تمرکز، سبکی سر، سرگیجهی ناگهانی، سردرد، تاری دید، ضعف و خستگی، کاهش اشتها، بی حسی دست ها، بی حسی پاها و تغییرات تپش قاب مانند افزایش و کاهش بیش از حد ضربان قلب، در مواجه شدن با تمام این علل باید سریعا با اورژانس تماس گرفته شود به اورژانس مجهز قلب مراجعه شود.
-علائم هشدار آمبولی ریه: احساس درد و سنگینی ناگهانی در قفسهی سینه همراه با تنگی نفس و درد پشت کتف شدید، تقلا برای نفس کشیدن و سرفههای ناگهانی شدید و آغشته به خون این موارد هم باید سریعا به اورژانس مراجعه شود، زیرا در صورت طول کشیدن این آمبولی متاسفانه هیچ درمان موثری برای نجات جان بیمار وجود ندارد و در مورد مواردی که مراجعه بیمارستانی حتما به صورت اورژانسی لازم است زمانی که علائم مربوط به مشکلات گوارشی ناشی از کیسهی صفرا، سنگ صفرا، کبد و پانکراس است اگر شما یک با چند مورد از علائم زیر را دارید باید فورا به اورژانس مجهز به تخصص جراحی مراجعه کنید.
اگر تهوع و استفراغ دارید، اگر علائم شما به خصوص بعد از خوردن وعده غذایی پر چرب سنگین ایجاد شده است، اگر علائم همراه تب و زردی طول کشیده رخ داده است، اگر اخیرا کاهش وزن دارید بدون این که رژیم کاهش وزن را رعایت کرده باشید، اگر احساس ضعف و ناتوانی میکنید، اگر زردی پوست و زردی و سفیدی چشمها را دارید و همچنین اگر استفراغ آغشته به خون دارید و یا مدفوعی دارید که سیاه، قیری رنگ، اسهالی و بد بو است و یا دفع خون واضح در مدفوع دارید؛
در همهی این موارد باید حتما با اورژانسهای مجهز به تخصص جراحی مراجعه کنید؛ به علت اینکه ممکن است احتمال وقوع خونریزیهای گوارشی و زخمهای گوارشی وجود داشته باشد و یا اینکه التهابهای مربوط به گوارش مانند التهاب کیسه صفرا، ثانویه انسداد با سنگ و غیره وجود داشته باشد که در صورت غفلت و پارگی کیسه ی متورم و عفونی میتواند باعث پخش شدن عفونت در سراسر حفرهی شکم شود و متاسفانه عواقب جبران ناپذیری به جا بگذارد.
مورد بعدی را که توصیه میکنیم حتما مراجعه فوری به پزشک داشته باشید، زمانی است که شما سیگاری هستید و احتمال ابتلا به تومورهای ریه و تومورهای تنفسی در شما وجود دارد و دچار درد پشت کتف وکتف شده اید و یا فردی هستید که دچار سابقه سرطان پستان در بستگان درجه یک دارید و یا اینکه سرطانهای شناخته شدهی گوارشی مانند سرطان های هم معده دارید و یا اینکه سرطان پروستات، سرطان کبد، سرطان کلیهی شناخته شده دارید و اکنون دردهای مزمن و تکرار شونده و رو به پیشرفت در ناحیه کتف دارید؛ در این موارد هم برای اینکه احتمال متاستاز تومور اولیه به استخوانهای ناحیه مجاور کتف وجود دارد، حتما توصیه میشود که فورا با پزشک متخصص مشورت کنید.
در قسمت قبل علائم هشدار و علائم مراجعه ی اورژانسی که میتوانند همراه درد پشت کتف باشند را برای شما توصیف کردیم. اگر هیچ کدام از این علائم را ندارید و درد شما به تازگی شروع شده است، میتوانید از راهکارهایی که در ادامه نام می بریم برای کاهش درد پس کتف استفاده کنید.
اگر شخصی هستید که از درد پس کتف و شانه رنج میبرید و سابقهی انجام یک فعالیت بدنی شدید با دست ها و بازوها داشته اید، به عنوان مثال جسم سنگینی را بلند کرده اید، یا تنیس و یا بدمینتون بازی کرده اید ، و از دست ها، شانه ، بازو و بالا تنه زیاد ازحد استفاده کرده اید؛
احتمالا مشکلات مربوط به کشیدگی و یا رگ به رگ شدن تاندونها و اسپاسم واکنشی عضلات به این آسیبها و فعالیت زیاد مقصر درد پس کتف است. شانه دارای بافت نرمی است که با حرکات طولانی میتواند ملتهب و آزرده شود.
دردهایی که ایجاد میشود میتوانند به صورت درد پشت کتف و کتف احساس شوند. اگر شما به دنبال این دردها نمیتوانید مانند قبل دستتان را بالا ببرید و مانند قبل کار های خود را انجام دهید، با در نظر گرفتن آسیب این بافتهای نرم میتوانید از موارد زیر استفاده کنید.
مورد اول استفاده از کمپرس سرد یا همان یخ درمانی در خانه است. استفاد از کمپرس سرد یک درمان ایدهآل برای مدیریت التهاب و درد در ۲ الی ۳ روز اول بعد از صدمه و آغاز درد است. شما برای یخ درمانی باید تعدادی یخ تمیز را داخل کیسه پلاستیکی بریزید، در کیسه را ببندید و کیسه را داخل یک حوله و یا پارچه نرم و تمیز بپیچید و این بسته را به روی شانه ی ملتهب و کتف دردناک خود بگذارید.
این کمپرس باید۴ الی ۵ بار در طول شبانه روز انجام شود و هر بار 15 الی 20 دقیقه هم به طول انجامد. کمپرس سرد یکی از موثرترین راهکارهای درمان خانگی برای کاهش درد پشت کتف است.
افراد زیادی هستند که دچار تنگی نفس و درد پشت کتف و در اثر استرس و درد پشت کتف چپ میشوند. گاهی این افراد دردی را که احساس میکنند تحت عنوان درد بالای پشت و یا درد بالای ستون فقرات ابراز میکنند.
درد پشت کتف دردهای مختلفی که میتواند داشته باشد، میتواند علل کاملا خوش خیم و گذرایی داشته باشد. به عنوان مثال به دنبال فعالیتهای بدنی سنگین و فشرده که این موارد کاملا خوشخیم هستند و با درمانهای حمایتی-مراقبتی و درمانهای خانگی و گذر زمان بهبود پیدا میکنند و جای نگرانی ندارند.
اما هستند عللی مانند مشکلات جدی ستون فقرات مثل تنگی کانال نخاعی، مشکلات دیسک، بیرونزدگی دیسک، نوروپاتی های محیطی که در حیطهی تخصص پزشک ارتوپد قرار دارند و میتوانند باعث مشکلات آزاردهندهی جدیتری برای کتف و درد پس کتف شوند.
غیر از مشکلات مربوط به استخوان و مفاصل و عضلات که در حیطهی تخصص ارتوپد است، مشکلات جدیتری نیز میتواند علت درد پشت کتف باشد به خصوص در زنان حملات قلبی میتواند اولین علامت درد پس کتف ،شانه و باز باشد.
این علامت در مردان کمتر شایع است اما صفر نیست. علل دیگری مانند آمبولی ریه بسیاری از تومورهایی که قسمت قله ی ریه را درگیر میکنند، مانند مزوتلیوما که یکی از تومورهای ریه است. افراد سیگاری میتوانند تظاهرشان دردهای مزمن و طولانی مدت کتف و درد پشت کتف باشد.
همچنین کلاپس ریه، آمبولی ریه که این 2 مورد، مورد اورژانسی مانند سکته قلبی که درچار علائم استرس و درد پشت کتف چپ و تنگی نفس و درد پشت کتف هستند که باید فورا به اورژانس مراجعه شود.
غیر از مواردی که گفته شد، مشکلات گوارشی در شکم مانند مشکلات مربوط به سنگ صفرا ، التهابهای دیواره ی کیسهی صفرا، التهاب پانکراس و یا پانکراتیت، التهاب کبد و هپاتیت، بیماریهای مادرزادی کبد، بسیاری از تومورهای گوارشی مثل تومور مری، تومور معده، تومور پانکراس، تومور کبد، تومورهای مربوط به مجاری صفراوی و کیسه صفرا میتواند تظاهراتشان به صورت دردهای ریفرال به کتف باشد.
ما در این مقاله علائم هشدار با مشاهدهی یک عدد از آنها باید سریعا به اورژانس مراجعه کنید و خواهشمندیم که در مواردی که علائم هشدار وجود دارد از خوددرمانی و درمان خانگی جدا پرهیز کنید.