نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
ایا بعد از عمل دیسک میتوان کار کرد؟ میتوان رابطه زناشویی داشت؟
ایا بعد از عمل دیسک میتوان کار کرد؟ یکی از مهمترین نگرانیهای بیماران پس از این جراحی، مدتزمان استراحت بعد از عمل دیسک کمر و بازگشت به زندگی عادی است. اگر بهتازگی عمل دیسک کمر انجام دادید، احتمالاً میخواهید بدانید که ایا بعد از عمل دیسک کمر میتوان کار کرد یا مدتزمان ترمیم پارگی دیسک کمر چقدر است؟ نکته مهم این است که شما به دلیل نیاز به ترمیم دیسک و بخیه جراحی نمیتوانید بلافاصله بعد از عمل حرکت کنید.
پزشک شما بعد از روز جراحی شما را به راهرفتن آرام تشویق میکند و مدت زمانی که بیماران در بیمارستان میمانند معمولاً بین ۱ تا ۵ روز است. حدود ۴ تا ۶ هفته نیز طول میکشد تا شما به سطح تحرک و عملکرد مورد انتظار خودتان برسید. خمشدن بعد از عمل دیسک کمر نیز به زمان ترمیم دیسک بستگی دارد. با ما همراه باشید.
<img alt="" ایا="" بعد="" از="" عمل="" دیسک="" میتوان="" کار="" کرد؟هر="" نوع="" فعالیتی؟!"="" data-cke-saved-src="/UserFiles/Postoperative-care-waist-disk/Postoperative-care-waist-disk.png " src="/UserFiles/Postoperative-care-waist-disk/Postoperative-care-waist-disk.png " style="border-radius:07%; width:750px; margin: auto; text-align: center;">
آنچه در این مقاله می خوانید:
ایا بعد از عمل دیسک میتوان کار کرد، مروری بر دیسک کمر و علل آن
پیش از آنکه دربارة اینکه ایا بعد از عمل دیسک میتوان کار کرد سخن بگوییم، لازم است بدانیم دیسک کمر چیست و علل بروز آن چه است. بهطورکلی در ستون فقرات بدن انسان ۲۴ مهره تیپیک وجود دارد.
بین این مهرهها که از جنس استخوان هستند، بافت غضروفی با ترکیب آب و هیالورونیک اسید به فرم ژلاتینی وجود دارد که منجر میشود در هنگام حرکت مهرهها بر روی یکدیگر مانند خمشدن، راهرفتن و هرگونه فشار بر روی ستون مهرهها این بافت غضروفی بهسان یک بالشتک عمل کند و فشار را تا مقدار زیادی کاهش دهد و از طرف دیگر، طیف حرکتی ستون مهرهها را به مقدار بالایی افزایش دهد و به روانتر کردن این حرکات کمک کند.
هر گونه بروز اختلال در این بافت غضروفی که از آن بهعنوان دیسک یاد میشود، میتواند منجر به بروز بیماریهای مختلف بر روی آن که به شکل عامیانه دیسک کمر نامیده میشود، منجر گردد. آیا بعد جراحی دیسک میتوان دوبارهکار کرد؟ به طور عمده بیماری هرنی دیسک موسوم به دیسک زمانی رخ میدهد که دیسک از بین مهرهها بیرونزده و به نخاع و ریشههای عصبی که در پشت ستون مهرهها قرار گرفته است، فشار وارد کند این فشار منجر به ایجاد دردهای عصبی مزمن میگردد که میتواند فعالیت بیمار را مختل کند.
طیف وسیعی از علامتها در زمان بیرونزدگی دیسک رخ میدهد که عمدتاً با عمل فتق دیسک بهبود مییابد. زمانی که میخواهیم دقیقتر در مورد اینکه آیا بعد از عمل دیسک کمر میتوان کارکرد سخن بگوییم. ابتدا لازم است بدانیم فتق دیسک چیست؟ همانطور که گفتیم بین ستون مهرههای استخوانی یک دیسک غضروفی وجود دارد که منجر به کاهش فشار و روانسازی حرکات میگردد.
فتق دیسک زمانی ایجاد میشود که ساختار درونی دیسک که در هسته آن قرار گرفته و بهاصطلاح نوکلیوس پولپوزیس نامیده میشود و بسیار نرم است، بهنوعی برآمدگی پیدا کند و این برآمدگی بانفوذ به کانال نخاعی منجر به فشار بر روی عصب و ریشههای عصبی گردد. این اتفاق معمولاً در سطوح مهرههای کمری چهارم و پنجم بهکرات رخ میدهد و همچنین ممکن است بین مهرههای گردنی پنج، شش و هفت نیز رخ دهد و منجر به دیسک گردنی یا دیسک کمری و بهطورکلی دیسک ستون مهرهها شود که نیازمند عمل فتق دیسک و دیسک گردن خواهد بود. اما اینکه دقیقاً چه میشود که دیسک دچار فتق و بیرونزدگی میگردد؟ خود یک پرسش بسیار مهم است.
بهطورکلی با افزایش سن در افراد دیسک خاصیت انعطافپذیری و الاستیستیه خود را از دست میدهد، همانطور که میدانید دیسک بین مهرهای شامل دو بخش مرکزی نوکلیوس پولپوزیس و یک بخش محیطی است که به مقدار زیاد از آب و هیالورونیک اسید تشکیل شده است.
با افزایش سن مقادیر این آب کاهش مییابد و در نتیجه دیسک با کاهش انعطافپذیری خود ممکن است دچار بیرونزدگی، ترکخوردگی و یا حتی پارگی گردد. در نتیجة این امر دیسک نمیتواند فشار وارده بر روی ستون مهرهها را تحمل کند و حرکات فرد کاهش مییابد. از طرف دیگر با فتق دیسک و فشار بر روی کانال نخاعی دردهای مزمن عصبی نیز ایجاد میگردد.
برخی از علائم در بیماری دیسک مورد انتظار است که این علامتها عبارتاند از:
-
درد شدید از ناحیه ناف به پایین و در نواحی پایین کمری که معمولاً چندین روز طول میکشد و این دردها سیر صعودی دارد.
-
کاهش حس و ضعف در پاها
-
دردهای منتشرشونده تا زیر زانو که عموماً به سمت مچ پا و گاه روی پا پخش میگردد
-
دردهای موسوم به درد سیاتیک که عموماً از ناحیه باتک یا باسن شروع شده و سپس به سمت ساق پا و روی سطح پا منتشر میگردد.
-
احساس کرختی و گزگز شدن و ضعف بر روی ساق پا
-
بیاختیاری در مدفوع و یا ادرار که البته این علامت نشاندهنده پیشرفت شدید بیماری و در موارد نادری ایجاد میشود و از آن بهعنوان بیماری سندروم کویدا ایکوینا یا سندرم زین اسبی یاد میشود که فرد در ناحیة مقعد خود زمانی که مینشیند دچار احساس کرختی است.
بااینوجود برخی از مهمترین علامتهای ایجاد فتق دیسک که آن را نیازمند عمل فتق دیسک میکند، عبارتاند از:
-
آسیبدیدگی کمر، گردن و یا هر گونه تروما
-
کشیدگی شدید در ناحیه کمر
-
انجام فعالیتهایی که منجر به فشار بالا بر روی ستون فقرات میگردد.
-
جنسیت مردانه
-
بلندکردن اجسام سنگین به روش نادرست
-
وزن بیش از حد و چاقی
-
مصرف مواد مخدر و دخانیات
اما کماکان این سؤال مطرح است که آیا بعد جراحی دیسک میتوان کارکرد؟ پاسخ این پرسش تا حدی به علل بروز بیماری بستگی دارد. در ادامه به طور مختصر در مورد هر یک از علل ریسک فاکتورهای ایجاد فتق دیسک صحبت خواهیم کرد.
-
ترومای کمر و یا گردن: بهطورکلی هرگونه آسیب بر روی استخوانهای ستون فقرات چه در روی گردن چه مهرههای کمر میتواند منجر به آسیب استخوان و همچنین دیسک بین مهره گردد و در نتیجه فرد را نیازمند عمل فتق دیسک کند.
-
کشیدگی بیش از حد: این مورد نیز مانند آنچه در سوانح رانندگی رخ میدهد میتواند منجر به جابهجایی دیسک و فتق آن گردد. در چنین مواردی به طور معمول چنانچه فتق دیسک خفیف باشد، درمان دارویی و مراقبتهای محافظهکارانه کفایت میکند؛ ولی در شرایطی که فتق دیسک شدید باشد، لازم است که عمل فتق دیسک برای بیمار صورت پذیرد.
-
فعالیتهای فشارآورنده بر ستون فقرات: فعالیتهایی که منجر به ایجاد فشارهای بسیار بالا بر روی ستون مهرهها میشود، مانند دویدنهای طولانیمدت، رانندگی و هرگونه فعالیتی که فشار بالایی برای ستون مهرهها میآورد، میتواند منجر به کاهش مقادیر آب موجود در دیسک بین مهرهای شده و فرد را به عمل فتق دیسک نیازمند گرداند.
-
جنسیت مرد: آیا پس از جراحی دیسک میتوان کارکرد؟ در مردان پاسخ به این سؤال بهمراتب مهمتر است. بهطورکلی بروز فتق دیسک کمری در مردان بسیار شایعتر است که این علت میتواند انجام فعالیتهای شدید و بلندکردن وزنه و همچنین فشار بر روی ستون مهرهها در آقایان باشد.
-
چاقی و اضافهوزن: ازدیاد وزن و بهطورکلی چاقی و اضافهوزن مانند اعمالشدن یک وزن اضافه و بلندکردن وزنه عمل میکند و میتواند به ستون مهرهها بهویژه در ناحیه کمر فشار وارد کرده و منجر به فتق دیسک گردد و فرد را نیازمند جراحی عمل فتق دیسک گرداند.
آیا پس از جراحی دیسک میتوان دوبارهکار کرد؟ چه فعالیتهایی؟
آیا پس از جراحی دیسک میتوان کارکرد؟ بهطورکلی بعد از جراحی دیسک میتوان کلیه فعالیتهایی که قبل از آن توسط فرد انجام میشده است دوباره انجام شود بااینحال لازم است یکسری تغییرات در مورد فعالیتهای روزانه از جمله خواب، نشستن، راهرفتن و نیز فعالیت جنسی صورت پذیرد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
-
تغییرات خواب و راهرفتن: یکی از مهمترین اعمال برایآنکه بتوان گفت بعد از جراحی دیسک میتوان کارکرد، تغییر و اصلاح پوزیشن و روش ایستادن و راهرفتن، خوابیدن و هرگونه فعالیتی است که بر روی ستون مهرهها فشار وارد میکند.
-
نشستن و خوابیدن: نکته بسیار مهم در مورد نشستن و خوابیدن بهویژه در افرادی که مورد عمل فتق دیسک قرار گرفتند آن است که از رهاشدن وزن بر روی ستون مهرهها جلوگیری گردد. همچنین حفظ گودی کمر در زمان رانندگی و نشستن، و استفاده از بالش برای پر کردن آن یک امر ضروری است. بهطورکلی در زمان نشستن نیز میبایست یک سری اصول را رعایت کرد.
بهعنوانمثال: فرد در هفتههای اول بعد عمل فتق دیسک لازم است هر بیست الی سی دقیقه از وضعیت نشسته در حالت رانندگی یا پشت میز کامپیوتر خارج شود تا دچار فشار شدید بر روی ستون مهرهها نشود چرا که در این حالت فشار از روی عضلات بر روی ستون مهرهها منتقل میشود و با برهمزدن فرم نشستن عضلات دوباره فعال شده و بخش زیادی از فشار را خود تحمل خواهند کرد.
-
خوابیدن:خوابیدن اصولی دارد. اول اینکه در زمان خوابیدن ستون فقرات نباید خمیده شود و به همین جهت از خوابیدن در وضعیتی مانند وضعیت جنینی میبایست خودداری کرد. بهترین نوع خوابیدن، خوابیدن بهصورت طاقباز است. از خوابیدن بر روی شکم و یا بر روی پهلوها نیز بهتر است پیشگیری شود. همچنین تخت مورداستفاده نیز میبایست مقدار مناسبی از نرمی و انعطاف را دارا باشد تا فشار بر ستون مهرهها کاهش پیدا بکند.
از طرفی از خوابیدن بر روی تشکهایی که فرد در آن فرومیرود. میبایست خودداری گردد. در زمان به پهلو بهتر است که یک بالش بین پاها قرار گیرد تا فشار وارد بر کمر کاهش پیدا بکند. همچنین چنانچه فرد بهصورت طاقباز بخوابد بهتر است بالش را در زیر هر دو زانوی خود قرار دهد تا گودی کمر و فشار کمتری را تحمل کند.
-
بهطورکلی تا سه هفته الی یک ماه بعد از جراحی فرد نباید به سمت جلو خم شود.
-
همچنین از بلندکردن و جابهجایی اجسام با وزن بیش از ده کیلو به مدت ۲ ماه میبایست خودداری شود. برای بلندکردن جسم سنگینی بهجای خمشدن فرد باید به طور کامل بر روی زانو بنشیند سپس بلند شود.
-
راهرفتن: بهطورکلی راهرفتن بعد جراحی فتق دیسک به مقدار اندک نهایت پانزده تا سی دقیقه هر سه ساعت توصیه میشود و نباید فرد سعی در طیکردن مسافتهای طولانی داشته باشد.
-
دوشگرفتن: بهطورکلی در هفته اول بهتر است فرد دوش نگیرد و بعد از گذشت یک هفته میتواند برای دوشگرفتن اقدام کند.
-
فعالیت جنسی:آیا بعد از عمل دیسک میتوان فعالیت کرد؟ اگر منظور ما از کار فعالیت جنسی باشد باید گفته که بهطورکلی برای انجام فعالیت جنسی، باتوجهبه فشار بالایی که بر روی کمر فرد وارد میگردد بسیار مهم است که به پزشک متخصص مراجعه شود تا از هرگونه خمشدن و فشارهای شدید بر روی کمر جلوگیری کرده و پوزیشنهای مناسب برای رابطه جنسی در نظر گرفته شود.
توسعه برای فردی که مورد عمل فتق دیسک قرار گرفته است، بعد از هفتة دوم مجاز است و فرد حداقل تا پانزده روز اجازه هیچ فعالیت رانندگی ندارد. همچنین ممکن است افرادی که دچار اختلالات شدید عضلانی و ضعف عضلات پا هستند به زمان بیشتری برای انجام رانندگی نیاز داشته باشند.
آیا بعد از عمل دیسک کمر میتوان کار کرد؟ چه مراقبتهایی لازم است؟
زمانی که صحبت از این میشود که آیا پس از جراحی دیسک میتوان فعالیت کرد، عمده بهبودی بیمار بعد از جراحی دیسک و یا هر گونه درمان دیگر وابسته به انجام درست مراقبتهای بعد جراحی فتق دیسک است. برخی از این مراقبتها به طور مختصر عبارتاند از:
-
کنترل درد
-
کنترل ضعف و هرگونه تهوع پس از جراحی فتق دیسک
-
رعایتکردن اصول راهرفتن، خوابیدن و پوزیشن مناسب بعد جراحی فتق دیسک
-
انجام برخی فعالیتهای ورزشی مناسب
-
مشاوره برای هرگونه فعالیت جنسی و جلوگیری فشار بر روی کمر
-
فعالیت ورزشی منظم
-
انجام ورزشهای مناسب برای تحرک بافت عصبی
-
انجام ورزشهای پایدارکننده ستون مهرهها
در ادامه به طور مختصر در مورد این مراقبتهای بعد و اینکه آیا بعد جراحی دیسک میتوان دوبارهکار کرد صحبت خواهیم کرد.
-
کنترل درد: مهمترین اقدام برای بهبود فتق دیسک کمر، کنترل درد است. برای کنترل درد بهطورکلی از دو گروه دارویی ضدالتهابی بهصورت استروئیدی و غیراستروئیدی و همچنین داروهای مهارکننده عصبی استفاده میگردد. داروهای ضدالتهابی استروئیدی و غیراستروئیدی با کاهش التهاب منجر به بهبود فشار وارده بر روی کانال عصبی بعد جراحی فتق دیسک شده و روند بهبودی فرد را تسریع میبخشد و همچنین منجر به اضطراب و استرس بیمار که امری مهم در تسریع بهبودی آن است میگردند.
-
برخی از این داروها شامل: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل ناپروکسن، پیروکسیکام، ایبوپروفن و غیره است. از طرف دیگر در صورت نیاز از داروهای ضدالتهابی استروئیدی مثل انواع کورتیکواستروییدها مانند: دگزامتازون، پردنیزولون و غیره میتوان استفاده کرد.
همچنین عمدتاً توصیه میشود استفاده از این دارو تحتنظر پزشک صورت پذیرد و از انجام هرگونه تزریق داروهای کورتیکو استروئیدی بهصورت خودسرانه پیشگیری شود. دو داروی مهارکننده عصبی که این داروها بیشتر نقش شلکننده عضلانی و کاهش فشار عصبی وارد بر عصب کانال نخاعی رو دارند که شامل داروهای مهارکنندة گاما آمینوبوتریک اسید است، مانند پرگابالین و گاباپنتین.
با استفاده از این داروها راحتتر میتوان گفت که بعد از عمل جراحی دیسک کمر میتوان کارکرد یا نه!
-
کنترل زخم بعد از جراحی و عمل فتق دیسک کمر: آیا پس از جراحی دیسک میتوان فعالیت کرد؟ پس از جراحی فتق دیسک کمر مانند هر عمل دیگری در محل عمل قرمزی در ترشح و التهاب مشاهده میگردد که میبایستی برای جلوگیری از عفونیشدن این زخم پانسمان مناسب برای آن صورت پذیرد، در این صورت است که فعالیتهای روزانه فرد مختل نمیشود و سلامت فرد به خطر نمیافتد.
ایا بعد از عمل دیسک میتوان کار کرد، داروهای موردنیاز چیست؟
آیا پس از جراحی دیسک میتوان فعالیت کرد؟ حقیقت این است که پس از جراحی دیسک میتوان کلیه فعالیتهای روزانه توسط فرد صورت گیرد. نکته بسیار مهم برایآنکه فرد بتواند پس از جراحی کار کند این است که از داروهای مسکن و شلکننده عضلانی مناسب پس از جراحی دیسک استفاده کند تا درد و التهاب ناشی از جراحی کاهش یابد و شانس بروز عفونت و خونریزی به حداقل برسد.
معمولاً یک دوره ۳ تا ۶ هفته برای بهبودی نسبی تا کامل بیمار پس از جراحی دیسک نیاز است. پس از این دوره در پاسخ به این پرسش که آیا پس از جراحی دیسک میتوان فعالیت کرد؟ باید گفت بله چرا که نهتنها لازم است برخی مراقبتهای خاص توسط فرد انجام گیرد تا فرد بتواند بهخوبی روز اول کار کند.
سخن پایانی
در این مقاله به این پرسش که ایا بعد از عمل دیسک میتوان کار کرد پاسخ داده شد. نکته بسیار مهم برای پاسخ به پرسش توجه به این موضوع است که مراقبتهای بعد از جراحی تا چه حد توسط بیمار انجام داده شده است. بنابراین تشخیص بهموقع دیسک کمر و درمان آن با انجام مراقبتهای درمانی بعد از جراحی که توسط پزشک توصیه میشود، مهمترین فاکتور برای فهمیدن پاسخ این پرسش است که بعد از عمل دیسک کمر میتوان کار کرد یا نه است.
بعد از جراحی نباید اجسام سنگین را بلند کنید. فشار به کمر، خمشدن یا کشش زیاد میتواند عوارضی به همراه داشته باشد. معمولاً ۲ تا ۴ هفته بعد از جراحی میتوانید فعالیتهای روزمره را انجام دهید. برای انجام فعالیتهای سنگین باید حدود ۶ تا ۸ هفته صبر کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عمل دیسک کمر و مزایا و عوارض آن باید با متخصص ارتوپدی یا دکتر جراح مغز و اعصاب مشاوره داشته باشید. شما میتوانید از طریق سایت نوبت حضوری بگیرید یا از سیستم مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد جراح مغز و اعصاب آنلاین استفاده کنید.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو