نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

"حرکات فیزیوتراپی بعد از عمل دیسک کمر"؛ راه فرار از فلج!

آیا حرکات فیزیوتراپی بعد از عمل دیسک کمر جایز است؟

• مشورت با پزشک: قبل از شروع هرگونه حرکت فیزیوتراپی، بهتر است با پزشک فیزیکی خود در مورد تمرینات و تکنیک‌های مقدماتی صحبت کنید و از او در مورد تعداد و نوع حرکات از او سؤال بپرسید.
• رعایت محدودیت‌ها: ممکن است پزشک شما بگوید که برخی حرکات خاص را تا زمانی که عمل دیسک ناحیه کمرتان بهبود یابد، اجرا نکنید. در نتیجه، حتماً به این توصیه‌ها عمل کنید و هرگز چیزی را که پزشک به شما توصیه نمی‌کند اجرا نکنید.
• تمرینات ملایم و تدریجی: شروع حرکات اصولی فیزیوتراپی پس از عمل دیسک ناحیه کمر باید با حرکات ملایم و کم‌رنگ باشد. سپس به‌تدریج باید به سمت تمرینات پیشرفته‌تر بروید. این کار به شما کمک می‌کند تا به‌تدریج قدرت و انعطاف خود را افزایش دهید؛ درحالی‌که ریسک درد یا آسیب‌دیدگی را نیز به‌خوبی کاهش می‌دهید. در ادامه مطلب بیشتر راجع به این موضوع صحبت می‌کنیم.
• توجه و مراقبت از کمر: در حین انجام حرکات اصولی فیزیوتراپی، رعایت وضعیت درست بدن و اجتناب از حرکات نادرست یا خمیدگی‌های کمر به شما کمک می‌کند تا کمر خود را حفظ و از مصدومیت جلوگیری کنید.
• تسکین درد: اگر در حین تمرین یا پس از آن دردی حاصل شود، حتماً بلافاصله آن را به پزشک خود اطلاع دهید؛ زیرا ممکن است نیاز به تنظیمات تمرینی دیگر یا درنظرگرفتن رویکردهای دارویی داشته باشید.

حرکات فیزیوتراپی پس از عمل جراحی دیسک کمر چگونه انجام می‌شود؟

زمان شروع انجام حرکات فیزیوتراپی بعد از عمل دیسک کمر

معرفی بهترین حرکات فیزیوتراپی برای دیسک کمر

• تمرینات استقامتی: این تمرینات به شما کمک می‌کنند تا عضلاتتان را تقویت کنید و قدرت استقامت و پشتیبانی دستگاه عضلانی خود را افزایش دهید. این تمرینات می‌توانند شامل دوچرخه‌‌سواری، پیاده‌روی، استفاده از تردمیل، ورزش‌های هوازی و تمرینات دیگر باشد. این تمرینات دارای حرکاتی هستند که بهترین حرکات فیزیوتراپی برای دیسک کمر محسوب می‌شوند.
• تمرینات انعطاف‌پذیری: یکی از بهترین حرکات اصولی فیزیوتراپی بعد عمل دیسک ناحیه کمر هستند که به شما کمک می‌کنند تا عضلات و بافت‌های نرمتان را انعطاف‌پذیری بیشتری ببخشید و محدودیت‌های حرکتی خود را کاهش دهید. این تمرینات می‌توانند شامل تمرینات کشش عضلات و کشش نصف بدن مانند تمرینات عضلات پشت ران، عضلات پشت ساق و عضلات پشتی اندام فوقانی باشد.
• تمرینات تقویت عضلات کمر: یکی از بهترین حرکات اصولی فیزیوتراپی برای دیسک در کمر است که به شما کمک می‌کند تا عضلات پشتی و شکمی خود را تقویت کنید. این تمرینات به طور مستقیم بر عضلات پشتی بدن اعمال می‌شوند و می‌توانند شامل تمرینات راه‌رفتن، انجام حرکات کششی و کشش عضلات، برش و معکوس کردن و... باشد.
• تراکم بخشی و استفاده از سردی و گرمای موضعی: ممکن است فیزیوتراپی شامل استفاده از تکنیک‌های گرم و سردکردن مناطق دردناک باشد. استفاده از گرما می‌تواند به آرام‌کردن درد، افزایش جریان خون و کاهش التهاب کمک کند. درحالی‌که استفاده از سردی می‌تواند موجب تسکین درد، کاهش سوءتغذیه و تنش عضلانی شود.
• ماساژ: فیزیوتراپی ممکن است شامل ماساژ محلی بر عضلات پشت و کمر باشد. ماساژ می‌تواند به کاهش التهاب، تسکین درد و بهبود جریان خون کمک کند.

فواید انجام حرکات فیزیوتراپی پس از عمل جراحی دیسک کمر

• کاهش درد: یکی از اهداف اصلی حرکت‌های فیزیوتراپی پس از انجام عمل دیسک مهره‌های کمر، کاهش درد و بهبود وضعیت دردناک است. حرکات و تمرینات فیزیکی، از جمله کشش استقامتی و تمرینات قدرتی، می‌توانند به کاهش درد کمک کنند و علایم آسیب‌دیدگی را کاهش دهند.
• افزایش نیروی عضلانی: عمل دیسک ناحیه کمر ممکن است باعث ضعف عضلات کمر شود. حرکات اصولی فیزیوتراپی پس از عمل جراحی دیسک ناحیه کمر برای تقویت عضلات درونی و خارجی کمر و افزایش نیروی عضلات مهم است. این تمرینات می‌توانند باعث بهبود استحکام و پشتیبانی کمر شده و ریسک درد و مصدومیت مجدد را کاهش دهند.
• افزایش انعطاف‌پذیری: آسیب و جراحی کمر، انعطاف‌پذیری کمر را کاهش می‌دهد. تمرینات انعطاف‌پذیری و کششی که توسط فیزیوتراپیست تعیین می‌شوند، به کمر کمک می‌کنند تا انعطاف‌پذیری خود را بهبود بخشد و محدودیت‌ها را کاهش دهد.
• بهبود تعادل و کنترل: عمل جراحی دیسک در کمر ممکن است تأثیری بر تعادل و کنترل بدن داشته باشد. تمرینات تقویتی و تعادلی کمک می‌کند تا عضلات کمر و محیطی که در تعادل و کنترل نقش دارند، قوی‌تر شوند و بهبود یابند.
• بهبود عملکرد روزمره: با استفاده از تمرینات فیزیوتراپی پس از عمل جراحی دیسک در کمر می‌توانید شاهد بهبود قدرت و عملکرد روزمره خود باشید. این عملکرد شامل فعالیت‌های روزانه مانند راه‌رفتن، خم‌شدن، بلندکردن اشیا و انجام وظایف روزمره دیگر است.

میزان و شدت انجام حرکات فیزیوتراپی بعد از عمل دیسک کمر

توصیه‌های مهم دیگر

• رعایت توصیه‌های پزشک: همواره مطابق با دستورات پزشک عمل کنید. احتمالاً پزشک شما توصیه‌های خاصی درباره تحمل بار، حفظ وضعیت درست برای خوابیدن و نشستن، قرارگیری و جابه‌جایی صحیح بدن و همچنین عدم انجام فعالیت‌های خطرناک و ممنوعه اعلام کرده است. اطمینان حاصل کنید که اصول بهداشتی و مراقبت فردی دقیقاً رعایت می‌شوند.
• تمرینات در خانه: برای انجام حرکات فیزیوتراپی بعد عمل جراحی دیسک در کمر در خانه، برخی وسایل تمرینات فیزیکی مانند توپ محکم یا لوله را انتخاب کنید. باتوجه‌به توصیه‌های پزشک و فیزیوتراپیست خود، می‌توانید تمرینات تأمین‌کننده قدرت، انعطاف‌پذیری و تعادلی را نیز در منزل انجام دهید. همچنین، ممکن است بخواهید از تکنیک‌های خاصی مانند تنفس عمیق، تمرینات تنفسی و تمرینات آگاهی بدن استفاده کنید.
• همکاری با فیزیوتراپیست: حضور منظم در جلسات فیزیوتراپی معمولاً به شما کمک می‌کند تا پیشرفت خود را از نزدیک مشاهده کنید و همچنین از راهنمایی و جلوگیری از انجام تمرینات نامناسب برخوردار شوید. حتماً از اطلاعات و توصیه‌هایی که از فیزیوتراپیست دریافت می‌کنید استفاده کنید.
• مراقبت از خود: استراحت مناسب، داشتن یک رژیم غذایی سالم و منظم، خواب کافی و کاهش استرس می‌توانند فرایند توان‌بخشی شما را تسریع کنند. همچنین مصرف مقدار کافی آب و پرهیز از سیگارکشیدن و مصرف الکل نیز مهم است.
• مراقبت از وضعیت کمر: پشتیبانی متناسب در مواقعی که فشار زیاد به کمر شما وارد می‌شود، می‌تواند بر نتیجه‌گیری شما از فیزیوتراپی تأثیرگذار باشد. استفاده از پشتیبان‌های کمری، تیغه‌هایی که در طول روز و در تمام فعالیت‌های روزمره از صحیح وضعیت پشتتان حفاظت می‌کنند و یا کمربندهای مخصوص برای دوران بعد عمل جراحی دیسک در کمر، قطعاً می‌تواند مفید و کاربردی باشد.

سخن پایانی

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو