نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

انجام عمل دیسککتومی دیسک کمر 

دیسک درون کمری یکی از عواملی است که می‌تواند باعث علائم سیاتیک شود و برای کاهش این علائم، عمل دیسککتومی دیسک کمری انجام می‌شود. در انتخاب روش مناسب برای عمل دیسککتومی، تنوع روش‌های مختلف و انتخاب بهترین روش برای هر فرد بسیار مهم است. روش‌های کمتر تهاجمی می‌توانند به‌همراه‌داشتن مزایایی مانند کاهش خطر عفونت و درد پس از جراحی، نتایج زیبایی‌شناختی بهتر و خون‌ریزی کمتر، به‌علاوه استفاده از تکنولوژی‌ها و روش‌های نوین در جراحی دیسکتومی می‌تواند بهبود نتایج جراحی را بهبود بخشد.

انواع عمل دیسککتومی دیسک کمر

دیسککتومی عمل جداکردن دیسک پاره شده در کمر در قسمت پایین کمر انجام شده و شامل لامینکتومی، فورمینوتومی یا فیوژن ستون فقرات خواهد شد. لازم به ذکر است که جراحی‌های میکرودیسککتومی به‌صورت سرپایی انجام شده و معمولاً نیازی به بیهوشی کامل ندارند. بهترین دکتر برای عمل دیسک کمر با ایجاد یک برش کوچک‌تر از ۴ سانتی‌متر روی کمر بیمار عضلات پشت را از ستون فقرات دور خواهد کرد. همچنین با استفاده از یک میکروسکوپ پزشک دیسک‌ها و اعصاب آسیب‌دیده را مشاهده می‌کند.

سپس بافت دیسک آسیب‌دیده برداشته میشود. برش با کمک بخیه یا منگنه بسته می‌گردد. لامینوتومی جراحی لامینوتومی برای کاهش فشار وارد بر ریشه عصبی و اعصاب تخلیه‌کننده در ناحیه کانال نخاعی انجام میشود. در این روش، جراح برش بزرگ‌تری ایجاد خواهد کرد و در طول این عمل ماهیچه‌ها و بافت‌ها به‌آرامی کنار زده میشود تا ستون فقرات نمایان گردد.

سپس قسمت کوچکی از استخوان لامینا بریده شده و با استفاده از سوراخی مواد داخل دیسک و سایر قطعات دیسک نیز حذف می‌گردند. در صورت وجود انقباض اعصاب در دو طرف، به طور شایع قوس مهره‌ای همراه با رباط‌ها برداشته خواهد شد.

دیسککتومی با چه هدفی انجام میشود زمانی که فتق دیسک رخ می‌دهد یا یکی از دیسک‌ها از جای خود خارج می‌شود ژل نرم داخل دیواره دیسک را فشار خواهد داد و دیسک می‌تواند به نخاع و اعصاب فشار وارد نماید. معمولاً علائم ناشی از فتق دیسک به‌مرور بهبود پیدا کرده یا از بین خواهند رفت. به طور رایج افراد مبتلا به کمردرد خفیف، با داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی و ورزش درمان خواهند شد.

تنها درصد کمی از افراد مبتلا به فتق دیسک جراحی انجام می‌دهند. در صورت ابتلا به درد یا بی حسی پا یا بازو که مانع از انجام کارهای روزانه میشود، داشتن ضعف شدید در عضلات، دردی که به باسن یا پاها سرایت می‌کند و بروز مشکل در روده یا مثانه پزشک انجام عمل دیسککتومی را توصیه می‌کند. در صورت انجام بیهوشی خطراتی مانند واکنش به داروها، خونریزی، لخته‌شدن خون، عفونت و مشکلات تنفسی فرد را تهدید می‌کنند.

همه چیز درباره عمل دیسککتومی دیسک کمر

دیسکتومی یک روش جراحی است که برای درمان دردهای دیسک درون کمر استفاده می‌شود. دردهای دیسک درون کمر ممکن است ناشی از فشار و تحریک اعصاب در ناحیه کمر باشد. این دردها ممکن است به دلیل جابه‌جایی یا ترکیبی از دیسک‌های فقرات کمری به وجود آیند. عمل دیسکتومی به‌عنوان یک روش درمانی برای حذف فشار و تحریک اعصاب استفاده می‌شود و باعث کاهش دردهای دیسک داخل کمر می‌شود.

در عمل دیسکتومی، پزشک یا جراح یک برش کوچک در پوست کمر می‌کند و سپس با استفاده از ابزارهای خاص، دیسک آسیب‌دیده را برداشت می‌کند. این عمل جراحی ممکن است به‌صورت باز یا با استفاده از روباتیک انجام شود. در هر حالت، هدف اصلی عمل دیسکتومی حذف فشار و تحریک اعصاب است تا دردهای کمر را بهبود بخشد. روش‌های مختلفی برای انجام عمل دیسکتومی وجود دارد.

یکی از روش‌های پرکاربرد استفاده از لیزر برای برداشت دیسک آسیب‌دیده است. این روش به‌عنوان لیزر دیسکتومی شناخته می‌شود و به دلیل دقت و کمترین خطر برای بافت‌های اطراف، مورد ترجیح قرار می‌گیرد. در مواردی که دیسک آسیب‌دیده بیشتر است یا اگر عمل جراحی باز انجام می‌شود، پزشک ممکن است از روش‌های دیگری مانند میکرو دیسکتومی یا دیسکتومی توسط روبات استفاده کند.

درهرصورت، هدف اصلی عمل دیسکتومی از بین بردن فشار و تحریک اعصاب است تا دردهای دیسک داخل کمر را کاهش دهد و به بیمار کمک کند تا بهبود یابد. عمل دیسکتومی یک روش جراحی استفاده‌شده برای درمان دردهای دیسک داخل کمر. دیسکتومی به‌عنوان یک روش درمانی برای حذف فشار و تحریک اعصاب در ناحیه کمر استفاده می‌شود. در عمل دیسکتومی، دیسک آسیب‌دیده برداشت می‌شود تا فشار و تحریک اعصاب کاهش یابد.

روش‌های مختلفی برای انجام عمل دیسکتومی وجود دارد، از جمله لیزر دیسکتومی و میکرو دیسکتومی. عمل دیسککتومی دیسک کمر یک روش جراحی است که برای درمان مشکلات دیسک داخل کمر استفاده می‌شود. این عمل جراحی منجر به برداشتن قسمتی از دیسک درون کمر است که فشار و ناراحتی بر روی عصب‌ها و بافت‌های اطراف آن‌ها ایجاد می‌کند.

این عمل جراحی معمولاً برای کاهش درد کمر و بهبود عملکرد فیزیکی در افرادی که به دلیل مشکلات دیسک درون کمر محدودیت دارند، انجام می‌شود. قبل از اینکه تصمیم بگیرید که آیا عمل جداکردن دیسک پاره شده در کمر برای شما مناسب است یا خیر، باید با یک پزشک متخصص مشورت کنید. پزشک شما بر اساس تاریخچه پزشکی شما، علائم و نتایج آزمایش‌ها، میزان درد و میزان تحمل شما به درد، تشخیص درستی را برای شما قائل خواهد شد.

اگر پزشک شما تصمیم بگیرد که عمل جداکردن دیسک پاره شده در کمر برای شما مناسب است، باید به توضیحات و راهنمایی‌های او توجه کنید و همه سؤالات و شکوهی خود را به وی بپرسید. قبل از انجام عمل جداکردن دیسک پاره شده در کمر، باید با پزشک خود در مورد ریسک‌ها و فواید احتمالی این عمل صحبت کنید. همچنین، ممکن است پزشک شما به شما توصیه کند که برخی از آزمایش‌ها و تحقیقات قبل از عمل انجام دهید تا از وجود مشکلات دیگر در بدن شما مطلع شود. پس از عمل دیسککتومی دیسک کمر، شما باید فرایند بهبودی طولانی را طی کنید و راهنمایی‌های پزشک خود را رعایت کنید.

فواید و عوارض عمل دیسککتومی دیسک کمر

عمل دیسکتومی دیسک کمر در بسیاری از موارد به‌عنوان ترکیبی از درمان‌های مانند فیزیوتراپی و درمان‌های دارویی برای درمان مشکلات دیسک کمر استفاده می‌شود. این عمل جراحی یک روش مؤثر است که به بیماران کمک می‌کند تا از درد و علائم مربوط به دیسک درون کمر خود رهایی یابند. علاوه بر این، دیسکتومی دیسک داخل کمر می‌تواند به‌عنوان درمانی برای تسکین درد مزمن ناشی از دیسک داخل کمر نیز مورداستفاده قرار گیرد.

از جمله فواید عمل دیسکتومی دیسک کمر می‌توان به مدت‌زمان کوتاه بستری بیمار، کاهش درد و علائم مربوط به دیسک کمر، بهبود عملکرد بیمار در روزمره و بهبود کیفیت زندگی اشاره کرد. در بسیاری از موارد، این عمل جراحی باعث بهبود قابل‌توجهی در علائم مربوط به دیسک داخل کمر می‌شود و به بیماران کمک می‌کند تا به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. بااین‌حال، همان‌طور که در هر عمل جراحی دیگری نیز رخ می‌دهد، دیسکتومی دیسک داخل کمر همراه با برخی عوارض ممکن است.

از جمله عوارض ممکن می‌توان به عفونت، خونریزی، تشکیل عدم تعادل در ستون فقرات، احتمال خم‌شدن غیرطبیعی ستون فقرات و خطر بروز عوارض جانبی مرتبط با استفاده از بیهوشی اشاره کرد. برای کاهش این عوارض، مراقبت‌های کامل پس از عمل جراحی و رعایت دستورالعمل‌های پزشک بسیار مهم است. بنابراین، عمل دیسکتومی دیسک کمر یک روش جراحی کارآمد است که می‌تواند به بیمارانی که با درد و علائم دیسک داخل کمر مشکل دارند، کمک کند.

بااین‌حال، قبل از تصمیم‌گیری برای انجام این عمل جراحی، باید با پزشک خود در مورد فواید و عوارض آن صحبت کنید و تمام گزینه‌های درمانی را مورد بررسی قرار دهید. عمل جداکردن دیسک پاره شده در کمر برای درمان مشکلات دیسک داخل کمر استفاده می‌شود. هدف از انجام این عمل جراحی برداشتن بخشی از دیسک است که روی عصب‌ها فشار وارد می‌کند. با انجام دیسککتومی دیسک داخل کمر، فشار عصبی کاهش می‌یابد و علائم مربوط به مشکلات دیسک درون کمر مانند درد و تحریک عصبی کاهش می‌یابد.

بعد از عمل دیسککتومی دیسک کمر، بیماران می‌بایست به توصیه‌های پزشک خود عمل کنند تا بهبودی سریع‌تر و بهتری داشته باشند. این توصیه‌ها شامل استراحت در خانه، اجتناب از فعالیت‌های سنگین و برخی تمرینات فیزیکی خاص می‌شود. به‌طورکلی، بیماران پس از عمل جداکردن دیسک پاره شده در کمر می‌بایست به‌تدریج به فعالیت‌های روزمره خود برگردند و از فعالیت‌هایی که ممکن است به عمل جراحی آسیب برسانند، خودداری کنند.

در ادامه عمل دیسککتومی دیسک کمر، بیماران ممکن است به جلسات فیزیوتراپی ارجاع داده شوند. این جلسات شامل تمرینات تقویتی، تمرینات انعطاف‌پذیری و تمرینات استقامتی است که بهبودی عضلات پشتی و کمر را تسهیل می‌کند. همچنین، استفاده از ابزارهای کمکی مانند کمربند حمایتی نیز به بیماران کمک می‌کند تا بهبودی سریع‌تری پس از عمل داشته باشند.

مراقبت‌های بعد از عمل دیسککتومی

برای رسیدن به بهترین نتیجه بعد از انجام عمل دیسککتومی دیسک کمر رعایت موارد زیر توصیه میشود. به طور رایج مدت‌زمان بهبودی زخم و جراحت ناشی از این عمل جراحی ۲ هفته پس‌ از انجام عمل است که این مدت‌ می‌تواند باتوجه‌به سلامت بیماران، وضعیت تغذیه‌ای بیمار و نحوه انجام عمل جراحی متفاوت باشد. بیمار باید نکات مراقبتی بعد از عمل که پزشک توصیه می‌کند را انجام دهد تا در کوتاه‌ترین زمان بهبودی حاصل شود و از بروز عوارض بعدی نیز جلوگیری شود.

معمولاً دو روز اول پس از انجام جراحی دیسک برای ترمیم سلول‌های بافتی بدن و جلوگیری از اسپاسم و آسیب‌های عضلانی بسیار نقش خواهد داشت و در این دو روز بیمار باید استراحت کند. همچنین از انجام حرکات چرخشی و خم و راست شدن تا سه ماه پرهیز شود. لازم به ذکر است که نشستن، ایستادن، دراز کشیدن و راه‌رفتن بیمار باید مطابق توصیه پزشک باشد. معمولاً در این دوران بیمار به علت بی‌تحرکی دچار یبوست میشود که مصرف رژیم غذایی گرم و فیبرها می‌تواند مؤثر باشد.

مراقبت‌های مربوط به زخم پس از عمل دیسککتومی دیسک کمر تا ۲ هفته پس از انجام عمل جراحی بهترین زمان برای بهبودی زخم است که در این مدت بیمار باید تغذیة مناسبی داشته و از مصرف سیگار خودداری کند تا بخیه‌ها کاملاً جوش بخورند. در طول این مدت محل زخم باید پاکیزه نگه داشته شود و روزانه آن را با پانسمان استریل نمود. استفاده از پانسمان‌های ضد آب نیز برای پوشاندن زخم مؤثر بوده و از آلوده‌شدن زخم جراحی در هنگام استحمام نیز جلوگیری می‌کنند.

نحوه استحمام پس از انجام عمل معمولاً پس‌ از انجام عمل دیسککتومی دیسک کمر فاصله بین ۲ لبه زخم تا سه روز پس‌ از انجام عمل پر می‌گردد اما عدم رعایت نکات مراقبتی می‌تواند برای بیمار خطرساز باشد. به همین جهت توصیه میشود زخم تا ۱۰ روز پس‌ از انجام عمل جراحی با آب تماس نداشته باشد و می‌توان از پانسمان‌های ضد آب استفاده نمود و پس از گذشت این مدت درصورتی‌که توسط پزشک تشخیص داده شود که محل جراحی مشکلی ندارد بیمار می‌تواند استحمام نماید.

فعالیت‌های روزانه بیمار پس از عمل باوجود این که این عمل باهدف درمان درد ناشی از بیرون‌زدگی دیسک کمر هنگام انجام فعالیت‌های روزمره انجام میشود و پس از عمل بیمار باید استراحت نماید. اما استراحت مطلق توصیه نمی‌شود اما تا زمان بهبودی کامل زخم ناشی از جراحی باید فعالیت‌های بدنی محدود شوند. اهمیت دارد که در دوران نقاهت از انجام فعالیت‌هایی مانند راه‌رفتن، نشستن و ایستادن‌های طولانی، استفاده از پله، نشستن در اتومبیل بیش‌ از زمان یک ساعت، پرهیز شود.

در این دوران بیمار به تراست از توالت‌فرنگی استفاده نماید تا فشار کمتری به محل جراحی وارد شود. همچنین برای پایین آمدن از تخت ابتدا باید به سمت پهلوی خود چرخیده و پاهای خود را به سمت پایین آویزان نمایند. باید توجه داشت که پزشکان برای بعضی از بیماران ممکن است بعد از عمل دیسک، استراحت مطلق را توصیه نمایند که در این شرایط حرکت‌دادن پاها ‌آرام و انجام ماساژ و ورزش پا، داشتن برنامه رژیم غذایی نرم، استفاده‌کردن از جوراب واریس و تزریق آمپول ضدانعقاد خون توصیه میشود.

انجام پیاده‌روی یکی از ورزش‌های مفید بعد از عمل دیسککتومی دیسک کمر است که توسط متخصص توصیه میشود. میزان پیاده‌روی به شرایط جسمی و سنی بیمار بستگی دارد. این ورزش سبب تقویت عضلات و مهره‌های ستون فقرات شده و روند بهبود بیمار را تسریع می‌بخشد. مصرف دارو بعد از عمل جراحی دیسک کمر پزشک جراح پس‌ از انجام عمل دیسککتومی دیسک کمر مصرف برخی قرص‌ها و داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها را توصیه می‌کند. مصرف منظم این داروها برای تأثیرگذاری بهتر توصیه میشود.

اما لازم به ذکر است که معمولاً مصرف آنها با بروز عوارضی مانند درد، سوزش و نفخ معده و حالت تهوع می‌تواند همراه باشد. در صورت بروز این علائم به‌صورت شدید باید سریعاً به پزشک مراجعه شود. مصرف داروهای ضدالتهاب نیز پس از انجام عمل جراحی دیسک برای کاهش درد در محل جراحی نیز تجویز میشود. از داروهای ضدالتهاب می‌توان قرص‌های دیکلوفناک و سلوک سیب را نام برد که در کنار خاصیت ضدالتهابی و تسکین درد بیمار سبب کاهش و کنترل محل زخم عمل می‌شوند.

پزشک متخصص پس از انجام عمل دیسککتومی دیسک کمر مصرف مولتی‌ویتامین‌ها را جهت افزایش بهبودی و التیام زخم توصیه می‌کند. از داروهای تقویتی و تسکین‌دهنده درد که در این شرایط تجویز می‌شوند می‌توان گاباپنتین و پره گابالین را نیز نام برد. تزریق داروی ضدانعقاد نیز برای بیمارانی که عمل دیسککتومی دیسک کمر انجام داده‌اند تجویز می‌گردد. نکات تغذیه‌ای بعد از عمل دیسک کمر تا دو هفته اول پس از انجام عمل بیمار دوره نقاهت را می‌گذارند و در این دوران باید تغذیه مناسبی داشته باشد و غذاهای مفید را استفاده نماید تا روند بهبودی او تسریع شود.

مصرف کالری‌های مفید برای بدن در این دوران بسیار ضروری بوده  و با مصرف  غلات، حبوبات، انواع میوه‌ها و سبزی‌ها تازه، اسفناج، کلم‌بروکلی، شیر، جگر، هویج و زرده تخم‌مرغ این کالری تأمین میشود. همچنین بعد از انجام عمل دیسک کمر مصرف غذاهایی که مقدار پروتئین زیادی دارند مانند گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی و تخم‌مرغ برای بهبودی بعد از جراحی دیسک توصیه میشود. مصرف آب به میزان کافی بعد از عمل در بهبودی وضعیت کلی بدن و کاهش درد یبوست مؤثر خواهد بود.

سخن آخر

در نهایت، عمل دیسککتومی دیسک کمر یک روش جراحی مؤثر برای درمان دردهای دیسک کمر است. این روش جراحی با کاهش فشار و تحریک اعصاب، تسکین دردهای دیسک کمر را به ارمغان می‌آورد. قبل از اقدام به این عمل، باید به نکات و راهنمایی‌های پزشک خود توجه کنید و همه سؤالات و شکوهی خود را با وی مطرح کنید. عمل دیسککتومی با ترکیب درمان‌های دیگر مانند فیزیوتراپی و درمان‌های دارویی استفاده می‌شود و در بسیاری از موارد، بهبود قابل‌توجهی در علائم دیسک کمر ایجاد می‌کند و بیماران را قادر می‌سازد به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.

دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو