نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات
همه چیز را در مورد لامینکتومی دیسک کمر بدانید؟
از جمله درمان‌های مؤثر برای لامینکتومی دیسک کمر توسط بهترین دکتر برای عمل دیسک کمر، می-توان به لامینکتومی اشاره کرد. این روش بیشتر برای درمان مشکلاتی که به علت فشار به دیسک‌های ستون فقرات ایجاد می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. دیسک‌ها ساختارهایی از غضروف هستند. محل دقیق قرارگیری دیسک، بین مهره‌های ستون فقرات است. این دیسک‌ها به‌عنوان وسیله‌ای برای جذب فشار و کاهش اصطکاک میان مهره‌ها عمل می‌کنند. وقتی دیسک به هر دلیلی آسیب ببیند، سبب واردشدن فشار به مهره‌ها یا عصب‌های مرکزی بدن میشود. این افزایش فشار ممکن است علایم درد و مشکلات عصبی مانند سردرد، درد پاها، ضعف عضلات، تنگی عصبی و اختلالات حسی را ایجاد کند.
آنچه در این مقاله می خوانید:
مراحل انجام لامینکتومی دیسک کمر
برای انجام لامینکتومی، پزشک مراحل مختلفی را انجام می‌دهد. در هر مرحله هم برای رسیدن به درمان و بهبود درد تغییرات خاصی بر روی دیسک و مهره آسیب‌دیده انجام میشود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این مورد با ما همراه باشید.
لامینکتومی (Laminectomy)
اولین مرحله، مرحله لامینکتومی است. در مرحله لامینکتومی لامینا از اطراف مهره آسیب‌دیده برداشته میشود. در توضیح لامینا باید گفت: لامینا قسمتی از مهره است که به شکل یک پوسته نیمکره‌ای در اطراف نخاع قرار دارد. از این فرایند تحت عنوان لامینکتومی یاد میشود.
هدف اصلی از انجام این مرحله، افزایش فضای لازم برای دسترسی به دیسک فشرده یا مهره¬های آسیب‌دیده ستون فقرات است. این دسترسی به‌منظور کاهش فشار وارده به نخاع و عصب‌هایی که از اطراف آن عبور می-کنند، انجام میشود.
دیسکتومی (Discectomy)
در مرحله دوم، دیسک آسیب‌دیده یا فشرده شده برای تسهیل دسترسی به مهره‌ها و عصب‌ها تا حد ممکن برش داده میشود. این عملیات به‌عنوان "دیسکتومی" شناخته میشود. در مواردی که دیسک به طور کامل از مکان خود خارج شده و به‌عنوان "انتروپت دیسک" شناخته میشود، دیسک به طور کامل برش داده خواهد شد. در موارد دیگر، تنها بخشی از دیسک حذف میشود.
بعد از انجام لامینکتومی و دیسکتومی، مهره‌های فشرده مورد بررسی قرار می‌گیرند و لامینا باز شده، به محل اصلی خود بازگردانده میشود. این روش جراحی به‌عنوان یک روش مؤثر برای کاهش درد، تسهیل درمان مشکلات عصبی و بازگشت به عملکرد معمولی فرد مورداستفاده قرار می‌گیرد.
مزایا و معایب لامینکتومی دیسک کمر
باید توجه داشت که لامینکتومی یک روش جراحی است. همانند سایر روش‌های درمانی ممکن است با مخاطرات و عوارض جراحی همراه باشد. همچنین، پس از عمل جراحی، نیاز به فیزیوتراپی و مراقبتهای پس از عمل دارید تا بهبودی بهتر و سریع‌تری را تجربه کنید. مهم است که قبل از تصمیم به انجام لامینکتومی، با پزشک خود در مورد مزایا، معایب، و جزئیات روش جراحی صحبت کنید. تمام گزینه‌ها و پیشنهادهای ممکن را در نظر بگیرید. همچنین، توجه به توصیه‌های پزشک بعد از عمل جراحی و توجه به برنامه توان‌بخشی از اهمیت بالایی برخوردار است، تا بهبودی بهتر و پایدارتر داشته باشید. درهرصورت، تصمیم نهایی برای انجام این روش توسط پزشک گرفته میشود. در ادامه به مزایا و معایب این روش جراحی اشاره میشود:
مزایا:
-
♦ کاهش درد: یکی از مزایای اصلی کاهش دردهای مرتبط با فشار دیسک بر روی عصب‌ها و مهره‌ها است. بعد از عمل جراحی، بسیاری از بیماران تجربه کاهش یا حتی ناپدیدشدن دردهای پشتی و پایینی کمر را دارند.
-
♦ تسهیل حرکت: اگر دیسک فشرده شده باعث محدودیت حرکت و انعقاد مهره‌ها شده باشد، لامینکتومی می‌تواند تسهیل‌کننده حرکت و بهبود بخش عملکرد فیزیکی فرد باشد.
-
♦ کاهش عوارض عصبی: با برداشتن فشار از عصب‌های فقرات، می‌توان اختلالات عصبی مانند تنگی عصبی و اختلالات حسی را کاهش داد یا از بین برد.
-
♦ کاهش تداخل با درمان مکمل: بعد از لامینکتومی، معمولاً درمان‌های مکمل مانند فیزیوتراپی و تمرینات توان‌بخشی می‌توانند بهبودی را تسریع کنند.
معایب:
-
♦ خطرهای جراحی: همانند هر روش جراحی دیگری، لامینکتومی نیز ممکن است خطرات و عوارض جراحی را به همراه داشته باشد. این عوارض عبارت‌اند از: عفونت محل زخم جراحی، خونریزی زخم، آسیب به عصب‌ها و مهره‌ها و..
-
♦ محدودیت‌های ممکن پس از جراحی: بعد از عمل جراحی، ممکن است شخص محدودیت‌هایی در حرکت داشته باشد. برای بازگشت به حالت نرمال باید تمرینات خاصی انجام شود.
-
♦ بازگشت درد: از دیگر معایب، می‌توان به وجود احتمال بازگشت درد اشاره کرد. در برخی موارد، با وجود عمل جراحی، درد ممکن است بازگردد یا بهبود کمی داشته باشد.
-
♦ دوره بهبودی: از طولانی‌بودن دوره بهبودی هم می‌توان به‌عنوان یکی دیگر از معایب لامینکتومی کمر یادکرد. بعد از انجام عمل دیسک کمر، برای رسیدن به بهبودی کامل زمان زیادی نیاز است. برای کوتاه‌کردن این مدت‌زمان می¬توان از تمرینات توان‌بخشی که رد ادامه توضیح می‌دهیم، استفاده کنید.
لامینکتومی دیسک کمر در چه مواردی تجویز میشود
تصمیم به انجام لامینکتومی بر اساس تجویز پزشک و بررسی دقیق وضعیت فرد گرفته میشود. افرادی که باید از این روش جراحی استفاده کنند، معمولاً در شرایط و موارد خاصی قرار دارند که شامل موارد زیر می‌شوند:
-
♦ درد شدید: افرادی که درد شدید و مزاحمی در منطقه کمری دارند و این درد با درمان‌های مانند تراپی، داروها یا تزریقات تسکین نمی‌یابد، ممکن است به لامینکتومی نیاز داشته باشند.
-
♦ ضرورت تسریع درمان: در برخی موارد، مانند تنگی شدید عصبی، فشار جدی بر روی نخاع، لامینکتومی ممکن است به‌عنوان یک راه‌حل فوری و ضروری در نظر گرفته شود.
-
♦ عوارض عصبی: افرادی که عوارض جدی عصبی دارند؛ مانند ضعف عضلات، تنگی عصبی، کاهش حساسیت، و کاهش کارایی عضلات، ممکن است به لامینکتومی نیاز داشته باشند.
-
♦ نشانه‌های تصویربرداری: نتایج تصویربرداری مثل ام. ای. ار می‌تواند نشان‌دهنده آسیب به دیسک و فشار بر عصب‌ها یا مهره‌ها باشد. این تصویربرداری‌ها می‌توانند تصمیم به انجام لامینکتومی را تسریع کنند.
-
♦ عدم توانایی در انجام کارهای روزمره: اگر درد شدید کمر به‌گونه‌ای باشد که فرد نتواند کارهای روزمره خود را انجام دهد و کیفیت زندگی او را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار گرفته باشد، ممکن است پزشک لامینکتومی را تجویز کند.
-
♦ نقاط ضعف عضلاتی: اگر علائمی از ضعف عضلات در پاها یا مشکلات تعادل و حرکت وجود دارد که به عوامل عصبی برمی‌گردد، لامینکتومی ممکن است در نظر گرفته شود.
-
♦ تنگی عصبی: تنگی عصبی به‌عنوان علائم ازدست‌دادن حس، درد و سوزش در اطراف منطقه کمری است. این علائم ممکن است ناشی از آسیب به دیسک و فشار بر عصب‌ها باشد. در چنین مواردی برای تسریع درمان، پزشک باتوجه‌به شرایط بیمار تجویز می‌کند.
-
♦ عوارض عصبی مزمن: افرادی که عوارض عصبی آنها مانند ضعف عضلات یا اختلالات حسی شدید داشته باشند، ممکن است با نظر پزشک متخصص به لامینکتومی نیاز داشته باشند.
-
♦ بیماری‌های همراه: وجود بیماری‌های همراهی مانند دیابت و سایر بیماری‌هایی که سبب مشکلات دیگر می-شوند، ممکن است سبب شوند تا پزشک متخصص تصمیم به انجام لامینکتومی دیسک کمر بگیرد.
لازم به یادآوری است، تصمیم نهایی در مورد انجام لامینکتومی دیسک کمر باید توسط پزشک تخصصی انجام شود. پزشک باتوجه‌به تاریخچه پزشکی، علائم، تصاویر تشخیصی، و شرایط فرد، درمان مناسب را تجویز می‌کند. همچنین، در برخی موارد ممکن است روش‌های دیگر مثل درمان تراپی، داروها، یا تزریقات تسکینی نیز در نظر گرفته شود.
مراقبتهای بعد از لامینکتومی کمر
بعد از انجام هر روش درمانی برای رسیدن به بهبودی کامل، توجه به نکات مراقبتی از اهمیت بالایی برخوردار است. با دانستن مراقبتهای قبل و بعد از لامینکتومی دیسک کمر و انجام آنها، می‌توانید احتمال موفقیت‌آمیز بودن این درمان را افزایش دهید.
مراقبتهای قبل از عمل:
-
♦ مشاوره با پزشک: قبل از عمل بهتر است ابتدا با پزشک متخصص کمر مشورت کنید. پزشک سایر شرایط بیمار و شدت بیماری را مورد بررسی قرار می¬دهد. سپس باتوجه‌به این اطلاعات نظر خود را در مورد انجام لامینکتومی دیسک کمر، یا عدم انجام آن را بیان می‌کند.
-
♦ آزمون‌های تشخیصی: پزشک ممکن است آزمون‌های تصویربرداری مانند ان. آر. ای یا سی‌تی‌اسکن از منطقه کمری شما درخواست کند. هدف از این آزمون¬ها بررسی دقیق وضعیت دیسک‌ها و نخاع است.
-
♦ معرفی به تیم جراحی: بعد از اینکه پزشک لامینکتومی دیسک کمر را تجویز کند، شما به تیم جراحی مراجعه می‌کنید. با جراح، بررسی‌کننده آنستزیستیست و پرستارهای مراقبتی آشنا می‌شوید. از این فرصت برای بحث در مورد عمل جراحی، انتظارات و سؤالات خود در مورد عمل استفاده کنید.
-
♦ قطع مصرف داروها: پزشک ممکن است قبل از عمل لامینکتومی دیسک کمر از شما بخواهدريال مصرف برخی از داروها را قبل از عمل قطع کنید. این ممکن است داروهایی باشند که تأثیرات ناخواسته با داروهای استفاده شده در طی عمل جراحی دارند.
-
♦ تدابیر تغذیه‌ای: قبل از لامینکتومی دیسک کمر توصیه‌های خاصی که در مورد تغذیه قبل از عمل جراحی وجود دارد را دانسته و به آنها عمل کنید. به‌عنوان‌مثال، در بیشتر موارد به فرد توصیه میشود قبل از عمل جراحی غذا نخورد.
مراقبتهای بعد از عمل:
-
♦ مراقبت بعد از جراحی در بیمارستان: بعد از پایان عمل، شما به بخش بستری منتقل می‌شوید. در آنجا تحت مراقبت پزشکی قرار می‌گیرید. معمولاً شما باید چند روز در بیمارستان بمانید تا وضعیت شما پایدار شود.
-
♦ کنترل درد: در دوران بستری در بیمارستان و بعد از آن، کنترل درد بسیار مهم است. پزشک داروهای مناسب را برای شما تجویز می‌کند تا درد کمتری احساس کنید. داروها باید در زمان مناسب مصرف شوند.
-
♦ تمرینات توان‌بخشی: بعد از لامینکتومی دیسک کمر، فیزیوتراپیست ممکن است تمرینات توان‌بخشی را به شما آموزش دهد. هدف از انجام این تمرینات تقویت بدن و تسریع در روند بهبود است.
-
♦ پیروی از توصیه‌های پزشک: برای بهبودی بهتر و پیشگیری از عوارض جانبی، باید به‌دقت از توصیه‌های پزشک پیروی کنید. توصیه‌های پزشک بعد از لامینکتومی دیسک کمر معمولاً شامل تغییر در نحوه انجام فعالیت‌های روزمره، محدودیت در حمل و جابه‌جایی اشیای سنگین، رعایت تنش و فشار زیاد بر روی کمر و.. میشود.
راهکارهای توان‌بخشی بعد از لامینکتومی کمر
برای رسیدن به بهبودی کامل، توان‌بخشی بعد از لامینکتومی دیسک کمر بسیار مهم است. این فرایند به‌منظور بهبود کیفیت زندگی بیمار و بازگشت به فعالیت‌های روزمره تجویز میشود. توجه داشته باشید توان‌بخشی بعد از لامینکتومی دیسک کمر باید با نظر پزشک و تیم توان‌بخشی انجام شود.
توان‌بخشی شامل تمرینات فیزیکی، تغذیه مناسب، مراقبتهای جای جراحی و تغییرات در سبک زندگی میشود. در ادامه، به توضیح بیشتر در مورد روش‌های توان‌بخشی بعد از لامینکتومی دیسک کمر می-پردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این مورد با ما همراه باشید.
از اصلی‌ترین بخش‌های توان‌بخشی بعد از لامینکتومی دیسک کمر، می‌توان به فیزیوتراپی اشاره کرد. فیزیوتراپی را باید پزشک متخصص تجویز کند. ورزش‌های فیزیوتراپی باید تحت‌نظر فرد متخصص انجام شود.
فیزیوتراپیست به شما کمک می‌کند تا: عضلات کمری خود را تقویت کنید، حرکت‌های طبیعی بدن را مجدد بازیابید و به افزایش انعطاف‌پذیری عضلات بدن کمک می‌کند. به‌طورکلی می‌توان گفت: انجام منظم تمرینات فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند تا انجام فعالیت‌های روزمره برای شما راحت‌تر باشد.
احساس درد بعد از لامینکتومی دیسک کمر تا حدی طبیعی است. اما در برخی موارد این درد آزاردهنده میشود. برای مدیریت درد پزشک داروهای مناسب برای کنترل درد را تجویز می‌کند. برای کاهش درد باید داروهای تجویز شده به‌دقت بر اساس توصیه‌های پزشک مصرف شوند.
برای بازگشت قوای بدن و بازگشت به وضعیت طبیعی ستون فقرات داشتن تغذیه مناسب بسیار مهم است. برخی مواد غذایی ممکن است به مراقبت از جای جراحی و بهبود بافت‌های بدن کمک کنند. در این مورد، توصیه‌های پزشک و متخصص تغذیه بسیار مهم هستند.
بعد از لامینکتومی دیسک کمر، باید به‌دقت از جای زخم جراحی مراقبت کنید، تا دچار عفونت نشود. این مراقبت‌ها شامل تغییر بانداژ، نظافت محل جراحی، و رعایت دقیق توصیه‌های پزشک در مورد مراقبت از زخم میشود.
برای رسیدن به بهبودی کامل، نیاز است تا سبک زندگی سالم داشته باشید. این تغییرات شامل اجتناب از برخی فعالیت‌ها مثل حمل و جابه‌جایی اشیای سنگین، افزایش تنش بر روی کمر، خوابیدن اشتباه، و تمرین‌های توان‌بخشی در منزل میشود.
-
♦ فعالیت‌های توان‌بخشی خودکار:
برای بهبودی کامل، ممکن است برای بیمار تمرینات توان‌بخشی خودکار تجویز شود. این تمرینات معمولاً توسط فیزیوتراپیست به شما آموزش داده می‌شوند. این تمرینات را می‌توان در منزل انجام داد.
توان‌بخشی پس از لامینکتومی دیسک کمر ممکن است طولانی و دشوار باشد، اما با پیروی صحیح از توصیه‌ها و تمرینات متناسب، بسیاری از بیماران به بهبود کامل یا بهترین حالت ممکن خود بازمی‌گردند.
مراقبت از ستون فقرات برای جلوگیری از دیسک کمر
پیشگیری از بروز مشکلات دیسک کمر می‌تواند از نیاز به انجام لامینکتومی دیسک کمر جلوگیری کند. در واقع، بهداشت کمری و پیشگیری از مشکلات دیسک کمر بسیار مهم هستند. در ادامه، روش‌هایی برای پیشگیری از مشکلات دیسک کمر آورده شده است:
-
♦ تناسب‌اندام: اضافه‌وزن ممکن است فشار بیشتری بر روی دیسک‌های کمری وارد کند. به این ترتیب سبب بروز مشکلات دیسک کمر خواهد شد. تناسب‌اندام و تغذیه صحیح از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از آسیب به ستون فقرات است.
-
♦ تقویت عضلات کمر و شکم: انجام تمرینات توان‌بخشی و تقویتی برای عضلات کمر و شکم می‌تواند کمک کند تا کمر قوی‌تر شود. به‌این‌ترتیب فشار بر دیسک‌ها کاهش می¬یابد و نیاز به لامینکتومی دیسک کمر نخواهد بود.
-
♦ استفاده از تکنیک‌های حمایتی: در هنگام برخورد با اشیای سنگین یا انجام فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر کمر وارد می‌کنند، از تکنیک‌های حمایتی مانند خم‌شدن و کشیدن اشیای به‌جای برداشتن آنها استفاده کنید.
-
♦ حفظ وضعیت صحیح بدن: نگه‌داشتن بدن در وضعیت صحیح در طول روز و در زمان خواب می‌تواند به پیشگیری از مشکلات دیسک کمک کند. برای مثال، در هنگام نشستن، حفظ پشت‌خمیده و پاها به زاویه 90 درجه بهترین وضعیت است.
-
♦ توجه به ارتفاع صندلی و میز: استفاده از صندلی و میزی که ارتفاع مناسبی دارند و به وضعیت صحیح بدن کمک می‌کنند، می‌تواند در پیشگیری از مشکلات دیسک کمک کند؛ بنابراین با داشتن میز و صندلی مناسب به دلیل جلوگیری از بروز مشکلات کمری نیاز به لامینکتومی دیسک کمر نخواهد بود.
-
♦ ورزش و تمرین منظم: ورزش‌هایی مانند شنا، یوگا، و پیاده‌روی منظم می‌توانند به افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات کمری کمک کنند. به همین دلیل روشی مناسب برای جلوگیری از آسیب ستون فقرات هستند.
-
♦ کاهش استرس: استرس می‌تواند به بروز مشکلات دیسک کمک کند. تمرین‌های آرامشی و تکنیک‌های کاهش استرس می‌توانند برای پیشگیری از مشکلات دیسک مؤثر باشند.
سخن پایانی
لامینکتومی دیسک کمر یک روش جراحی مهم و پیچیده است. از این روش برای بهبود علائم و کاهش درد و نقصان‌های مرتبط با مشکلات دیسک کمر استفاده میشود. این جراحی می‌تواند به بسیاری از افراد که با مشکلات کمری مواجه هستند، کمک کند تا به روال طبیعی زندگی خود برگردند.
با این‌حال، تصمیم به انجام این جراحی نیاز به ارزیابی دقیق توسط یک تیم پزشکی دارد. برای افزایش اثرگذاری این روش درمانی بعد از لامینکتومی دیسک کمر، توان‌بخشی و پیروی دقیق از توصیه‌های پزشک بسیار اهمیت دارد. این فرایند طولانی و دشواری است، اما با تلاش و صبر، بسیاری از بیماران به بهبود کامل یا بهترین حالت ممکن خود بازمی‌گردند.
در نهایت، اگر مشکلات کمری شما به‌اندازه‌ای شدید باشند که نیاز به لامینکتومی دیسک کمر دارید، انجام این جراحی می‌تواند به شما فرصتی دوباره برای زندگی بدون درد و محدودیت‌های کمری ارائه دهد. همواره به‌خوبی با پزشک و تیم توان‌بخشی خود همکاری کنید تا به بهبودی بهتری دست یابید.
بااین‌وجود رعایت توصیه‌هایی که در مورد جلوگیری از بروز دیسک کمر توضیح داده شده است، به شما کمک زیادی می‌کند تا سلامت ستون فقرات خود را حفظ کنید.
دکتر فرزاد مریخ بیات
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو