نویسنده: دکتر فرزاد مریخ بیات

آیا کرختی دست چپ نشانه سکته قلبی است؟

 
علت کرختی دست چپ ممکن است از یک فشار موقت عصبی تا نشانه‌ای از بیماری‌های جدی مغز، قلب یا ستون فقرات باشد. برخی افراد آن را ناشی از خستگی یا وضعیت نامناسب بدن می‌دانند، اما وقتی این احساس تکرار می‌شود یا با درد گردن، ضعف عضلات، یا اختلال در حرکات همراه است، باید نسبت به آن حساس بود. مشکلات ناحیه گردن مانند آرتروز یا تنگی کانال نخاع ممکن است موجب فشار بر نخاع یا اعصاب شوند و این فشار به شکل کرختی در دست چپ ظاهر شود. در برخی موارد، این علامت حتی می‌تواند یکی از هشدارهای اولیه سکته قلبی باشد، به‌ویژه اگر همراه با درد قفسه سینه یا بازو باشد. دانستن دقیق علت و اقدام به‌موقع، از بروز آسیب‌های جدی جلوگیری می‌کند. اگر نمی‌دانید برای بی حسی دست به چه دکتری مراجعه کنیم، ادامه این مطلب به شما کمک خواهد کرد تصمیم درستی بگیرید.
 
 

آنچه در این مقاله می خوانید:

 

شناخت علت کرختی دست چپ

کرختی دست چپ معمولاً نتیجه آسیب یا شرایطی است که بر اعصاب یک یا هر دو دست فشار می‌آورد که از آن به عنوان فشرده شدن عصب عضله نیز یاد می‌شود. اغلب می‌تواند مانند یک احساس سوزش، کرختی دست چپ یا راست و گزگز یا سوزن سوزن شدن باشد. در اینجا، ما چند علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ شامل دیابت، اختلالات عصبی، مشکلات خودایمنی و عروقی  را مورد بحث قرار می‌دهیم.

جریان خون ناکافی

جریان ناکافی خون در بدن می‌تواند باعث بی‌حسی و گزگز در هر دو بازوی چپ و راست شما شود. محدود شدن جریان خون به بازوها می‌تواند ناشی از صدمات یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا، دیابت یا نارسایی کلیه باشد. اگر جریان خون ناکافی باعث گزگز در بازوی چپ شما شود، ممکن است درد، تورم و سردی دست‌ها و انگشتان را نیز تجربه کنید. این شایع‌ترین علت بی‌حسی دست چپ است.

آسیب‌های عصبی

آسیب‌هایی که بر اعصاب بازوی چپ شما تأثیر می‌گذارند، می‌توانند پیام‌های مغز را قطع کرده و باعث بی‌حسی شوند. به عنوان مثال، نوروپاتی شبکه بازویی نوعی آسیب عصبی است که با آسیب به اعصابی که از نخاع به سمت بازوها می‌روند مشخص می‌شود. نوروپاتی شبکه بازویی می‌تواند باعث درد در شانه‌ها و بازوها و همچنین بی‌حسی و محدودیت حرکتی شود. به‌جز این انواع ورزش‌ها، تصادفات رانندگی و سایر عوامل می‌توانند منجر به این نوع آسیب عصبی شوند. این مشکل شایع ترین علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ در بین ورزشکاران است.

کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید وضعیتی که به عنوان کم‌کاری تیروئید نیز شناخته می‌شود می‌تواند علائم متعددی از جمله بی حسی، سوزن سوزن شدن و احساس دردناک سوزن و سوزن را ایجاد کند که می‌تواند بازوها را تحت تاثیر قرار دهد. کم کاری غده تیروئید  همچنین می‌تواند منجر به علائمی‌مانند خستگی، حساسیت به سرما، افزایش وزن، خشکی پوست و غیره شود.

فتق دیسک

فتق دیسک در نزدیکی اعصابی که از بازوی چپ شما می‌گذرد ممکن است علت بی‌حسی دست چپ و گزگز و بی حس شدن بازوی شما باشد. عوامل خطر مرتبط با این عارضه عبارتند از خم شدن یا چرخش مکرر کمر، بلند کردن اجسام سنگین، سیگار کشیدن و داشتن یک سبک زندگی غیر فعال.

کمبود ویتامین گروه ب از جمله ب12

عدم وجود ویتامین کافی نیز می‌تواند علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ باشد. لازم است بدانید اگر بدن کمبود ویتامین ب داشته باشد، ممکن است علائم مختلفی را تجربه کند. یکی از این علائم، بی حسی دست و اندام ها است. برای درک این تاثیر، باید به عملکرد ویتامین ب در سلول‌های عصبی توجه کرد.
کاهش ویتامین ب یک علت بی‌حسی دست چپ است و می‌تواند منجر به علائمی مانند بی حسی دست و اندام‌ها شود. عصب‌های حسی در دست و اندام‌ها برای ارسال پیام‌های حسی به مغز و سایر اعضای بدن به نوروترانسمیترهای مختلفی نیاز دارند. اگر بدن کمبود ویتامین ب داشته باشد، تولید این نوروترانسمیترها کاهش می‌یابد و عصب‌های حسی نمی‌توانند پیام‌های حسی را به درستی به مغز منتقل کنند.

شکستگی بخشی از استخوان دست چپ

در برخی مواقع شکستن یا آسیب دیده بودن استخوان در بازوی شما علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ است. شکستگی می‌تواند باعث التهاب، تورم و درد شود و با اعصاب مجاور تداخل کند و باعث بی‌حسی و گزگز شود. سایر علائم شکستگی بازو عبارتند از بدشکل شدن بازو، مفصل خارج از محل ظاهری، خونریزی، بیرون زدگی استخوان، محدودیت حرکت در بازو و ناتوانی در حرکت بازو. 

سندرمی با نام تونل کارپال

دیگر علت بی‌حسی دست چپ سندرمی به نام تونل کارپال است و هنگامی که عصب میانی که از بازو تا کف دست کشیده شده است در بخش مچ دست تحت فشار قرار می‌گیرد، سندرم تونل کارپال رخ می‌دهد. سوزن سوزن شدن و بی‌حسی در بازوها از علائم شایع تونل کارپال و همچنین سوزش و خارش مکرر است.
تونل کارپال در زنان بیشتر از مردان و در کسانی که کارهای تکراری را با دست و مچ انجام می‌دهند مانند خیاطی، ماهیگیری و تایپ کردن شایع است. این وضعیت ممکن است با جراحی یا با درمان‌های غیرجراحی از جمله آتل‌بندی و داروهای تجویزی درمان شود.

سندرمی با نام  تونل کوبیتال

این سندروم یعنی سندرم تونل کوبیتال ناشی از فشار ناگهانی بر عصب اولنار است. این عصب در سمت داخلی آرنج قرار دارد. این اتفاق می‌تواند علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ، مور‌مور شدن و درد در انگشتان، دست، بازو و آرنج شود؛ به خصوص زمانی که آرنج برای مدت طولانی خم شده باشد (مانند هنگام خواب). گزینه‌های درمانی برای سندرم تونل کوبیتال شامل جراحی، آرنج بند و موارد دیگر است.

مشکلی با عنوان نوروپاتی دیابتی

آسیب‌های عصبی ناشی از بیماری دیابت به عنوان نوروپاتی دیابتی از آن یاد می‌شود، دیابت با سطوح بالای مزمن گلوکز خون مرتبط است  که می‌تواند منجر به آسیب عصبی شود. شایان ذکر است علائم نوروپاتی دیابتی در اشخاص متفاوت با توجه به نوع نوروپاتی که دارند متفاوت است، اما بی‌حسی و گزگز در اندام‌ها علائم شایعی هستند. در افراد دیابتی این مشکل اصلی‌ترین علت بی‌حسی دست چپ است.
نوروپاتی دیابتی مشکلی است بیشتر از شصت درصد بیماران مبتلا به دیابت را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما تحت کنترل داشتن دائمی سطح قند خون ممکن است به کاهش خطر کمک کند.

اسکلروز چندگانه

گزگز و بی‌حسی بازوی چپ ممکن است نشانه اولیه بیماری ام اس باشد. این بیماری سیستم عصبی به موادی که سلول‌های عصبی را احاطه کرده و از آنها محافظت می‌کند آسیب می‌رساند و پیام‌های بین مغز و بدن شما را کند یا مسدود می‌کند و ممکن است علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ باشد. 
علائم مولتیپل اسکلروزیس شامل ضعف عضلانی، مشکلات تعادل و هماهنگی، مشکلات شناختی، اختلالات بینایی، و بی‌حسی و احساس مور مور شدن است که در برخی از موارد تنها بخشی از بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. 

سکته

سکته مغزی یک بیماری جدی و بالقوه کشنده است که با بی‌حسی ناگهانی در صورت، پا یا بازو همراه است که اغلب فقط در یک طرف بدن رخ می‌دهد. سکته یک علت بی‌حسی دست چپ است. در واقع سکته مغزی زمانی رخ خواهد داد که جریان خون‌رسانی در بدن به سمت بخشی از مغز دچار گرفتگی می‌شود و در پی آن سلول‌های مغز از بین می‌روند.
سکته مغزی ممکن است منجر به علائمی‌ در بازوی چپ شما شود، اگر آن دسته از سلول‌های مغزی که بازو را کنترل می‌کنند تحت تأثیر قرار گیرند علاوه بر بی‌حسی و سوزن سوزن شدن، ممکن است گیجی ناگهانی، مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار، مشکل در دیدن نیز تجربه شود که می‌تواند یک یا هر دو چشم را تحت تاثیر قرار دهد.

تومورها

توده‌های سرطانی و غیرسرطانی در اندام‌ها می‌توانند مستقیماً اعصاب را تا بالای شانه و بازو تحت فشار قرار دهند که می‌تواند بر روی اعصاب دست و انگشتان تأثیر بگذارد و در نتیجه بی‌حسی ایجاد شود. تومورها به ندرت علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ هستند.

مشکلات و بیماری‌های وراثتی

تعدادی از اختلالات ارثی نادر همچون بیماری شارکو ماری توث می‌تواند اعصاب زیادی از بدن را تحت شعاع قرار می‌دهد و منجر به بی‌حسی شود. گاهی اوقات نقص‌های آناتومیکی مادرزادی که با آن متولد می‌شوید مثلاً داشتن یک دنده اضافی می‌تواند اعصاب و رگ‌های خونی در بازو را تحت فشار قرار دهد و منجر به بی‌حسی دست شود.

مشکلات نورولوژیک

سیرنگومیلیا یکی از اختلالاتی است که به ندرت پیش می‌آید و در آن یک کیست پر از مایع در نخاع تشکیل می‌شود که ممکن است دلیل کرختی دست چپ باشد.  این کیست می‌تواند به سمت بیرون نخاع رشد کند و اعصاب نخاع را تحت فشار قرار دهد و آسیب برساند و در نتیجه باعث درد، ضعف و بی‌حسی شود. به‌واقع این اختلال می‌تواند علت بی‌حسی دست چپ در بالای شانه و بازو باشد.

التهابات

علل التهابی بی‌حسی دست ممکن است شامل علل زیر باشد.
  • خودایمنی: شایان ذکر است  بسیاری از بیماری‌های التهابی که منجر به حمله بدن به خود می‌شوند نیز می‌توانند بر روی اعصاب تأثیر منفی بگذارند و باعث آسیب شوند که منجر به بی‌حسی می‌شود. به‌وجود آمدن شرایطی مانند مولتیپل اسکلروزیس و لوپوس مثال‌هایی از این نوع بیماری‌های خودایمنی هستند.
  • عفونت‌ها: عفونت‌هایی با منشاء باکتری مانند بیماری لایم و عفونت‌های ویروسی بسیاری از قبیل زونا ممکن است باعث التهاب و آسیب عصبی شوند که علت کرخت شدن دست چپ و راست یا مورمور شدن دست می‌شود. عفونت نیز می‌تواند دلیل بی‌حسی باشد.
  • عروقی: رینود وضعیتی است که در آن شریان‌های خونرسانی به انگشتان در پاسخ به محرک‌ها نازکتر از حد معمول می‌شوند و در اکثر موارد منشاء آن هوای سرد است. این باریک شدن موجب انسداد گردش خون مناسب به انگشتان می‌شود که می‌تواند منجر به کرختی هر دو دست و از دست دادن احساس در آن شود. انگشتان در این هنگام احساس سوزش شدید بر اثر سرما دارند و ممکن است تغییر رنگ به آبی یا قرمز دهند.

کم آبی بدن

کم آبی بدن در میان افراد مختلف می‌تواند عوارض زیادی را بر اساس شدت کم آبی و طول مدت آن ایجاد کند. اگرچه به احتمال زیاد مستقیماً منجر به کرختی دست چپ نمی‌شود، از موارد متوسط گرفته تا پیشرفته کم آبی می‌تواند باعث کاهش فشار خون، اسپاسم عضلانی و سرگیجه شود و همین کاهش فشار خون ممکن است باعث بی‌حسی در بازوها شود.
یکی دیگر از علل کرختی دست چپ، بیماری‌های ستون فقرات گردنی است. از جمله این موارد، می‌توان به روماتیسم مفصلی ستون فقرات گردنی (آرتریت روماتوئید گردن) اشاره کرد که یکی از شایع‌ترین علل التهابی در این ناحیه است. همچنین، آرتریت‌های عفونی، آرتروز گردنی (آرتریت تخریبی)، تنگی کانال نخاع گردن، و در موارد جدی‌تر، میلوپاتی‌های نخاع گردنی (آسیب طناب نخاعی) نیز از دلایل مهم هستند.
لوپاتی نخاع گردنی، به هرگونه آسیب طناب نخاعی اطلاق می‌شود که ممکن است ناشی از تومور، تنگی کانال نخاع یا حتی دررفتگی مهره‌ها باشد. این آسیب‌ها معمولاً با فشردگی نخاع همراه بوده و علائم حسی ازجمله کرختی یا بی‌حسی در دست چپ ایجاد می‌کنند
 

روش‌های تشخیص علت بی‌حسی در بازو و انگشتان سمت چپ

کرختی دست به تنهایی نگران کننده نیست مگر در مواردی که به صورت پی در پی تکرار شود و یا زمان طولانی تر از حد معمول ادامه یابد. اگر دوره‌های مکرر و مداوم کرختی دست چپ را تجربه می‌کنید، لازم است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بیماری خود را پیدا کند و درمان مناسب را دریافت کنید. از آنجایی که دلایل بی‌حسی یا مور‌مور شدن دست  ویا دیگر اندام های بدن گوناگون است، پزشکان ممکن است نیاز به انجام بیش از یک آزمایش برای تعیین وضعیت زمینه‌ای داشته باشند.
به عنوان نقطه شروع، پزشک متخصص ممکن است از روش‌های ساده و غیرتهاجمی‌مانند پرسش در مورد سابقه علائم و انجام معاینه فیزیکی استفاده کند. اما در صورت نیاز لازم است اقدامات بیشتری برای تشخیص کامل انجام شود. برای مثال آزمایشات تشخیصی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
  • اشعه ایکس
  • ام آر آی
  • الکترومیوگرافی EMG
  • سونوگرافی
  • آزمایش خون
 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

دوره‌های کوتاه بی‌حسی نگران کننده نیست. در صورتی که کرختی مکرر نیست نیازی به ویزیت پزشک نخواهد بود. اما اگر بی‌حسی ظرف چند ساعت از بین نرفت یا به سایر قسمت‌های بدن شما سرایت کرد، یا این کرختی چندین بار در ماه تکرار شد لازم است با پزشک تماس بگیرید. همچنین اگر بی‌حسی پس از آسیب یا یک بیماری خاص یا تصادف و .. شروع شد، باید با پزشک صحبت کنید.
کرختی و بی‌حسی به خودی خود یک هشدار نگران کننده نیست اما گاهی نیاز به فوریت‌های پزشکی خواهد‌بود.  اگر هر یک از این علائم را همراه با بی‌حسی در دستان خود مشاهده کردید، ممکن است علت کرختی دست شما یک مشکل حاد پزشکی باشد، پس فوراً به پزشک مراجعه کنید:
  • ضعف
  • مشکل در حرکت یک یا چند قسمت از بدن شما
  • گیجی
  • مشکل در صحبت کردن
  • از دست دادن بینایی
  • سرگیجه
  • سردرد ناگهانی و شدید
 

درمان کرختی دست چپ

توجه به علائم می‌تواند به تعیین اینکه آیا منشاء کرختی فشار روی عصب، بیماری، داروها یا شرایط دیگری است کمک کند. برای بسیاری از این اختلالات، شرح حال کامل و معاینه فیزیکی برای محدود کردن یا تشخیص علت کرخت شدن دست چپ مهم است. آزمایش‌های بیشتری مانند عکس‌برداری با اشعه ایکس، ام‌آر‌آی، آزمایش‌های عصبی مانند EMG، سونوگرافی، آزمایش‌های خون، یا ضربه زدن به ستون فقرات ممکن است برای کمک به تأیید تشخیص استفاده شوند.
پس از تشخیص علت پزشک متخصص می‌تواند توصیه‌های درمانی خاصی را ارائه دهد. همچنین ممکن است به متخصصان دیگری مانند متخصص مغز و اعصاب، روماتولوژیست، متخصص مدیریت درد یا سایر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی ارجاع داده شوید.  در ادامه برخی از روش‌های درمان احتمالی ارائه می‌شود.

داروها

اکثر علائم بی‌حسی دست را می‌توان حداقل تا حدی با دارو درمان کرد. همه داروها برای همه شرایط استفاده نمی‌شوند، بنابراین قبل از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید. داروهایی که علائم کرختی دست چپ را درمان می‌کنند.
  • انواع مسکن‌ها
  • داروهای ضد‌افسردگی
  • داروهای ضد تشنج
  • شل کننده‌های عضلانی
داروهایی که علاوه بر علائم، علت کرخت شدن دست چپ یا در واقع بیماری اصلی را درمان می‌کنند:
  • استروئیدها
  • ضد انعقادها
  • آنتی بیوتیک‌ها

فعالیت بدنی و تمرینات ورزشی

پس از مصرف دارو، برخی شرایط ممکن است از فیزیوتراپی بهره‌مند شوند. ممکن است بخواهید از پوزیشن‌های طولانی که باعث تورم یا فشار و همچنین حرکات مضر می‌شود، مانند فرم نامناسب، که می‌تواند باعث ایجاد آرنج تنیس بازان شود، اجتناب کنید.
درمانگر چند تمرین تقویتی را به شما می‌دهد که می‌تواند مفید باشد. بریس‌های مچ یا آرنج اغلب می‌توانند بی‌حسی موقعیت را بهبود بخشند.

رژیم غذایی

در صورتی که علت بی‌حسی دست چپ کمبود ویتامین ها باشد، تغییرات رژیم غذایی ممکن است برای درمان بی‌حسی دست استفاده شود. این می‌تواند به معنای اطمینان از داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل باشد یا می‌تواند شامل مصرف مکمل‌ها باشد.
تغییر در رژیم غذایی شما همچنین ممکن است به معنای حذف برخی از مواد غدایی باشد و این می‌تواند شامل کاهش مصرف الکل و سیگار باشد.

عمل جراحی

جراحی به ندرت اولین درمان است، اما گاهی اوقات ممکن است نیاز باشد. جراحی‌ها بر اساس دلیل کرختی دست چپ یا هر اندام دیگر بسیار متفاوت است. عمل جراحی‌ها ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
  • عمل جراحی تونل کارپال که نسبتاً رایج است و کم خطر در نظر گرفته می‌شود.
  • جراحی ستون فقرات گردنی، که به دوره نقاهت قابل توجه تری نیاز دارد و ممکن است برای افرادی که مشکلات قلبی جدی دارند بی خطر تلقی شود.
  • عمل جراحی برای درمان سندرم خروجی قفسه سینه

درمان‌های شناختی رفتاری

دقت کنید با توجه به دلیل کرختی دست چپ در مواردی که دیگر روش‌های درمانی غیرجراحی موفق به درمان این آسیب نشوند، لازم است خطر جراحی را متحمل شد. طول مدت کاهش علائم در این روش بستگی به زمان فشار، شدت فشار و سایر عوامل موثر در بیمار بستگی دارد. بسیاری از مشکلات را می‌توان با انجام اعمال جراحی به طور کامل درمان کرد. اما در موارد خاص، حتی با انجام عمل جراحی نیز کرختی دست به طور کامل از بین نمی‌روند. 
آسیب عصبی در بعضی از موارد امکان دائمی بودن دارد. اگر روش هایی مانند جراحی بتواند حداقل از بدتر شدن مشکل جلوگیری کند، می‌توان آن را یک روش کارآمد در نظر گرفت. برای کاهش احتمال کرختی دائمی دست یا دیگر اندام خود لازم است یک جراح پیدا کنید تا شما را در اوایل شروع علائم ارزیابی کند.

سایر درمان‌ها

از آنجایی که دلیل کرختی دست چپ یا دیگر اندام‌ها مختلف هستند، درمان‌های احتمالی دیگری نیز در دسترس هستند. بسته به شرایط، ممکن است با درمان‌های دیگری مانند:
  • کیسه‌های سرد یا پدهای گرمایشی
  • گرم ماندن
  • اولتراسوند درمانی
  • ماساژ درمانی
  • بی حرکتی (پوشیدن بریس)
  • تزریق بوتاکس
 

سخن آخر

علت کرختی دست چپ را نمی‌توان بدون بررسی علائم همراه و سابقه پزشکی فرد مشخص کرد. در بسیاری از موارد، این وضعیت ناشی از تحت فشار قرار گرفتن اعصاب گردنی است. بیماری‌هایی مانند آرتروز ستون فقرات گردنی، روماتیسم مفصلی گردنی (آرتریت روماتوئید)، آرتریت‌های عفونی یا تخریبی، و تنگی کانال نخاعی همگی می‌توانند باعث آسیب یا التهاب در ناحیه نخاع گردن شوند. شرایطی مانند میلوپاتی گردنی یا لوپاتی (هر نوع آسیب به طناب نخاعی گردن) ممکن است به دلیل تومور، دررفتگی یا فشار مزمن ایجاد شود و یکی از پیامدهای آن، کرختی در دست چپ است. از سوی دیگر، نباید احتمال بیماری‌های قلبی را نادیده گرفت. کرختی ناگهانی دست چپ، به‌ویژه اگر همراه با درد قفسه سینه، بازو یا فک باشد، ممکن است نشانه حمله قلبی باشد و نیاز به اقدام فوری اورژانسی دارد. حتی در غیاب علائم شدید، تکرار کرختی نشان‌دهنده مشکل زمینه‌ای است. مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا ارتوپدی، بسته به علت مشکوک، در زمان مناسب می‌تواند از آسیب‌های برگشت‌ناپذیر جلوگیری کند.

تماس و اخذ نوبت ویزیت با پزشک متخصص
دکتر فرزاد مریخ بیات

جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو