علت درد شانه

شانه از ساختار استخوانی، عضله، تاندون و رباط و عروق خونی و عصب تشکیل شده است. علل مختلفی می‌تواند منجر به درد در شانه، بی‌ثباتی آن و آسیب به بافت نرم شانه شود. هر نوع آسیب به اجزای مختلف شانه از جمله سندرم Painful arc (سندرم قوس دردناک شانه در اثر ضعف، فشار و پارگی روتاتورکاف حین بلند کردن مفصل توپی شانه) و سندرم impingement (گیر افتادن چند تاندون بین دو استخوان شانه، تاندینوز (تحلیل و تجزیه تاندون‌ها) ، تندینوپاتی (زوال طولانی مدت تاندون در اثر استفاده بیش از حد)، آسیب دژنراتیو، شکستگی و لب پر شدن لبه‌های گلنوئید می‌تواند به درد شانه منتهی شود، به علاوه ممکن است درد شانه عللی احشایی چون مشکلات معده و دیافراگم ، بدخیمی ریه و قفسه سینه داشته باشد. شایع ترین علت درد شانه ناشی از اختلالات overuse یا استفاده بیش از حد، استفاده از شانه در وضعیت نامناسب، فشار بیش از حد به عضلات شانه در اثر کشیدگی، خوابیدن روی دست است. به دلیل تشخیص افتراقی‌های گوناگونی که در خصوص درد شانه وجود دارد، بررسی و معاینه توسط پزشک برای آگاهی از علت درد شانه که تعیین کننده شیوه درمان است ضروری خواهد بود. مرکز فوق تخصصی و تخصصی ما با گردآوری گروهی از متخصصین متبحر در حوزه مشکلات دست در تشخیص علل بروز درد شانه و درمان آن در کشور در رتبه نخست قرار دارد.

 

علت درد شانه

پیش از آنکه بخواهیم علت درد شانه را شرح دهیم، بد نیست اطلاعی در خصوص آناتومی شانه و عملکرد آن ارائه کنیم. شانه دامنه حرکتی وسیع و متنوعی دارد. زمانی که مشکلی در شانه پیش بیاید، توانایی حرکت آزادانه فرد را مختل ساخته و قادر به ایجاد درد و ناراحتی زیادی برای وی است.

شانه از یک مفصل توپ و کاسه متشکل از سه استخوان اصلی است: استخوان بازو، ترقوه و کتف یا همان تیغه شانه. هر سه این استخوان‌ها بواسطه لایه‌ای از غضروف محافظت می‌شوند. دو مفصل اصلی وجود دارد. مفصل آکرومیوکلاویکولار که حدفاصل بالاترین بخش کتف و استخوان ترقوه بوده و مفصل گلنوهومرال که شامل بخش بالای توپی شکل استخوان بازو و لبه بیرونی کتف می‌باشد و تحت عنوان مفصل شانه نیز شناخته می‌شود.

مفصل شانه متحرک‌ترین مفصل بدن محسوب می‌شود و شانه را به جلو و عقب حرکت می‌دهد. همچنین به بازو اجازه می‌دهد تا با حرکت دایره‌ای حرکت کرده و بالا رفته و از بدن دور شود.

علائم درد شانه شامل چه مواردی است؟

بسته به علت درد شانه علائم متفاوتی بروز خواهد کرد. به عنوان مثال در معضل شانه یخ زده علامت رایج دردهای شبانه بوده و در مشکل سندرم گیرافتادگی فرد در بالا آوردن شانه احساس درد خواهد کرد. علائم دیگری چون محدودیت در دامنه حرکت شانه، تورم، تغییر شکل و بدفرمی شانه، ضعف، ناتوانی در حرکت دادن دست و بروز صدا از داخل مفصل جزو علائم درد شانه محسوب می‌شوند.

چه زمانی برای درد شانه باید به پزشک مراجعه کنیم؟

پیش از تشریح علت درد شانه بد نیست در خصوص اهمیت مراجعه به پزشک در شرایط خاص بگویم:

بیشتر دردهای شانه با درمان‌های خودمراقبتی، استراحت و داروهای ضدالتهاب رفع می‌شوند. با این حال چنانچه دچار آسیب جدی یا درد ناگهانی و مداوم شانه شده‌اید، یا بعد از دو هفته درمان، احساس کردید که درد بهتر نشده، باید به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.

 

• ♦  درد: خصوصاً دردی که با استراحت و دارو بهبود نمی‌یابد

 

• ♦  مشکلات تکراری: اگر بیش از یک بار درد شانه را تجربه می‌کنید

 

• ♦  سفتی: چنانچه قادر به بلند کردن و چرخاندن بازوی خود به طور عادی نیستید

 

• ♦  ضعف: اگر شانه، بازو یا دست شما ضعیف‌تر از سمت آسیب ندیده است

 

• ♦  شانه جدا شده یا دررفته: چنانچه دچار دررفتگی شده‌اید یا اگر احساس می‌کنید شانه شما می‌تواند بلغزد

 

شرح هر علت درد شانه

در کل عمده علل درد شانه شامل موارد ذیل خواهد بود:

 

• ♦  آسیب روتاتور کاف:

شایع‌ترین علت درد شانه زمانی رخ می‌دهد که تاندون‌های روتاتور کاف زیر ناحیه استخوانی شانه گیر می‌کنند. طی این اتفاق تاندون‌ها ملتهب یا آسیب دیده می‌شوند. به این بیماری تاندونیت روتاتور کاف یا بورسیت می‌گویند.

نکروز عروقی: که به معنی مرگ بافت استخوانی به دلیل محدودیت جریان خون به شانه است.

 

• ♦  آسیب شبکه بازویی:

شبکه بازویی متشکل از رشته‌های عصبی گوناگونی است که به بافت‌های دیگر عصب‌دهی می‌کنند. در صورت کشیدگی، تحت فشار قرارگیری و پارگی این اعصاب و یا جداشدن آنها از نخاع احتمال آسیب به شبکه بازویی یا براکیال می‌شوند.

 

• ♦  شکستگی بازو:

دیگر علت درد شانه شکستگی استخوان بازو است که در صورت فرود فرد روی دست دراز شده‌ای که بصورت عمود بین بدن وی و زمین قرار گرفته روی می دهد و معمولاً بسیاردردناک و همراه با تورم، کبودی و بدشکلی ظاهری است.

 

• ♦  شکستگی استخوان ترقوه:

استخوان ترقوه باریک است و چنانچه در معرض نیروی زیادی قرار گیرد احتمال دارد از وسط شافت دچار شکستگی گردد. این شکستگی احتمال دارد در امتداد استخوان رخ دهد و می‌تواند یا به صورت یک شکستگی کوچک تا شکستگی کامل متمایز باشد و احتمالاً دردناک است.

 

• ♦  بورسیت:

به التهاب بورس یا همان کیسه‌های پر از مایعی گویند که به طور معمول از مفصل محافظت کرده و به حرکت راحت مفصل کمک می‌کنند.

 

• ♦  رادیکولوپاتی دیسک گردن:

رادیکولوپاتی گردنی که احتمالاً به دلیل فشار وارده بر ریشه‌های عصب  ستون فقرات به دلیل بیماری‌هایی چون بیرون زدگی دیسک، خار استخوانی و یا تنگی کانال نخاعی بروز می‌کند. از همین رو می‌توان رادیکولوپاتی را دیگر علت درد شانه معرفی کرد.

 

• ♦  شانه دررفته:

در رفتگی شانه به آسیبی گفته می‌شود که طی آن استخوان بازو از کاسه فنجانی شکل تیغه شانه بیرون می‌زند. شانه به عنوان متحرک‌ترین مفصل بدن مستعد دررفتگی بسیار است.

 

• ♦  شانه‌ی یخ زده:

زمانی رخ می‌دهد که ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌های داخل شانه سفت شده و حرکت را سخت و دردناک می‌کند.

 

• ♦  گیرافتادگی:

یکی دیگر از علل شایع درد شانه، سندرم گیرافتادگی است که در آن روتاتور کاف بین آکرومیوم (قسمتی از کتف که مفصل توپ را می‌پوشاند) و سر استخوان بازو (قسمت توپی بازو) گیر می‌کند.

 

• ♦  آرتروز:

یک بیماری پیش رونده تخریبی است که منجر به تجزیه غضروف یا همان محافظ بین مفاصل شده و به شکستگی مفاصل در اثر ساییدگی استخوان‌ها روی هم منتهی می‌شود. به عبارتی آرتروز نیز علت درد شانه محسوب می‌شود.

 

• ♦  پلی میالژیا روماتیکا:

یک اختلال التهابی است که منجر به درد و سفتی بدن خواهد شد.

 

• ♦  آرتریت روماتوئید:

بیماری التهابی مفصل است. تقریباً برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید درد و تورم در شانه‌ها وجود دارد.

 

• ♦  شانه جدا شده:

این معضل که به جابجایی آکرومیوکلاویکولار نیز شناخته می‌شود در نتیجه آسیب به نقطه اتصال ترقوه و شانه به یکدیگر روی می‌دهد.

 

• ♦  آرتریت سپتیک یا عفونی:

به عفونت مفصل گفته می‌شود. این بیماری با ورود مستقیم عامل بیماری زا به داخل مفصل و در نتیجه آسیب دیدگی روی می‌دهد.

 

• ♦  رگ به رگ شدن:

آسیب به رباط‌ها یا کپسول شانه که به عنوان مسئول مستقیم نگهدارنده گلونوهمورال یا مفصل شانه و به همچنین کشیدگی فیبرها و یا پارگی جزئی یا کامل کپسول مفصل و یا رباط‌ها ناشی از رگ به رگ شدن است.

 

• ♦  تاندونیت:

یک علت درد شانه دیگری که می‌توان نام برد، تاندونیت است. منظور از این بیماری التهاب تاندون است که در اثر استفاده بیش از حد فرد از یک تاندون و یا وارد کردن آسیب به آن در حین ورزش و غیره بروز می‌کند. این بیماری معمولاً با یک آسیب حاد و التهاب همراه است.

 

• ♦  پارگی تاندون:

پارگی تاندون شانه به دو صورت حاد و مزمن خواهد بود. در نوع اول پارگی تاندون احتمالاً به شکل ناگهانی و در اثر زمین خوردن روی دست و یا کشیدگی آن و حین بلند کردن ناگهانی یک جسم سنگین ایجاد شود. در نوع دوم پارگی به تدریج و در صورت ابتلای فرد به تاندونیت مزمن، با گذر عمر و فرسودگی تاندون‌ها و یا سندرم قفل شانه روی خواهد داد.

 

• ♦  سندرم خروجی قفسه سینه:

به مجموعه‌ای از اختلالات گفته می‌شود که منجر به تحت فشار قرارگیری عروق خونی یا اعصاب عبوری از فضای خروجی قفسه سینه بین دنده اول و استخوان ترقوه شده و فشار وارده به درد شانه‌ها و گردن و بی‌حسی انگشتان منتهی می‌شود.

 

• ♦  پارگی غضروف:

گاهی حین انجام حرکات شدید مفصل شانه، غضروف شانه یا همان لابروم ممکن است بین سر استخوان بازو و لبه حفره گلنوئید گیر افتاده و همین گیرافتادگی موجب پارگی لابروم شود. عامل دیگر می‌تواند به دنبال وارد آمدن ضربه شدید به لبه حفره گلنوئید از سوی سر استخوان بازو باشد که در اثر زمین خوردن با کف دست روی می‌دهد.

در اثر آسیب مکرر شانه، احتمال بروز نیمه دررفتگی و شلی شانه نیز وجود دارد، که در اثر دررفتگی مکرر ممکن است اختلالات استخوانی یا غضروفی در شانه ایجاد می‌شود که به عنوان snapping shoulder شناخته می‌شود و یا آسیب‌هایی چون Bankart lesion  یا Hill sacs lesion را به دنبال خواهد داشت.

 

روش‌های درمانی درد شانه شامل چه مواردی است؟

درمان درد شانه به میزان قابل توجهی به شدت و علت درد شانه بستگی دارد. برخی از گزینه‌های درمانی شامل فیزیوتراپی یا کاردرمانی، آویز و یا ثابت کننده شانه، اوزون تراپی یا جراحی است.

حتی ممکن است پزشک داروهایی مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا کورتیکواستروئیدها را تجویز کند. کورتیکواستروئیدها داروهای ضدالتهابی قوی هستند که هم به صورت خوراکی و هم تزریقی تجویز می‌شوند.

چنانچه جراحی شانه انجام داده‌اید، ضروری است دستورالعمل‌های مراقبت‌های بعد جراحی را به دقت دنبال کنید.

برخی دردهای خفیف شانه در خانه قابل درمان هستند. قراردادن کمپرس یخ روی شانه به مدت 15 تا 20 دقیقه سه یا چهار بار در روز به مدت چند روز می‌تواند به کاهش درد کمک کند. استفاده از کیسه یخ یا یخ داخل حوله را روی شانه آسیب دیده قرار دهید، زیرا قرار دادن مستقیم یخ روی پوست می‌تواند باعث سرمازدگی و سوختن پوست شود.

استراحت دادن به شانه طی چند روز پیش از بازگشت فرد مصدوم به فعالیت عادی و اجتناب از انجام هرگونه حرکتی که احتمالاً باعث درد شود نیز می‌تواند مفید باشد. کار یا فعالیت‌هایی که نیازمند بالا بردن دست است را محدود کنید.

سایر درمان‌های خانگی شامل استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای کاهش درد و التهاب و همچنین فشرده سازی ناحیه با یک باند الاستیک برای کاهش تورم می‌باشد.

یکی از درمان‌های اصلی درد شانه که علاوه بر کاهش درد در خصوص رفع التهاب نیز نقش دارد اوزون تراپی و یا تزریق کورتون است. تزریق اوزون در اختلالات دژنراتیو و آسیب‌های مزمن نقش اساسی ایفا می‌کند.

و کلام آخر

شانه یک مفصل گوی و کاسه و دارای دامنه حرکتی گسترد‌ه‌ای است و به همین دلیل بیش از سایر مفاصل مستعد آسیب است. دردهای کتف و شانه از جمله دردهای بسیار شایع بین افراد هستند و جزو دومین یا سومین شکایات بیماران در حوزه اسکلتی-استخوانی محسوب می‌شوند. علل بروز این درد می‌تواند بسیار متفاوت باشد و رویکردهای مرتبط با تشخیص و درمان هر یک از این دردها نیز با دیگری متفاوت خواهد بود. بدیهی است برای تشخیص صحیح و اتخاذ درمان مناسب هر یک از این علت‌ها ضروری است به یک پزشک متخصص ارتوپد در حوزه شانه و دست مراجعه نمایید. مرکز فوق تخصصی ارتوپدی ما با هدف ارائه خدمات تخصصی در حوزه دست و شانه اقدام به جذب بهترین پزشکان مرتبط نموده و از ابزارهای تشخیصی و رویکردهای درمانی منحصربفرد خود در درمان مشکلات مرتبط بهره می‌برد.

شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.

مجموعه ارتوپدی ما با بهره مندی از به روزترین تجهیزات پزشکی و متخصصین ارتوپدی متبحر برای درمان انواع بیماری های ارتوپدی در خدمت شما عزیزان است.