درد شانه

ساختار مفصل شانه

مفصل شانه دامنه ی حرکت بسیار گسترده ای دارد و متحرک ترین مفصل بدن است. در صورتیکه مشکلی در این مفصل به وجود بیاید، انجام برخی حرکات دردناک خواهد بود و دامنه ی حرکت مفصل محدود خواهد شد. این مفصل از نوع گوی و کاسه است به این صورت که سر استخوان بازو مانند گوی بوده و داخل فرورفتگی ای در استخوان شانه قرار میگیرد. استخوان ترقوه نیز در این ساختار قرار میگیرد و کمربند شانه ای را تشکیل میدهد. بین استخوان ها در مفاصل سطح غضروفی قرار میگیرد. عضلاتی که دور این مفصل قرار گرفته و آن را به حرکت درمی آورند عضلات گرداننده ی شانه نام دارند. این عضلات به تاندون ها ختم میشوند. اگر این تاندون ها یا استخوان های اطراف تخریب شده باشند یا متورم باشند، بالا بردن دست ها به بالای سر دردناک خواهد بود. علاوه بر موارد ذکر شده بافت هایی مانند پد چربی، بورس، کپسول، عروق و اعصاب نیز در اطراف مفصل وجود دارند که هر کدام از این ها مستعد آسیب دیدن هستند.

آسیب به مفصل شانه میتواند متعاقب انجام کارهای سنگین، ورزش کردن یا حتی انجام مکرر کارهای سبک باشد. بیماری های خاصی ممکن است باعث بروز دردهایی به نام دردهای ارجاعی به شانه شوند. یعنی مشکل در جای دیگری وجود داشته باشد اما درد آن در شانه حس شود. مانند بیماری قلب، کبد و مثانه.

با افزایش سن احتمال بروز مشکلات مفصل شانه بیشتر میشود به خصوص در افرادی که سن بالای 60 سال دارند. این بخاطر تحلیل رفتن تدریجی بافت های اطراف مفصل میباشد.

در بسیاری از موارد انجام مانور هایی در منزل برای کنترل درد موثر است. اما گاهش فیزیکال تراپی، دریافت دارو یا حتی جراحی ممکن است نیاز باشد

چه عللی باعث درد شانه میشوند؟

عوامل مختلفی میتوانند در ایجاد درد شانه نقش داشته باشند. شایع ترین آنها تاندونیت چرخاننده ی شانه است. در این وضعیت تاندون ها متورم و ملتهاب هستند. یکی دیگر از علل شایع درد شانه سندرم گیرافتادگی شانه است که در آن چرخاننده ی شانه بین استخوان آکرومیون (بخشی از استخوان شانه) و سر استخوان بازو گیر میکند.

همانطور که در بالا اشاره شد، ممکن است علت درد شانه، دردی ارجاعی باشد. در این حالت حرکت مفصل شانه شدت درد را تغییر نمیدهد.

سایر علل درد شانه میتوانند موارد زیر باشد:

 

آرتریت:میتواند با افزایش سن با فرسایش مفصل یا به علت بیماری التهابی به وجود بیاید. همچنین یک نوع آرتریت به نام آرتریت سپتیک وجود دارد که علت آن عفونت است. آرتریت عفونی شایع نیست اما درمان اورژانسی نیاز دارد

 

♦  آسیب غضروف

پارگی چرخاننده ی شانه: چرخاننده ی شانه گروهی از عضلات و تاندون های اطراف مفصل اند که علاوه بر حرکت، آن را ثابت نگه میدارند. درمان آسیب های وارد شده بر این عناصر معمولا موفقیت آمیز است

 تورم تاندون ها یا بورس ها: بورس بالشتکی از جنس بافت نرم است که باعث کاهش اصطکاک بین عناصر مفصل میشود.

وجود مشکلاتی در گردن: مانند دنده ی گردنی. در این حالت زوائد مهره های گردن از حالت عادی بزرگ تر اند و به اعصاب و عروق فشار می اورند و درد ایجاد میکنند. مشکلات گردن شایع ترین علت درد ارجاعی به شانه است.

خار های استخوانی: یعنی نقاطی از بافت نرم به علت استفاده بیش از حد یا وارد امدن فشار مزمن به آنها به مرور زمان استخوانی شود. آسیب به علت استفاده بیش از حد از مفصل نیز ممکن است رخ دهد.

 

♦  گیر کردن و فشار بر اعصاب گردن یا شانه

شانه ی منجمد:  نام دیگر آن التهاب چسبنده ی کپسول شانه است. در این حالت شانه دردناک و سفت میشود یعنی حرکات آن دردناک است. بدون درمان معمولا برطرف میشود اما ممکن است 2 تا 3 سال به طول انجامد.

 در رفتگی شانه: در این جالت سر گرد بازو از داخل کاسه ی مفصلی به سمت جلو یا عقب خارج میشود. در صورت جا نیوفتادن آسیب به عناصر اطراف محتمل است. برای مثال نکروز آواسکولار به مرگ سلول های استخوانی متعاقب خونرسانی ناکافی گفته میشود. یکی از عللی که ممکن است باعث اختلال در خونرسانی به استخوان شود شکستگی ها و در رفتگی های درمان نشده هستند. در اینصورت بخش های مرده باید از بدن خارج شوند.

 

♦  آسیب نخاعی

حمله قلبی: همانطور که گفته شد از علل درد راجعه به شانه میباشد.

پلی میالژیا روماتیکا: در این بیماری عضلات بزرگ بدن به ویژه در اطراف شانه و لگن سفت و دردناک میشوند.

 

♦  جراحت:

شکستگی استخوان سر بازو ، ترقوه یا شانه

آسیب بافت نرم مانند رباط، تاندون یا عضلات اطراف شانه. این حالت در ورزش، تصادفات جاده ای یا بلند کردن و حمل یک جسم سنگین ممکن است بروز یابد.

علل بدخیم: علامت خطر در این مورد تب، تعریق شبانه، کاهش وزن و اشتها است. این علل شایع نیستند اما نیازمند درمان سنگین میباشند.

 

علت درد شانه چطور مشخص میشود؟

 

پزشک با پرسیدن سوال هایی به تشخیص میرسد. همچنین معاینات و آزمایشاتی را انجام داده و درخواست میدهد. درد مفصل، تورم، قرمزی، سایر علائم همراه، دامنه ی حرکت مفصل و پایداری مفصل شانه توسط پزشک ارزیابی میشود. ممکن است تصویر برداری برای کسب اطلاعات جزئی تر برای شما به صلاح دید پزشک درخواست شود. سوال هایی که پزشک برای تشخیص از شما میپرسد میتواند موارد زیر باشد:

 

 

علاوه بر این ها، معاینات اورتوپدی و روماتولوژیک از عناصر اصلی تشخیص علت زمینه ای درد مفصل از جمله مفصل شانه میباشند. پزشک با درخواست از شما برای انجام یک سری حرکات در مفصل یک سری سر نخ پیدا میکند. همچنین ممکن است به صورت غیر فعال مفصل شما را حرکت دهد و آن را از نظر علائم دیگر مانند گرم بودن، قرمز یا متورم بودن، یا وجود تغییر در شکل ظاهری مفصل بررسی کند. اگر علاوه بر درد مفصل شانه، درد در سایر مفاصل نیز وجود داشته باشد بیماری های عمومی تری مطرح میشوند. همچنین مهم است که این درد در چه ساعت هایی از شبانه روز شدت بیشتری دارد. تمام اینها یک سری بیماری هارا مطرح میکنند.

چه درمان هایی برای درد شانه وجود دارد؟

نوع درمان بستگی به علت و شدت درگیری دارد. برخی از گزینه های درمان شامل فیزیکال تراپی، کار درمانی، ثابت و بی حرکت کردن مفصل شانه یا جراحی است. ممکن است پزشک برای شما داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا استروئید تجویز کند. استروئید یا همان کورتون ضدالتهاب های بسیار قدرتمندی هستند که به صورت خوراکی یا تزریق در موضع استفاده میشوند. این گزینه نسبت به ضد درد های دیگر اثرات جانبی بیشتر دارد. افزایش ، پوکی استخوان و بسیاری دیگر از عوارض باعث میشود گزینه های دیگر ارجح باشند.

دردهای خفیف شانه، گاها در خانه درمان میشوند. 15 تا 20 دقیقه برای 3 بار تا چند روز یخ در محل قرار بدهید. مراقب باشید که یخ مستقیما با پوست در تماس نباشد و گرنه آسیب پوستی میدهد.

استراحت دادن به مفصل به مدت چند روز قبل از بازگشت به فعالیت طبیعی و پرهیز از انجام فعالیت هایی که باعث ایجاد درد میشوند کمک کننده خواهد بود. از انجام فعالیت هایی که نیاز مند بالا بردن دست ها در سطح بالاتر از سر هستند حدالامکان بپرهیزید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

در صورت وجود تب، تانوانی در حرکت دادن مفصل شانه، کبودی، دردناک بودن محل مفصل یا اطراف آن، یا طول کشیدن درد بیش از چند هفته به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که بروز این درد ناگهانی بوده و به آسیب مانند زمین خوردن مربوط نمیباشد با اورژانس تماس بگیرید. زیرا ممکن است این درد علامت حمله ی قلبی باشد. سایر علائم حمله ی قلبی عبارت اند از: تنگی نفس، احساس فشار آمدن به قفسه ی سینه، سرگیجه، تعریق قابل توجه، درد در فک یا گردن.

همچنین در صورتی که شانه ی شما آسیب دیده و خونریزی کرده یا متورم است با اورژانس تماس بگیرید.

آیا میتوانم از درد شانه پیشگیری کنم؟

تمرین های ساده ی شانه میتوانند عضلات چرخاننده ی شانه را تقویت کند. یک فیزیکال تراپیست یا کاردرمان میتواند به شما آموزش این حرکات ورژشی سبک را بدهد. توجه کنید این تمرینات کششی را باید تا جایی ادامه دهید که دردی احساس نشود. اگر از قبل مشکل شانه داشته اید، پس از انجام این حرکات 15 دقیقه یخ در محل مفصل قرار دهید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود. اگر بورسیت (التهاب بورس) یا تاندونیت دارید، انجام حرکات ساده در دامنه ی حرکت مفصل شانه از بروز شانه ی منجمد جلوگیری میکند.

آیا ممکن است درد شانه درمان نشود؟

نتیجه ی درمان بستگی به علت زمینه ای دارد. درد شانه معمولا تا چند هفته ادامه دارد. اما گاهی ممکن است تا سال ها یا بسته به بیماری زمینه ای یا آسیب وارده تا آخر عمر ادامه داشته باشد. نکته حائز اهمیت این است که اگر علتی که درد شانه ایجاد کرده زودتر تشخیص داده شده و درمان شود، معمولا بهبود 100 درصد یا حداقل بهبودی قابل توجه محتمل تر خواهد بود.

سخن آخر

درد های مفاصل میتواند التهابی یا مکانیکی باشد. در هر گروه سنی دسته ای از اختلالات شایع تر از سایرین میباشد. دردهای مکانیکی متعاقب ورود آسیب فیزیکی، استفاده ی بیش از و افزایش سن شایع اند. در این حالت درمان اصلی استراحت دادن به مفصل است.

دردهای التهابی شامل طیف گسترده ای از بیماری ها مانند بیماری های روماتولوژیک است که ارزیابی و درمان آن تخصصی تر است. این درد ها صبح هنگام مدت طولانی تری ادامه دارند. در صورتی که علائم خطر که در بالا اشاره شد در شما وجود داشت یا نمیتوانستید شدت درد را تحمل کنید به پزشک مراجعه کنید.

ورزش اصولی و منظم از عواملی است که تقویت عضلات و استحکام عناصر اطراف مفصل کمک میکند و در صورت بروز آسیب در آینده، به روند بهبود آن سرعت میبخشد.

شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.

مجموعه ارتوپدی ما با بهره مندی از به روزترین تجهیزات پزشکی و متخصصین ارتوپدی متبحر برای درمان انواع بیماری های ارتوپدی در خدمت شما عزیزان است.