برای درد شانه به چه دکتری مراجعه کنیم
شانه یکی از مهم‌ترین مفصل‌های بدن است که هم ازنظر بافت‌های نرم و استخوانی و هم ازنظر اینکه مسیر انتقال بسیاری از رشته‌های عصبی از گردن به سمت دست می‌باشد، نقش مهمی در حرکات ظریف دست دارد. به همین دلیل پیگیری و درمان هرگونه آسیب در این ناحیه برای جلوگیری از عوارض بعدی مانند آرتروز زودرس، کاهش عملکرد دست و... اهمیت زیادی داد؛ اما شاید بپرسید برای درد شانه به چه دکتری مراجعه کنیم؟ بهترین پاسخ به این سؤال مراجعه به یک ارتوپد خوب در یک مرکز تخصصی ارتوپدی مجهز می‌باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در این مورد برایتان توضیح دهیم.
همان‌طورکه در مقدمه نیز به آن اشاره کردیم، بهترین پاسخ به سؤال برای درد شانه به چه دکتری مراجعه کنیم در قدم اول مراجعه به یک متخصص ارتوپدی است. متخصص ارتوپدی با توجه به دانشی که در مورد سیستم اسکلتی و عضلانی شامل تاندون‌ها، بافت‌ها، استخوان‌ها، رشته‌های عصبی عبوری و... دارد، به‌خوبی می‌تواند علت درد و ناراحتی در شانه و نواحی اطراف آن را ارزیابی کرده و بعد از معاینات فیزیکی و انجام عکس‌برداری‌های لازم تشخیص نهایی را انجام خواهد داد تا بهترین درمان را به شما ارائه نماید.
درمان‌های مختلفی برای درد و ناراحتی در شانه وجود دارد که انتخاب آن به علت ایجاد درد، علائم و همچنین شرایط سلامتی بیمار و نظر پزشک بستگی دارد. برخی از آسیب‌ها نیز به‌قدری شدید و علائم آن غیرقابل‌تحمل هستند که ارتوپد جراحی را توصیه می‌کند. معمولاً جراحی شانه توسط جراح متخصص شانه انجام می‌شود. جراح متخصص شانه همان ارتوپد است که علاوه بر تحصیل در رشته تخصصی ارتوپدی دوره‌های بیشتری را در زمینه آسیب‌های شانه گذرانده و از این نظر برای درمان این مشکلات مهارت بالاتری دارد و می‌تواند به‌خوبی جراحی‌های لازم برای این قسمت مانند تعویض مفصل شانه را انجام دهد.
ممکن است درد شانه تنها به دلیل فعالیت زیاد و انجام برخی حرکات تکراری در چند روز ورزش متوالی یا انجام حرکات سنگینی که تاکنون انجام نداده‌اید، مانند وزنه‌برداری بدون آمادگی جسمانی ایجاد شود. در این صورت معمولاً بعد از ۱ الی ۲ هفته درد با استراحت و مراقبت‌های لازم بهبود پیدا خواهد کرد. اما درصورتی‌که درد بیش از این مقدار ادامه داشته باشد، می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل جدی‌تر مانند آرتروز باشد. البته این بدان معنا نیست که شما باید لزوماً تا این زمان صبر کنید و بعد به ارتوپد مراجعه نمایید. حتی بهتر است از همان ابتدا و قبل از مراقبت‌های محافظه‌کارانه در خانه برای جلوگیری از انجام کار‌های اشتباه و آسیب بیشتر به متخصص مراجعه نمایید تا علت مشخص و درمان لازم انجام شود. درواقع هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید، سریع‌تر می‌توانید درمان را برای حل مشکل شروع کنید.
یادتان باشد به تعویق انداختن مراجعه به متخصص برای مدت طولانی، می‌تواند منجر به آسیب بیشتر شود. به‌عنوان‌مثال اگر شما دچار آرتروز باشید که نوعی بیماری مربوط به تحلیل مفصل‌ها می‌باشد، با توجه به اینکه یک بیماری پیش‌رونده است هرچه دیرتر به متخصص مراجعه کنید، بیماری بیشتر پیشرفت کرده و درنتیجه بدن به روش‌های درمان آسان‌تر و غیر جراحی پاسخ مناسبی نمی‌دهد و انجام جراحی و پذیرش سختی‌ها و عوارض آن امری اجتناب‌ناپذیر خواهد شد. علائمی که به شما هشدار می‌دهند مراجعه به متخصص امری ضروریست، عبارت‌اند از:
-
♦ مفصلی که از نظر ظاهری تغییر شکل داده است.
-
♦ عدم توانایی در استفاده از مفصل برای حرکت دست یا دور کردن بازو از بدن
-
♦ درد شدید و غیرقابل‌تحمل
-
♦ تورم ناگهانی
-
♦ التهاب و سرخی
-
♦ حساسیت و احساس گرما در اطراف مفصل
دلایل مختلفی می‌تواند باعث ایجاد آسیب و علائم درد در شانه شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
♦ تاندونیت
تاندونیت شانه اغلب به دلیل حرکات تکراری مثلاً در بازی بدمینتون اتفاق می‌افتد. گاهی اوقات نیز یک آسیب ناگهانی و ناخواسته می‌تواند باعث این مشکل شود. این امر در ورزشکاران بخصوص کسانی که سهواً از فرم نادرست حرکت استفاده کنند و فشار بیشتری بر بافت‌ها و تاندون‌های شانه وارد نمایند، رایج‌تر است.
♦ بورسیت
بورسیت شانه زمانی رخ می‌دهد که کیسه‌های کوچک پر از مایع به نام بورسا که استخوان‌ها، تاندون‌ها و ماهیچه‌ها را محافظت می‌کنند، دچار التهاب شوند. درواقع شانه یکی از شایع‌ترین مکان‌های بورسیت در بدن است که اغلب مانند تاندونیت، به دلیل انجام حرکات تکراری ایجاد می‌شود. این عارضه علاوه بر درد عمومی در شانه می‌تواند باعث سفتی و تورم نیز بشود. در این شرایط ممکن است هنگامی‌که به شانه فشار وارد می‌کنید یا آن را حرکت می‌دهید، شانه دچار تحریک و درد شود.
♦ پارگی روتاتور کاف
پارگی روتاتور کاف بخصوص در افراد میان‌سال، ورزشکاران و افرادی که در محل کار حرکات تکراری با دست‌ها و شانه‌های خود انجام می‌دهند نظیر آرایشگران، دندانپزشکان و سازندگان جواهرات بیشتر رایج است. پارگی می‌تواند در طول زمان و با افزایش سن درنتیجه ساییدگی و پارگی یا در اثر تصادف و جراحت ناگهانی نیز ایجاد شود.
اکثر مردم درد ناشی از پارگی روتاتور کاف را به‌صورت یک درد مبهم توصیف می‌کنند و معمولاً اگر روی شانه آسیب‌دیده بخوابند، علائم بدتر خواهند شد. پارگی روتاتور کاف حتی می‌تواند دسترسی به پشت سر برای انجام کار‌های روزانه مانند برس زدن مو‌ها را دشوار کند. همچنین ممکن است بازوی بیمار را ضعیف کند.
♦ شانه‌ی یخ‌زده (Frozen Shoulder)
شانه یخ‌زده یا منجمد معمولاً به‌طور ناگهانی رخ نمی‌دهد و زمانی هم که ایجاد می‌شود، به‌تدریج بدتر شده و باعث درد و سفتی در مفصل شانه می‌شود. روند این آسیب طی سه مرحله زیر انجام می‌شود:
♦ مرحله انجماد
در مرحله انجماد هنگام حرکت دادن شانه احساس درد می‌کنید و دامنه حرکتی شما محدود می‌شود.
♦ مرحله یخ‌زدگی
در این مرحله استفاده از مفصل بسیار سخت و دردناک است.
♦ مرحله ذوب
در این مرحله شانه شما به‌آرامی شروع به بازگشت به حالت عادی می‌کند.
درد ناشی از شانه یخ‌زده به‌خصوص اگر روی شانه آسیب‌دیده بخوابید، می‌تواند در شب بدتر شود. این حالت در افرادی که دستشان دچار شکستگی می‌شود، سکته می‌کنند و همچنین افراد بالای ۴۰ سال بخصوص زنان بیشتر شایع است.
♦ ناپایداری، دررفتگی یا جدایی
هنگامی‌که استخوان بالای بازو به‌زور از حفره شانه خارج می‌شود، بی‌ثباتی یا ناپایداری شانه رخ می‌دهد. گاهی اوقات این شرایط درنتیجه استفاده بیش‌ازحد است، درحالی‌که در برخی موارد تصادف یا آسیب ناگهانی باعث این ناپایداری می‌شوند. متأسفانه، هنگامی‌که یک شانه دچار دررفتگی یا ناپایداری می‌شود، احتمال دارد دوباره این حادثه تکرار شود و زمانی که شانه به‌طور مکرر دچار دررفتگی می‌شود، به‌عنوان بی‌ثباتی مزمن شانه شناخته شده و باید تحت درمان تخصصی قرار بگیرد. دررفتگی شانه ممکن است برحسب علت ایجاد آسیب جزئی یا کامل باشد، به این معنی که توپ سر‌شانه یا تا حدی از سوکت خود خارج می‌شود یا به‌طور کامل از سوکت خارج خواهد شد.
این عارضه همچنین می‌تواند زمانی ایجاد شود که بیماران رباط‌های شلی در شانه خود داشته باشند که یا به دلیل آناتومی دست آن‌هاست و یا درنتیجه حرکت مکرر بالای سر ایجاد شده است. به‌عنوان‌مثال کسانی که والیبال، تنیس یا شنا بازی می‌کنند، گاهی دچار کشیدگی در این ناحیه می‌شوند.
♦ پارگی لابروم
مفصل توپی استخوان بازو (بالا بازو) توسط لابروم در جای خود نگه داشته می‌شود که یک بافت لاستیکی است و به حفره شانه متصل می‌شود تا به ثابت نگه‌داشتن مفصل کمک کند. ضایعهSLAP (لابروم فوقانی، قدامی به خلفی) پارگی بالای وسط حفره شانه است. پارگی لابروم ممکن است در اثر یک آسیب ناگهانی ایجاد شود یا ممکن است با افزایش سن ایجاد گردد.
آسیب‌هایی که می‌توانند باعث پارگی لابروم شوند شامل افتادن روی شانه یا بازو، ضربه مستقیم به شانه، رسیدن سریع دست به بالای سر یا کشیدن ناگهانی می‌باشند.
اگر به‌محض آسیب در شانه و ایجاد علائم به متخصص مراجعه کنید، پزشک معمولاً درصورتی‌که آسیب جدی به شانه وارد نشده باشد، ابتدا درمان‌های خود مراقبتی مانند استفاده از مسکن‌های بدون نیاز به نسخه، ورزش‌های تقویتی، استفاده از کمپرس یخ و گرما و... را توصیه می‌کند؛ اما در صورت تشدید علائم و ادامه‌دار شدن آن‌ها درصورتی‌که شکستگی و آسیب‌های شدید عصبی رخ نداده باشد پزشک ممکن است بستن بریس یا کمربند‌های مخصوص شانه را توصیه کند. بریس‌ها بسته به علت آسیب انتخاب می‌شوند و دو نوع متداول آن‌ها بریس برای ثبات و بی‌حرکتی شانه جهت درمان درد‌های حاد شانه ناشی از کشیدگی، پارگی روتاتور کاف، پارگی لبال یا دررفتگی است و بریس آستین فشاری که برای درمان آسیب‌هایی مانند دررفتگی، آسیب‌های مفصلی AC، کشیدگی، پارگی روتاتور کاف، بورسیت و تاندونیت استفاده می‌شود.
جراحی تعویض شانه به‌اندازه تعویض مفصل ران یا زانو مرسوم نیست. بااین‌حال، اگر علائم آسیب‌های شانه‌ای به درمان‌های محافظه‌کارانه‌تر پاسخ نداده باشند، جراحی یک راه مؤثر برای درمان درد شدید، تورم، ضعف و از دست دادن دامنه حرکتی است.
همان‌طورکه گفتیم مفصل شانه از لحاظ راه ارتباطی برای عبور رشته‌های عصبی کنترل‌کننده حرکت دست و همچنین از نظر بافت‌های نرم و استخوانی تأثیر زیادی در عملکرد دست دارد. به همین دلیل آسیب‌های ایجاد شده در این ناحیه که گا‌هاً پیش‌رونده و خطرناک هستند را باید کاملاً جدی گرفته و تحت نظر یک متخصص ارتوپدی حاذق و باتجربه درمان نمایید. سهل‌انگاری در این امر می‌تواند عوارض ناگواری مانند محدودیت حرکتی دست، درد‌های مداوم و پایدار، تحلیل بیشتر استخوان‌ها و مفاصل، ازکارافتادگی دست، آرتروز زودرس و... را به همراه داشته باشد.
شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.
مجموعه ارتوپدی ما با بهره مندی از به روزترین تجهیزات پزشکی و متخصصین ارتوپدی متبحر برای درمان انواع بیماری های ارتوپدی در خدمت شما عزیزان است.